ՎԱՐԴԱՆ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ
estukyan@gmail.com
Մարդասիրական ծառայութիւններու պատմութեան մէջ միշտ կարեւոր ներդրում ունեցած են հոգեւորականները։ Այս առումով Ի. դարու կարեւոր դէմքերն էին Հայր Տէսմոնտ Թութու եւ Մայր Թէրեզա։ Ներկայ օրերուն իրենց հետ յիշուող անուն մը դարձաւ Միթիլինի կղզիի երէց Սթրաթիս։ Իր անունը լսեցինք Միջին Արեւելքի պատերազմներէն փախչելով դէպի Եւրոպա գաղթել ցանկացող փախստականներու պատճառաւ։ Այդ ճանապարհորդութեան կարեւորագոյն հանգրուաններէն մէկն է Տէր Սթրաթիսի պաշտօնավարած Միթիլինի քաղաքը, որ անմիջական հարեւանութիւն ունի Թուրքիոյ Չանաքքալէ քաղաքին հետ։ Խիստ անապահով ծովային ճամբորդութիւնով Միթիլինի հասնող գաղթականներու պահապան հրեշտակը դարձած էր ան։ Իր ջանքերուն շնորհիւ 2007-ին հիմնուեցաւ «Ակալիա» (գրկող) մարդասիրական միութիւնը։ Միութիւնը գաղթականներուն կ՚ապահովէր սննդամթերք, հագուստեղէն եւ ժամանակաւոր պատսպարան։ «Ես կը տեսնեմ օգնութեան կարօտ մարդիկ։ Չեմ կրնար մերժել իրենք, չեմ կրնար վտարել, չեմ կրնար բանտարկել։ Չեմ կրնար յօժարիլ ծովուն մէջ խեղդուելնուն»։ Այս նախադասութիւնը իբրեւ բնաբան ընդունած տէր հայրը վախճանեցաւ 2 Սեպտեմբերին, ճիշդ այն օրը՝ երբ մօր ու եղբօր հետ միասին խեղդամահ եղած Ալան մանուկի դիակը կը յայտնուէր Պոտրումի ծովափի աւազներուն վրայ։
Տէր Սթրաթիս քրիստոնէական սէրը կը բնութագրէր, իբրեւ գաղթականներու օգնելու միջոց։ «Սիրեցէք զիրար։ Աստըւած սէր է։ Ինչպէս նշած ենք Ակալիայի կանոնագրութեան մէջ, առանց խտրականութեան սիրեցէք բոլոր մարդկանց։ Նկատի մի՛ ունենաք անոնց կրօնը, ազգութիւնը, սեռը կամ քաղաքական հակումները։ Մարդ համարուելու չափանիշը սիրելու այս կարողութեան հետ համեմատուած է։ Այս է մահը յաղթահարելու ճանապարհը»։
Տէր հայրը ունէր հաւատարիմ գործընկերներ, որոնք կը հաւատան թէ ան գրկած է Ալան մանուկը եւ հրաժեշտ առած այս կեղտոտ աշխարհէն դէպի յաւերժութիւն։
Իր հետ կատարուած հարցազրոյցի մը ընթացքին հետեւեալ տողերով կը ներկայացնէր զինք եւ իր առաքելութիւնը։ «Ես Միթիլինի կղզիի Քալօնիլի գիւղէն Տէր Սթրաթիս։ Կ՚ուզեմ օգտակար ըլլալ։ Ակալիա անուն միութիւնը հիմնած ենք ծովու հանդիպակաց ափէն եկողներու օգնելու համար։ Պէտք է հասկնաք որ այս մարդիկ փամփուշտներէն ազատելու համար հոս եկած են։ 10, 18, 20 ժամեր քալելով եկած են։ Սուրիացի գաղթական մը ըսած էր որ լոկ զաւկին փրկութեան համար պատրաստ է 50 ժամ եւս քայլելու։ Մենք անոնք կը դիտենք իբրեւ օգնութեան կարօտ մարդիկ։ Եթէ յանկարծ Լէսֆոսի մէջ առաւօտ մը տեսնէք լուացուող մէկը, կամ արտասուող կին մը, մանուկ մը, մի փորձէք հարցնել թէ քրիստոնեայ են, թէ ոչ։ Կեանքը կարճ է բոլորիս համար։ Եկէք այդ կարճ կեանքը իմաստաւորենք բարիքներով։ Ուրիշներու մատուցած այդ բարիքէն մեզի ալ բաժին կը վիճակի»։