ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ
pakrates@yahoo.com
Արուեստագէտի ստեղծագործման ճանապարհին կան դժուար հասանելի բարձունքներ, անորոշութեան մէջ մոլորեցնող արահետներ, վերելքի, փայլատակելու եւ լռելու շրջաններ։ Պոլսահայ երգահան Մաժակ Թոշիկեան, յաղթահարելով այդ ճանապարհի զանազան հանգրուանները, հասած է կոթողային գործերով ներկայանալու պանծալի աստիճանին։ «Հրանդ Տինք Օրաթորիա»է ետք ան անգամ մը եւս ունկնդիրը եւ հանդիսատեսը հմայեց «Սասունցիներու Պարը» բեմադրութեամբ։
Թոշիկեանի երաժշտական ոդիսականի սկզբնական շրջանները կը բնութագրէ անոր թրքերէն փոփ երաժշտութեան կալուածէն ներս արտադրած յորինումները եւ դաշնաւորումները։
Ապա անկիւնադարձ մը եղաւ Յովհաննէս Շիրազի բանաստեղծութեան վրայ գրուած «Տեսնեմ Անին ու նոր մեռնեմ» հրաշալի երգը, որ իր ուրոյն կառուցուածքին մէջ կը պահեր հայ դասական երաժշտութեան դիմագիծը։ Արդարեւ այդ գործը գտաւ իր արժանի արձագանքը եւ տարածուեցաւ բովանդակ հայաշխարհով մէկ, միշտ վայելելով ունկնդրին ջերմ գնահատանքը։
Վրայ հասաւ «Հրանդ Տինք Օրաթորիա» անուն կոթողային գործը, որ Պերճուհի Պերպերեանի խօսքերով յօրինուած էր նուագախումբի, երգչախումբի եւ մենակատարներու համար ու դարձեալ արժանացած մեծ գնահատանքի։
Այս անգամ, Պագըրգիւթի Տատեան վարժարանի հիմնադրութեան 175-ամեակի միջոցառումներու ծիրեն ներս, 7 Մայիս Երեքշաբթի երեկոյ «Լեյլա Կենճեր» համերգասրահին մէջ բախտը ունեցանք վայելելու Մաժակ Թոշիկեանի վերջին կոթողային գործը՝ «Սասունցիներու պարը»։
Գէորգ Էմինի բանաստեղծութեան յօրինումը հանդիսատեսին ներկայացաւ խիստ յաջող պարային ներկայացումով մը։ Այս ներկայացման համար Հայաստանէն քաղաքս ժամանած էր պարուսոյց Արման Ջուլհակեանի եւ Արա Ասատուրեանի կողմէ մարզուած «Նարեկ» պարային համոյթը, «Արմէններ» հարուածային գործիքներու նուագախումբը իր չորս անդամներով եւ մեներգչուհի Գոհար Յովհաննէսեան։ Բեմադրութեան ընդհանուր հեղինակն էր Գրիգոր Խաչատուրեան։ «Փարոս» երգչախումբի կատարումները լսուեցան ձայնագրութեան դրութեամբ։ Իսկ օրուայ հանդիսավարութիւնը կատարեց Գարոլին Մամիկոնեան։
Ներկայացման բացումը կատարեց 175-ամեակի յանձնախումբի նախագահ, Տատեան վարժարանի վաստակաւոր նախկին տնօրէնուհի Օր. Հերմինէ Պենլիօղլու։ Ան իր ելոյթին մէջ ողջունեց միջոցառման հեղինակը եւ մասնակից բոլոր արուեստագէտները։ Ապա շնորհակալութիւն յայտնեց միջոցառման իրականանալուն նպաստող հովանաւորներ՝ Պաքըրգիւղի քաղաքապետ Պիւլենտ Քերիմօղլու, Տիգրան Կիւլմեզկիլ, Ճեզօ Թաշ եւ Էֆրիմ Պաղի։ Հանդիսութեան աւարտին վարժարանի այժմու տնօրէնուհի Ալիս Պայրամ յուշանուէրներ յանձնեց արուեստագէտներուն եւ հովանաւորներուն։ Այս առթիւ ելոյթ ունեցաւ քաղաքապետ Պիւլենտ Քերիմօղլու եւ յատուկ շնորհակալութիւն յայտնեց նման միջոցառումի մը հովանաւորելու առիթին ընձեռման համար։ Ան ողջունեց նաեւ հայաստանէն եկած արուեստագէտները եւ փոխանցեց իր ջերմ բարեւները Հայաստանի հասարակութեան։
Սահակ եպիսկոպոս Մաշալեանի արտասանած հուսկ բանքով հանդէսը հասաւ իր աւարտին։ Սրբազանը խօսքերուն մէջ ծանրացաւ դպրոցի եւ երգ ու պարի արուեստներուն իրար լրացնող հանգամանքներուն։ Ան նշեց թէ թերեւս մարդ առաջին խօսքերը թոթովելէ առաջ իսկ գիւտը ըրած էր երգելու եւ որոշ կշռոյթով ոստոստելու, այսինքն պարելու։ Ան ապա անդրադարձաւ Մեսրոպ Մաշտոցի հիմնադրած հայ դպրութեան աւանդութեան եւ համոզում յայտնեց թէ մեր վարժարանները շնորհիւ իրենց սաներուն ապագային եւս պիտի երաշխաւորեն հայու ինքնութեան յարատեւութիւնը։
