Մեր երկրի աւանդութեան մէջ հէքիաթները, պատմութիւնները կը սկսին «էր երբեմն» կամ «ատենօք» եզրով, որ կը բնութագրէ անորոշ անցեալ ժամանակը։
Երբ հրատարակչատուն մը իբրեւ կոչում կը որդեգրէ նման անուն, սա ապացոյց է նաեւ անոր հակումներուն, հրատարակչական ուղիին եւ հետաքրքրութեան դաշտին։ Արդարեւ հրատարակչատան սեփականատէր Օսման Քէօքերի ոդիսականը սկիզբ կ՚առնէ անոր նախաձեռնած «Օսմանեան հայերը 100 տարի առաջ» խորագրեալ բացիկներու ցուցահանդէսով։
Օրլանտօ Գարլօ Քալումենօ հաւաքարար մըն է, որ տարիներու ընթացքին ի մի բերած է բիւրաւոր բացիկներ, Օսմանեան կայսրութեան բազմաթիւ քաղաքներու տեսարաններով։ Տեսարաններ, որոնք անցնող ժամանակի ընթացքին անճանաչելի դարձած են։ Քէօքեր բծախնդիր աշխատութեամբ դասաւորեց իր ձեռքի տակ գտնուող նիւթերը, տեղեկութիւններ քաղեց Ռայմոն Գէորգեանի եւ Փոլ Փապուճճեանի «Հայերը» անուն ծաւալուն ուսումնասիրութենէն եւ այդ բոլորը շատ յաջող ցուցահանդէսով ներկայացուց հասարակութեան։ Ցուցահանդէսի նիւթերը հաւաքուեցան նաեւ հատորի մը մէջ ու հիմքը հանդիսացան հրատարակչատան մը գաղափարին։
«Օսմանեան հայերը 100 տարի առաջ» նախագիծի ներշնչումով իրարու յաջորդեցին նոր ցուցահանդէսներ եւ հրատարակութիւններ, որոնք հետզհետէ պարտադրեցին աւելի մատչելի պայմաններով օժտուած նոր սրահի մը կարիքը։
«ՊիրԶամանլար» մեկնարկումէն 15 տարի ետք, 28 եւ 29 Նոյեմբերին շուրջ 500 հրաւիրեալներու մասնակցութեամբ բացումը կատարեց իր նոր ցուցասրահին։ Նախատեսուած է սրահին մէջ այցելուներուն ներկայացնել երկու ցուցադրութիւն, մին մշտական եւ միւսը ժամանակաւոր։ Մշտական ցուցահանդէսը կը կոչուի «Պատմութեան մէջ ճամբորդութիւն, Թուրքիոյ մշակութային զանազանութիւնը Ի դարու սկզբին»։ Այս ցուցահանդէսի նիւթերը ընտրուած են Օրլանտօ Գարլօ Քալումենոյի հաւաքածոյէն ու վկայութիւններ կը բերեն երկրի հայ, յոյն, հրեայ, ասորի, էզտի, քաղդէացի, մարոնի, եւրոպացի եւ բուլղար հասարակութիւններու գոյութեան եւ արարման մասին։
Նոյն վայրի մէջ բացուած առաջին ժամանակաւոր ցուցահանդէսը, որ բաց պիտի մնայ մինչեւ 29 Յունուար 2020, ծննդեան 150-ամեակն ալ նկատի ունենալով ձօնուած է Կոմիտաս վարդապետի եւ խորագիրն է «Սիրտս նման է էն փլած տներ»։ «Ակօս» նախորդ թիւերուն մէջ անդրադարձած էր այս անունը կրող ուսումնասիրութեան, որուն հեղինակներն էին ազգագրական երգերու երկու մասնագէտներ՝ Մելիսա Պիլալ եւ Պուրճու Եըլտըզ։ Համահեղինակները 14 Դեկտեմբերին պիտի ներկայացնեն իրենց աշխատասիրութիւնը եւ մակագրեն ընթերցողներու համար։
«Կալերի ՊիրԶամանլար»ի հասցէն է Նշանթաշ, Վալի Քոնաղը փողոց, 23, Շաֆաք ափթ. 6-րդ յարկ։ Հեռ՝ 0212 247 19 07, ել-փոստ՝ infobirzamanlaryayincilik.com