DOSYA

Yalın, sade, billurdur Oşin Çilingir satırları. Tek bir tashih bile bulamazsın. Hasan Ali Toptaş’ın tek bir virgül için saatlerce düşündüğünü okumuştum bir yerlerde. Oşin Çilingir’in yazılarında da tek bir fazlalık bulunmaz.

Edebiyattan sinemaya, gündelik hayata kadar her şeyi konuştuğumuz uzun gecelerde Yalçın’ın Oşin hali diye bir konu yok, bilmiyoruz. Kimse kimse kimseye “nesin” diye sormuyor ki!

Gazetemizin ilk yazarlarından, Hrant Dink'in yakın dostlarından, Türkiye'nin demokrasi mücadelesine emek vermiş isimlerden Oşin Çilingir 15 Mayıs'ta 75 yaşında oldu. Nazar Büyüm, Karin Karakaşlı, Nadire Mater ve Jaklin Çelik Agos'un bu sayısında Oşin Çilingir'e yazılarıyla doğum günü hediyesi verdiler.

Araştırmacı, yazar ve hukukçu Fırat Aydınkaya, kısa süre önce nupel.net sitesinde ‘8 Soruda Kürtler ve Ermeni Soykırımı’ başlıklı bir yazı yayınladı. Aydınkaya’nın yazısı, Kürt kamuoyunda olumlu ya da olumsuz pek çok tepkiyle karşılandı. Aydınkaya ile söz konusu yazısından yola çıkarak, günümüzde hız kesmeden devam eden Kürt – Ermeni ilişkileri ve 1915 tartışmaları hakkında konuştuk. Söyleşinin ilk bölümünü sunuyoruz.

Ermeni halkının en önemli şairlerinden, 1915'in Ağustos ayında Çankırı yakınlarında öldürülen Taniel Varujan'ın '1 Mayıs' şiirini, yetkin çevirileriyle de bilinen çizerimiz Ohannes Şaşkal, Agos için Ermenice'den Türkçe'ye çevirdi ve bir de değerlendirme yazısı kaleme aldı. Şaşkal'ın yazısını, şiirin Türkçe çevirisini ve Varujan'ın anadilinde kaleme aldığı dizelerini sunuyoruz.

Sabri Burak Arzova’nın ‘Elen Ticaret Mektebi’ başlıklı çalışması, Expoze Kitap’tan çıktı. Ekonomi ve işletme alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Prof. Arzova ile kitabından yola çıkarak bu topraklardaki ilk ticaret mektebinden, Rum toplumunun Türkiye’nin ticari hayatındaki rolüne uzanan bir söyleşi yaptık.

Siruni, 2006 yılında Yerevan’da yayımlanan otobiyografik notlarında, kendisi ve mensup olduğu kuşak için “Kimse kendi zirvesine ulaşamadı, hepimiz yarı yolda kaldık” ifadelerini kullanır. Gerçekten de kendini gerçekleştirememiş bir kuşaktır bu.

ABD’li Ermeni tarihçi Ronald Grigor Suny, Agos için, 24 Nisan’ın 105. yıldönümü vesilesiyle kaleme aldığı yazıda, soykırıma dair hafızayı ve Koronavirüs salgınının damga vurduğu gündemi bir arada değerlendirdi.

Melih Cevdet Anday ile Yaşar Kemal’in de Türkçe konuştuklarını duyunca tedirgin olan bu insanların birkaçıyla selamlaşınca anlaşılır ki, geminin neredeyse tüm yolcuları, Suriye veya Lübnan’dan Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne tatile giden Ermenilerdir. Sohbet derinleşince Anday ve Kemal, bu Ermenilerin hepsinin bir şekilde Anadolu göçmeni olduğunu öğrenirler.

Rus yazar Lev Kipiani, 1916 yılında Erzurum Hınıs'a gitmiş ve bir yıl önce o bölgede Ermenilere yaşatılan zulmü tanıklarından dinlemiş, bölgede gözlemlerde bulunmuştu. Kipiani'nin gördüklerini ve duyduklarını kaleme döktüğü makaleyi Dr. İsmet Konak Rusça'dan çevirdi.