DOSYA
‘Bir gün bir taş size bir halkın acısını anlatabilir’
Fotoğrafların yüklediği tarihi sorumlulukla kadrajın dışında kalanların peşine düşen fotoğraf sanatçısı Mehmet Özer ile yeni kitabı 'Kuyunun Dibindeki Taş' ı konuştuk. Resmi tarihe karşı hakikat, 1915 karanlığına tanık olan fotoğrafçılar Armin Wegner, Sergei Mikhailovic, Leslie Davis ve Henry Atkinson'ın karelerinde kendini gösteriyor. Ermeni halkının acıları da her bir fotoğrafın bir yazar tarafından okunmasıyla ulaşıyor bizlere.
“Evinde Ermeni saklayanın evi yakılacak ve evi önünde idam edilecektir”
Tarihçi Taner Akçam kritik önemde yeni bir belgeyi daha açığa çıkarıyor. Dönemin III. Ordu Kumandanı olan Mahmut Kamil Paşa’nın Ermenilerin sürüldüğü bölgelere gönderdiği telgrafta Ermenileri evlerinde saklayanların evlerinin yakılacağını söylüyor.
İstanbul'da '102 adım'
Ermeni Soykırımı'nın 102. yılı anısına düzenlen ‘102 Adım’ konserinde sahne alan Ermenistanlı sanatçı Hasmik Harutyunyan ve etkinliğin organizatörlerinden Hasmik Movsisian'la konuştuk.
‘Abdülhamid ve Sherlock Holmes’: bir romanın hikâyesi
Edebiyat tarihçisi ve Agos yazarı Sevan Değirmenciyan, 12-13 Nisan tarihlerinde Strasbourg Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Bölümü çatısı altında "İstanbul'un Romanı" adlı uluslararası konferanstaki "Ermeni Romanı" oturumunda Yervant Odyan’ın ‘Abdülhamid ve Sherlock Holmes’ romanı üzerine ilgi çekici bir sunum yaptı. Romanı, özellikle Abdülhamid dönemindeki istibdat ekseninde ve siyasi çalkantılar içerisinde pek çok dile çevrilen popüler, sürükleyici konusuyla ele alan Değirmenciyan, ülkenin değişmeyen gerçeklerine de dikkat çekiyor.
1 Mayıs’ı Azadamard’dan okumak
1 Mayıs dünya işçilerinin emek, birlik ve dayanışma günüdür. Ermeniler de bu tarihi günle erken tanıştılar. Osmanlı sınırları içinde pek çok dergi ve gazetede bu tarihi günün anlamı ve önemi konusunda yayın yaptı.
Gordlevskiy’nin kaleminden 1915 cehenneminde Bitlis ve Muş
Sovyet Şarkiyatçı ve Türkolog Vladimir A. Gordlevskiy’nin 1916’da Bitlis ve Muş’u gezerek 1915 sonrası tanıklıklarını kaleme aldığı makaleyi Dr. İsmet Konak Rusça’dan çevirerek Agos okurlarıyla paylaştı. Makaleyi Dr. Konak’ın kısa takdimiyle birlikte sunuyoruz.
Soykırımın şifresi çözüldü
Tarihçi Taner Akçam, Teşikilatı Mahsusa ve İttihat Terakki yöneticisi Bahaettin Şakir’in 4 Temmuz 1915 tarihli Ermenilerin sürgün ve imhalarını koordine etmek amaçlı telgrafının şifresini çözdü. Telgrafı içeren belgenin üstündeki antet ise telgrafın orijinal olduğunu hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtlıyor.
Küllerinden doğan İzmir Ermenileri
Aras Yayıncılık, 22-30 Nisan tarihleri arasında düzenlenecek İzmir Kitap Fuarı’na hediye gibi bir yeni eser yetiştirdi. Özellikle Ermeni süreli yayınlar ve çeşitli yörelerde yaşamış Ermeni cemaatlerinin tarihiyle ilgili çalışmalarıyla tanınan mimar, araştırmacı yazar Zakarya Mildanoğlu’nun derlediği ‘İzmir Ermenileri- Ege Kıyılarının Yitip Gitmiş Sakinleri’ başlıklı kitap okurlarıyla ilk buluşmasını adına yaraşır şekilde İzmir’de yapacak.
1915'ten beri muhatabını arayan mektup
Taşnaksutyun Partisi merkez yöneticilerinden Hayg Tiryakyan’ın, namı diğer Hraç’ın Osmanlı Parlamentosu’nda Taşnaksutyun Partisi’nden milletvekili olan Hovhannes Serengülyan’a (Vartkes) gönderdiği mektuba el konulduğu ve bu tarihi belgenin Osmanlı arşivinin tozlu raflarından 95 yıl sonra indiği görülmektedir. Osmanlıca yazılan bu mektup ilk kez 2010 yılında İngilizceye çevrildi, 2013’te ise Nesimi Ovadya İzrail’in ‘24 Nisan 1915’ adlı kitabında Türkçe olarak yayınlandı. Aqunk Net sitesi de geçtiğimiz günlerde bahsi geçen mektuba önce Ermenice, ardından da Diran Lokmagözyan’ın çevirisiyle Türkçe olarak sitesinde yer verdi.
‘Konu Ermeniler ve Kürtler olduğunda, kelime kadrosu sizden çok önce belirlidir’
İki yıl önce kaybettiğimiz Agos’un kurucularından, Ermenice sayfaları editörü, gazeteci, çevirmen ‘Baron’ Seropyan için doğum gününün arifesinde özel bir etkinlik düzenlendi. Etkinlikte beğeniyle takip edilen Mehmet Said Aydın’ın sunumunu paylaşıyoruz.