TİYATRO

Söyleşi dizimizin bu haftaki konuğu, Emek Tiyatrosu’nun kurucularından Pınar Yıldırım. Yıldırım’la, ‘Sadece Diktatör’ oyununun sansürlenmesiyle gündeme gelen Emek Tiyatrosu’nun kuruluşundan, son zamanlarda tiyatrolarda yaşanan sansüre dair konuştuk.

Söyleşi dizimizde, bu hafta, Oyuncular Sendikası üyelerinden Sercan Gidişoğlu, Serdar Orçin ve Sermet Yeşil’le, tiyatro üzerindeki sansür tehdidine ve sendikanın geçmişine dair konuştuk.

‘OHAL gölgesinde tiyatro’ söyleşi dizimizin üçüncü haftasında, 2015’te kurulan Kadıköy Theatron’u konuk ediyoruz. Theatron’un kurucuları arasında yer alan Cazu Tiyatro ekibinden Behiç Cem Kola ve Kadıköy Sanat Tiyatrosu’ndan Salih Usta’yla tiyatronun güncel sorunları üzerine konuştuk.

Seyyar Sahne’nin, prömiyerini Mart 2017’de yaptığı ‘Bir Meşrutiyet Faciası yahut Gündüzlerimiz’ adlı oyunu sahnelenmeye devam ediyor. Galata Perform’un yeni yazarları gün ışığına çıkarıp tiyatroya güncel metinler kazandırmak amacıyla düzenlediği ‘Yeni Metin Yeni Tiyatro’ atölyeleri sırasında okuma tiyatrosu olarak ortaya çıkan oyunun metni Volkan Çıkıntoğlu’na ait. Yönetmenliğini Celal Mordeniz’in yaptığı üç kişilik oyunda Volkan Çıkıntoğlu, Hakan Emre Ünal ve Doğu Can rol alıyor.

Söyleşi dizimizin ikinci haftasında, 2016’da Kadıköy’de tiyatro yapan birçok grubun bir araya gelerek oluşturduğu Kadıköy Tiyatroları Platformu’nu konuk ediyoruz. Platformun basın sözcüsü Nevzat Süs’le, Kadıköy Tiyatroları Platformu ve ‘Sadece Diktatör’ oyununun yasaklanma sürecinde platformda yaşananlar üzerine konuştuk.

Norveçli oyun yazarı Henrik Ibsen’in 1879 yılında kaleme aldığı ‘Nora: Bir Bebek Evi’ adlı oyun metni, yazıldığı dönemde büyük tartışmalara sebep olmuş. Sebebi, orta sınıf aile yaşantısı içinde evin süs bebeği haline gelmiş olan Nora’nın, yaşadığı hayatın plastikliğini fark ettikten sonra hem bir anne hem de bir eş olma görevini bırakıp kendini keşfetmek için evini terk eden bir karakter olması. Ibsen, böyle bir kadın karakter yaratarak din, ahlak ve toplum ekseninde idealize edilmiş olan kadın figürünü gerçeklerle yüzleştirerek yerle bir etmiş. Kadının aile içindeki ve erkeğin karşısındaki konumunu eleştirmesi bakımından feminist bir metin gibi görünen ‘Nora: Bir Bebek Evi’, Ibsen’in tabiriyle ‘hümanist’ bir oyun.

Seyyar Sahne’nin Nisan 2017’den beri sahnelediği ‘Sevgili Arsız Ölüm: Dirmit’ adlı oyun ilgi görmeye devam ediyor. Latife Tekin’in ‘Sevgili Arsız Ölüm’ romanından uyarlanan tek kişilik, tek perdelik oyunda metin düzenlemesi Nezaket Erden ve Hakan Emre Ünal’a ait; yönetmenliği Hakan Emre Ünal, oyunculuğu ise Nezaket Erden üstleniyor.

‘Faust Olan Her Şey Buharlaşıyor’, Goethe’nin 1772’de başlayıp 60 yılda tamamladığı ünlü eseri ‘Faust’tan uyarlanan, tek kişilik, tek perdelik bir oyun. Uluç Esen tarafından uyarlanan ve sahnelenen oyun, 2016 yılında Beyoğlu İndigo Dance Club’da başlayan macerasına şimdilerde Moda Sahnesi’nde devam ediyor.

Kadıköy Emek Tiyatrosu’nun üretimi olan, Onur Orhan’ın yazdığı, Caner Erdem’in yönettiği ve Barış Atay’ın oynadığı ‘Sadece Diktatör’ oyununun Artvin gösterimi 9 Ocak’ta İl Özel İdaresi tarafından iptal edilmişti. Yasaklama gerekçesi olarak “oyunun uygun bulunmadığı” ifade edilmişti. Ardından, oyun, İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 19 Ocak’ta Kadıköy’de de yasaklandı. Kadıköy ilçe sınırlarındaki tiyatroları dolaşan polisler, tiyatro sahiplerine oyunun salonlarda oynanamayacağının belirtildiği bir tebligat imzalattı. 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun 11/h Maddesi’ne dayanan bu tebligat genel güvenlik, asayiş ve kamu düzenini tehdit eden “her nevi sahne oyunlarını ve gösterilen filmleri denetlemek, gerektiğinde durdurmak ve yasaklamak” gerektiğine işaret ediyordu. Kadıköy’den sonra gelen Ankara yasağı ise Barış Atay’la il sınırları dahilinde yapılacak her türlü buluşmayı sakıncalı görüyordu. İptalleri Kocaeli, İzmir ve Muğla illeri takip etti.

Büyük tiyatro adamı Cüneyt Gökçer’in ülkemizdeki ilk gösteriminden neredeyse 50 yıl sonra, Türkiye’nin en donanımlı sahnesi olan Zorlu PSM’nde Mehmet Ergen’in yeni çevirisi ve yönetiminde yeniden izleme fırsatına eriştiğimiz ‘Damdaki Kemancı’ müzikali, kendi türünde bir fenomen sayılır.