VİCKEN CHETERİAN

Vicken Cheterian

Karabağ Savaşı’nın en hararetli döneminde bile , diaspora toplulukları arasında şiddet olayı görülmemişti. Üstelik, olayların aldığı boyut ve kısa bir süre içinde birçok yerde patlak vermiş olması, yeni bir yapının gelişmekte olduğunu gösteriyor.

Ortadoğu’daki ‘su anlaşmazlıkları’nın tek kaynağı Nil değil. Sosyal ağlarda, Fırat’ın bir noktasında, neredeyse tamamen kurumuş durumda olan yatağının videoları dolaşıyor.

Ayasofya’nın karmaşık hikâyesi, 20. yüzyılın ilk yirmi yılında Osmanlı’nın Hıristiyan nüfusunun yok edilmesinden ayrı düşünülemez. 1924’e kadar ‘Konstantinopolis’ olarak bilinen şehrin sakinlerinin en az yarısı, çoğunluğu Ortodoks Rum ve Ermeni Apostolik olmak üzere Hıristiyan’dı.

Rusya ile Türkiye arasındaki rekabet Suriye’den Libya’ya kaymış gibi görünüyor . Fakat, yüksek düzeyde ortaklık da barındıran, tuhaf bir rekabet bu.

Ben Mithat Paşa’yı Ermeni tarihi üzerinden keşfettim. Benim ilgimi çeken konu, Ermeni cemaati tarafından 1860’ta hazırlanan ve 1863’te Osmanlı yetkilileri tarafından tanınan Ermeni Ulusal Anayasası yani Ermeni Nizamnamesi’ydi.

Siruni, 2006 yılında Yerevan’da yayımlanan otobiyografik notlarında, kendisi ve mensup olduğu kuşak için “Kimse kendi zirvesine ulaşamadı, hepimiz yarı yolda kaldık” ifadelerini kullanır. Gerçekten de kendini gerçekleştirememiş bir kuşaktır bu.

Küresel düzeyde bir siyasi liderlikten yoksunuz ama bu, küresel bir sistemden yoksun olduğumuz anlamına gelmiyor. Değiliz. Kâr odaklı kapitalizme dayanan, tamamen finansal kazanç temelinde örgütlenmiş bir küresel sistemimiz var. Covid-19 testlerinin baz parçalarının bir kıtada, diğer parçalarının başka bir kıtada üretilmesinin nedeni bu. Kâr marjları bu şekilde daha yüksek oluyor – herhangi bir muhasebeciye sorun, söyler.

Putin ve Erdoğan, Suriye’nin kuzeydoğusundaki tehlikeli tansiyonu düşürmek için bir araya gelecek. Bu, İdlib konusunda iki taraf arasında temel ayrımlar olmadığı anlamına gelmiyor. Fakat karşılıklı çıkarlar, aralarındaki, gerilimi yumuşatmaları gerektirdiğini söylüyor..

Türkiye, birliklerinin son dönemde can kayıpları vermesi üzerine, Ankara Moskova’yla temasa geçip, mevcut yükselişin durdurulmasını ve ‘Soçi Mutabakatı’na dönülmesini talep etti. Bu, Suriye ordusunun, son dönemdeki kazanımlarından vazgeçmekle kalmayıp, şiddetli çarpışmaların ardından ele geçirdiği Morek ve Han Şeyhun’dan da çekilmesi demekti. Rusya söz konusu talepleri net bir şekilde reddetti