Ferda Balancar
Sayfa 2
Ermeni feminizmi ve ‘Hay gin’
Lerna Ekmekçioğlu’nun ‘Bir Milleti Diriltmek (1919-1933): Toplumsal Cinsiyet Ekseninde Türkiye’de Ermeniliğin Yeniden İnşası’ başlıklı kitabı Aras Yayınları’ndan çıktı. Ekmekçioğlu, kitabında, I. Dünya Savaşı sonrasında işgal altındaki İstanbul’da hayatta kalan Ermenileri mercek altına alarak Ermenilerin hangi siyasi, ekonomik ve toplumsal adımlarla kendini yeniden inşa etmeye çalıştığını, bu süreçte toplumsal cinsiyet rollerinin hangi şekillerde yeniden üretildiğini araştırıyor. Kitabın odağında ise dönemin kadın hareketinin önde gelen isimlerinden Hayganuş Mark tarafından 1919-1933 arasında aralıksız olarak yayımlanan ve birçok feministin yazılar kaleme aldığı kadın dergisi ‘Hay gin’ var. Ekmekçioğlu ile kitabından yola çıkarak Ermeni feministlerin yüz yıllık serüvenini konuştuk.
14 Şubat 2021
‘Kurucu bir suç’ olarak Maraş Katliamı
Araştırmacı yazar ve hukukçu Orhan Gazi Ertekin’in derlediği ‘Maraş Katliamı: Vahşet, Direniş ve İşkence’ adlı kitap Dipnot Yayınları’ndan çıktı. Ertekin’le kitabından yola çıkarak, Türkiye’de ‘kurucu suç’ ve ‘yüzleşme’ üzerine bir söyleşi yaptık.
1 Şubat 2021
‘Karma evliliklerin asimilasyonu artırmadığını söylüyoruz’
Anna Maria Beylunioğlu ve Özgür Kaymak’ın birlikte yazdığı ‘Kısmet Tabii… İstanbul’un Rum, Yahudi ve Ermeni Toplumlarında Karma Evlilikler’ başlıklı kitap, İstos Yayınları'ndan çıktı. Kitaba konu alan araştırma kapsamında, 57 görüşme yapılmış. Görüşme yapılanlardan 19’u Rum, 18’i Yahudi, 14’ü ise Ermeni cemaatine mensuplar. Kitabı, yazarlarıyla konuştuk.
18 Ocak 2021
Akşehir Ermeni Kilisesi kültür merkezi oluyor
Konya Akşehir’deki Surp Yerrortutyun Kilisesi’nin 2017’den bu yana süren restorasyonu tamamlandı. Kültür merkezi olarak faaliyet gösterecek olan kilise, Anadolu’daki en büyük Ermeni kiliselerinden biri olarak biliniyor.
28 Aralık 2020
"Bugün seçim yapılsa tüm yeni belediyeler en az beş puan daha fazla oy alır"
Ateş İlyas Başsoy’un ‘CHP Neden Kazandı? AKP Neden Kaybetti?’ serisinin ikinci kitabı ‘Hepimiz Aynı Belediye Otobüsünün İçindeyiz’ çıktı. 2019 yerel seçimlerinde CHP Yerel Yönetim Kampanya Başkanı olan Başsoy, serinin ikinci kitabında 2019 yerel seçimlerinden sonra geçen bir buçuk yılda yerel yönetimlerde yaşanan hareketliliği ve sorunları da mercek altına alıyor. Başsoy’la kitabından yola çıkarak yerel yönetimlerde siyasi iktidarla muhalefet arasında yaşanan gerilimi ve olası gelişmeleri konuştuk.
21 Aralık 2020
Bir başka açıdan Mustafa Suphi ve Ermeniler
Türkiye'de sol fikriyata dair yayıncılığın gelişmesinde önemli çabaları olan araştırmacı-yazar- çevirmen Ahmet Kardam’ın ‘Mustafa Suphi: Karanlıktan Aydınlığa’ adlı yeni kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Kitabında bugüne kadar bilinenden farklı bir Mustafa Suphi portresi çizen Kardam ile Suphi’nin Ermenilere ve ‘Ermeni sorunu’na bakışını konuştuk.
8 Aralık 2020
"Pandemi döneminde kaygı bozuklukları artışı yaşanıyor"
Psikiyatrist ve Psikoterapist Dr. Gülcan Özer ile pandemi sürecinde yaşanan ruhsal sorunlar ve çözüm yolları üzerine konuştuk. Kısa süre önce Tellekt etiketiyle okuyucuyla buluşan ‘Salgın: Tükeniş Çağında Dünyayı Yeniden Düşünmek’ adlı derlemede Dr. Özer’in ‘Çok Hızlı Yürüdük, Ruhumuz Geride Kaldı’ başlıklı bir makalesi yer alıyor. Dr. Özer, “Belirsizliğin hakim olduğu her vakit karar almak için münasip değil. Şart değil ise karar alma sürecini ertelemeliyiz” diyor.
29 Kasım 2020
Dünyayı sarsan 10 yılda Osmanlı Ermeni basını
Haçadur Nersesoğlu’nun ‘Osmanlı Ermeni Basınında Venizelos: 1910-1920’ başlıklı ilk kitabı Doğu Kitabevi Yayınları’ndan çıktı. Nersesoğlu ile kitabından yola çıkarak Ermeni toplumu ve Türkiye için tarihin en kritik dönemlerinden biri olan 1910-1920 döneminde Osmanlı Ermeni basınının tutumunu konuştuk.
29 Kasım 2020
‘Aşı çalışmasında kritik viraj dönüldü’
COVİD salgını ile tüm dünyada mücadele devam ederken aşı konusunda da önemli dönemeçler geçiliyor. Önümüzdeki dönemde yaşanacak olası gelişmeleri konunun uzmanı olan bir biyologla konuştuk. Rakel Sezer, New York’ta Hofstra Universitesi’nde biyoloji eğitimi almış, ardında da Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nde yüksek lisansını tamamlamış ve 1996 yılında bir Alman ilaç firmasının kalite güvence bölümünde çalışmaya başlamış. Halen bir Amerikan klinik araştırmalar firmasında global kalite müdürü olarak çalışıyor. Rakel Sezer bilhassa aşı çalışmaları konusunda önemli bilgiler paylaştı.
13 Kasım 2020
Bir zamanlar Galata
Suzan Nana Tarablus’un ‘Bir Sabah Galata’da Uyandım’ kitabı Varlık Yayınları’ndan çıktı. Şalom Dergi’nin yayın yönetmeni olan Tarablus’un kitabında Galata ve Kamondo Han çevresinde yaşamış kişilerle yapılan sözlü tarih görüşmeleri yer alıyor. Kitap, İstanbul Yahudi toplumunun kültürel hafızasının ortaya çıkartılmasına ve korunmasına önemli bir katkı niteliği taşıyor. Tarablus ile ‘bir zamanlar Galata’yı ve günümüzü konuştuk.
8 Kasım 2020
Çerkes hafızasında saklı gerçekler
Ulaş Sunata’nın ‘Hafızam Çerkesçe: Çerkesler Çerkesliği Anlatıyor’ başlıklı kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Bahçeşehir Üniversitesi Göç ve Kent Çalışmaları Merkezi (BAUMUS) kurucu direktörü olan sosyolog Ulaş Sunata’nın kitabı 2014’te yapılan sözlü tarih çalışmasına dayanıyor. Türkiye’de yerleşik olan Kuzeybatı Kafkasya diasporası üzerine yapılan çalışma çerçevesinde Adige (içerisinde Kabardeyler, Şapsığlar, Besleneyler, Abzehler, Bjeduğlar, Hatukaylar ve Çemguylar), Abaza (içerisinde Abhaz ve Abazinler) ve Ubıh (Wubıh) halklarına mensup kişilerle, Samsun, Maraş, Eskişehir, Balıkesir gibi farklı şehirlerde görüşmeler yapılmış. Bu görüşmelerden 30’u kitapta yer alıyor. Yapılan görüşmelerde Ulaş Sunata’nın yanı sıra Bahar Ayça Okçuoğlu, Sercan Saydam, Nazlı Hazar ve Narod Avcı da görüşmeci olarak yer almış. Sosyolog Ulaş Sunata ile kitabından yola çıkarak Çerkes-Ermeni ilişkilerine uzanan bir söyleşi yaptık.
5 Kasım 2020
Kadim Halk Süryaniler'den 'Şlomo' yani 'Selam' var
‘Kadim Halk Süryaniler’den Şlomo’ (Selam) başlıklı kitap, Yeni Anadolu Yayıncılık tarafından yayınlandı. Dokuz yazarın kaleminden çıkan toplam 38 yazıdan oluşan kitap, kolektif bir çabanın ürünü olarak okuyucuyla buluştu. Yusuf Atuğ, Yusuf Beğtaş, Abut Buğday, Zekiye Dayar, Musa Ergin, Özcan Geçer, Muzaffer İris, Faruk Kahraman ve Feyyaz Kerimo yazılarıyla kitaba katkıda bulundular. Kitabın editörleri Zekiye Dayar ve Musa Ergin’in yanı sıra yazarlarından Özcan Geçer ile kitaptan yola çıkarak Süryani toplumunu ve sorunlarını konuştuk.
20 Ekim 2020
1910’lardan 1970’lere Edirne’de mülksüzleştirme ve Türkleştirme
İlkay Öz’ün ‘Mülksüzleştirme ve Türkleştirme: Edirne Örneği’ adlı kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Kendisi de Edirneli olan Öz’ün kitabı 1910’lardan 1970’lere kadar Edirne’de Rumların, Ermenilerin ve son olarak da Yahudilerin tasfiye ve mülksüzleştirilme süreçlerini süreklilik içinde gözler önüne seriyor. Öz’le kitabından yola çıkarak, genelde Türkiye’de özelde ise Edirne’de dünden bugüne sermayenin ‘yerli ve milli’ hale nasıl getirildiğini konuştuk.
12 Ekim 2020
12 Eylül, Müslümanlaştırılmış Ermeniler ve bitmeyen darbe
Avukat Fethiye Çetin, İletişim Yayınları’ndan geçtiğimiz hafta çıkan ’40 Yıl 12 Eylül’ başlıklı derlemeye ’40 Yıldır Bu Model İşliyor’ başlıklı bir yazı ile katkıda bulundu. Kamuoyunun ‘Anneannem’ ve Ayşe Gül Altınay ile birlikte kaleme aldıkları 'Torunlar' kitabıyla, Hrant Dink'in avukatı olarak, ve cinayet öncesi ve sonrasına dair yazdığı 'Utanç Duyuyorum' kitabıyla tanıdığı Fethiye Çetin’le, kendisinin 12 Eylül döneminde yaşadıklarından günümüzde 12 Eylül’ün ne anlam ifade ettiğine uzanan bir söyleşi yaptık.
20 Eylül 2020
"Barışa bir şans versek. Şu ‘yüz yıllık yanlışlık’ artık bitse..."
Ateş İlyas Başsoy ile geçen sayımızda ‘Seveceksen Radikal Sev: CHP Neden Kazandı? AKP Neden Kaybetti’ kitabı hakkında konuşmuştuk. Kitapta yer alan bir bölüm özellikle ilgimizi çekmişti ancak o bölümde anlatılanlarla ilgili olarak Başsoy ile konuşmayı bu sayımıza bırakmıştık. Çocukluğundan belleğinde kalan anılara ve anekdotlara yer verdiği bu bölümde Başsoy, annesinin ve babasının köylerinde yaşayan Ermenilerle ilgili duyduklarına, köylülerden dinlediklerine yer veriyor. Ateş İlyas Başsoy ile bu konudan yola çıkıp, Türkiye’nin ‘1915’ ile yüzleşme meselesine uzanan bir söyleşi yaptık.
14 Eylül 2020
"90’larda Erdoğan’a karşı yapılan yırtıcı muhalefet şimdi Kaftancıoğlu’na karşı yapılıyor"
CHP, AKP’yi ilk kez 2009’da Antalya’da, ikinci kez ise 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Türkiye genelinde yendi. Ateş İlyas Başsoy, her iki kampanyayı da yürüten kişilerden. CHP Yerel Yönetim Kampanya Başkanı Başsoy, yeni yayınlanan ‘Seveceksen Radikal Sev: CHP Neden Kazandı? AKP Neden Kaybetti?-1’ adlı kitabında 31 Mart seçimlerindeki CHP kampanyasının dinamiklerini ve arka planını anlatıyor. Kitabın, ‘Hepimiz Aynı Belediye Otobüsündeyiz’ adlı ikinci cildi de yakına çıkacak. Başsoy ile kitabından yola çıkarak, 31 Mart 2019’dan günümüze kadar CHP ekseninde yaşanan siyasi gelişmeleri konuştuk.
4 Eylül 2020
‘Para biriminiz zayıfsa tüm yatırımcılar döviz ve altına kaçar’
İktisatçı Murat Birdal ile dünyada ve Türkiye’de son dönemde yaşanan döviz ve altın fiyatlarındaki yükselişin nedenlerini konuştuk. Doç. Dr. Murat Birdal’ın ‘Bir Krizin Anatomisi: 2008 Krizi ve Dünya Ekonomisinde Dönüşüm’ (Kor Kitap) başlıklı bir kitabı ve Türkçe-İngilizce yayınlanmış pek çok makalesi bulunuyor. Birdal, Türkiye ekonomisi için "Kararların tek kişi tarafından verildiği, kurumsal yapıların kendi karar mekanizmalarında dahi belirleyici olmadığı koşullarda uzun vadeli sermaye yatırımları gerçekleşmez." diyor.
14 Ağustos 2020
‘Eylül ve Ekim aylarında daha zor günlerle karşılaşabiliriz’
Halk Sağlığı uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala ile 5 Haziran tarihli Agos’ta yayımlanan söyleşimizde, pandemi sürecinde ‘yeniden açılma’ dönemine dair konuşmuştuk. “1 Haziran’da salgın açısından riskli bir döneme girdik” diyen Pala ile Agos'un 17 Temmuz'da yayınlanan "Pandemiyle Yaşamak" eki için yeniden konuştuk. Pala "Yüzeysel ve yanlış bilgilendirme nedeniyle insanların kafası karıştı", "Eylül, Ekim aylarında pandemi açısından daha zor günlerle karşılaşabiliriz", "Salgınla mücadelede sorumluluk tek başına bireye indirgenemez" diyor.
3 Ağustos 2020
Halep’i ‘vatan tutmaya’ çalışan Ermenilerin hikâyesi
Ayhan Aktar’ın ‘Ermeni Evine Figan Kuruldu: 1915 Destanları ve Halep’ başlıklı kitabı Aras Yayınları’ndan geçtiğimiz günlerde çıktı. İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi, sosyal bilimci Prof. Dr. Ayhan Aktar ile kitabından yola çıkarak, 1915 sonrası Ermenilerin Halep’te yaşadıkları acıların ve sıkıntıların farklı boyutlarını konuştuk
31 Temmuz 2020
"Ayasofya'nın yeniden cami olarak açılması bir fetih girişimi"
Siyaset bilimci Deniz Parlak’ın ‘Laikleşme Sürecinde Camiler’ adlı kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Parlak’ın din ve siyaset ilişkisi, siyasal antropoloji, İslâmiyet özelinde din-kültür ilişkileri gibi konularda çeşitli çalışmaları bulunuyor. Parlak ile Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi hakkında konuştuk.
19 Temmuz 2020
Protestan din görevlileri ve aileleri sınırdışı baskısı altında
Son yıllarda Protestan din görevlilerinin yaşadığı sorunlar gittikçe artıyor. Konu, geçen hafta HDP Mardin Milletvekili Tuma Çelik’in TBMM’ye verdiği soru önergesiyle birlikte yeniden gündeme geldi. Çelik, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun cevaplaması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Son yıllarda din görevlilerine Türkiye’de ikamet izni verilmiyor ya da mevcut izinler uzatılmıyor. İkamet izni iptallerine de N82 ve G82 kodları konulmuştur” diyor. Konuyu Protestan Kiliseler Birliği Basın Sözcüsü Soner Tufan ile konuştuk.
28 Haziran 2020
"50. yılında ‘15-16 Haziran’ günümüz için ilham kaynağıdır"
Zafer Aydın’ın yeni çıkan ‘İşçilerin Haziranı’ adlı kitabı, 50. yıldönümünde 15-16 Haziran işçi eylemlerini bizzat içinde yaşayanların dilinden anlatıyor. Kendisi de sendikacı kökenli olan Zafer Aydın’la 50. yıldönümünde, kitabından yola çıkarak ’15-16 Haziran’ın günümüzde ne anlam ifade ettiğine uzanan bir söyleşi yaptık.
20 Haziran 2020
"Meclis kendi kendini yok ediyor"
4 Haziran’da TBMM’de HDP’li Leyla Güven ve Musa Farisoğlulları ile CHP’li Enis Berberoğlu’nun milletvekillikleri düşürüldü. Kamuoyunda tartışmalara neden olan konuyu ve arka planını Anayasa Hukuku uzmanı Prof. Dr. Osman Can’a sorduk. Can, osmancan.com adlı internet sitesinde konuyla ilgili olarak, ‘TBMM’nin Tükenişi-Berberoğlu Vakası’ ve ‘Berberoğlu, Güven ve Farisoğulları için çıkış yolu var mı?’ başlıklı iki yazı yazdı. Can’la yazılarından yola çıkarak, konunun arka planını ve olası gelişmeleri konuştuk.
12 Haziran 2020
‘1 Haziran’da salgın açısından riskli bir döneme girdik’
Halk Sağlığı uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala ile koronavirüs salgını sürecinde 1 Haziran’da başlayan yeni dönemin neler getirebileceğini konuştuk. Pala, ‘yeniden açılma’ olarak tanımladığı yeni döneme dair çok önemli uyarılarda bulunuyor ve "Bu süreç çok can sıkıcı sonuçlanabilir. 1 Haziran’daki bu ‘yeniden açılma’nın etkilerini Haziran’ın ikinci haftasında gözlemleyebileceğiz" diyor.
5 Haziran 2020
"ABD ve AB toparlanmadan Türkiye olumlu bir seyir gösteremez"
Ekonomist Burak Arzova ile koronavirüs salgını sonrası Türkiye ve dünya ekonomisindeki son gelişmeleri konuştuk. Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. S. Burak Arzova, Türkiye için "Bence temel sorun, hızla serbest piyasa ekonomisi kurallarından uzaklaşılması. Hem finans merkezi olmayı istemek hem de sermaye hareketlerine kısıtlama anlamına gelebilecek vergilendirmeler birbiri ile çelişen uygulamalar" diyor.
31 Mayıs 2020
"Tarihi Yarımada hatırlayabileceğim son ülke olarak bir kenarda kalsın istiyorum"
Jaklin Çelik’in ‘Sarhoşların Perşembesi’ adlı yeni romanı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Çelik’le romanından yola çıkarak, İstanbul’a ve içinde yaşadığımız salgın günlerine uzanan bir söyleşi yaptık.
25 Mayıs 2020
İstanbul'dan Anadolu'ya farklı renkleriyle Rum yemek kültürü
Araştırmacı, yazar Sula Bozis’in ‘İstanbul’dan Anadolu’ya Rumların Yemek Kültürü’ kitabı Yapı Kredi Yayınları’ndan çıktı. Bozis’le kitabından yola çıkarak Rumların yemek kültüründen, Ermeni ve Rum yemek kültürlerinin karşılaştırılmasına uzanan bir söyleşi yaptık.
21 Mayıs 2020
"Kürt sağı Türk sağının ideolojik refakatçisi görünümü veriyor"
Araştırmacı, yazar ve hukukçu Fırat Aydınkaya ile yaptığımız, geçen sayımızda ilk bölümünü yayınladığımız röportajın ikinci bölümünü sunuyoruz. Aydınkaya’nın kısa süre önce nupel.net sitesinde yayınlanan ‘8 Soruda Kürtler ve Ermeni Soykırımı’ başlıklı yazısı tartışmalara neden olmuştu. Aydınkaya ile yazısına gelen tepkileri değerlendirmeye devam ediyoruz.
17 Mayıs 2020
"Kürtler arasındaki sessizlik suikasti önemli ölçüde kırıldı"
Araştırmacı, yazar ve hukukçu Fırat Aydınkaya, kısa süre önce nupel.net sitesinde ‘8 Soruda Kürtler ve Ermeni Soykırımı’ başlıklı bir yazı yayınladı. Aydınkaya’nın yazısı, Kürt kamuoyunda olumlu ya da olumsuz pek çok tepkiyle karşılandı. Aydınkaya ile söz konusu yazısından yola çıkarak, günümüzde hız kesmeden devam eden Kürt – Ermeni ilişkileri ve 1915 tartışmaları hakkında konuştuk. Söyleşinin ilk bölümünü sunuyoruz.
10 Mayıs 2020
Bu toprakların kaybedilen bir değeri: Heybeliada Elen Ticaret Mektebi
Sabri Burak Arzova’nın ‘Elen Ticaret Mektebi’ başlıklı çalışması, Expoze Kitap’tan çıktı. Ekonomi ve işletme alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Prof. Arzova ile kitabından yola çıkarak bu topraklardaki ilk ticaret mektebinden, Rum toplumunun Türkiye’nin ticari hayatındaki rolüne uzanan bir söyleşi yaptık.
27 Nisan 2020
Salgın sonrası için çözüm önerisi: ‘Evrensel Temel Gelir’
Araştırmacı Giray Kömürcü’nün ‘Nasıl Bir Gelecek?’ kitabı Aganta Kitap’tan çıktı. Kitap, Koronavirüs salgınından kısa süre önce çıkmış olsa da salgınla birlikte gündemin ön sıralarına tırmanan pek çok soruna dikkat çekiyor. Bu nedenle Giray Kömürcü’yle ‘salgın sonrası’nı konuştuk.
27 Nisan 2020
‘İstanbul’da Bizans Müzesi olmayışı büyük eksiklik’
Ayasofya Müzesi’nin eski müdürlerinden Erdem Yücel’in ‘Bizans Resim Sanatı ve İkonalar’ kitabı Kitab-ı Mukaddes Yayınları’ndan çıktı. Arkeolog, müzeci ve yazar Erdem Yücel, Türkiye genelinde pek çok müzenin müdürlüğü yaptı. Yücel, Trakya Üniversitesi’nde arkeoloji ve sanat tarihi, Mimar Sinan Üniversitesi’nde de süsleme sanatı dersleri verdi. Pek çok gazete ve dergide yazıları yayımlanan Yücel, bir dönem Arkeoloji ve Sanat dergisinin yazı işleri müdürlüğünü de yaptı. Arkeoloji, sanat tarihi ve farklı tarihsel konularda pek çok kitaba da imza atan Erdem Yücel ile kitabından yola çıkarak, Bizans ve ikonalara uzanan bir söyleşi yaptık.
16 Nisan 2020