İlayda Öncü

Tiyatromuz yaşayacak mı?

Türkiye’yi Mart ayında vuran salgın ülke genelindeki tüm kültür-sanat ve eğlence faaliyetlerini durdurmuştu. Başlangıçta kimileri “Bir aya düzelir, sahneler açılır” derken, kimileri de sezonun bittiğini söylüyordu. Biz de iptal olan tiyatro oyunlarımızın ardından gözü yaşlı bir şekilde el salladık. Sonra gözümüzdeki yaş kurudu, durumu kabullendik fakat bir türlü çözülmeyen belirsizlik yüzünden el sallamaya devam ediyoruz. Tabii, bu durum sadece Türkiye’deki tiyatro camiasını değil, dünya tiyatrosunu da etkiledi.

11 Haziran 2020

Bu şehrin bize yaptıkları: ‘Hisler Arşivi: İstanbul’

Dramaturg İlayda Öncü, ilk gösterimini 29 Aralık'ta Moda Sahnesi'nde yapan 'Hisler Arşivi: İstanbul'u yazdı.

Ayrılığın ardından: ‘Yeni Bir Şarkı’

21 Eylül’de Moda Sahnesi’nde ilk kez sergilenen ‘Yeni Bir Şarkı’, Murat Erşen çevirisiyle Kemal Aydoğan’ın yönetmenliğinde sahneye taşındı.

Dünyada Karşılaşmış Gibi: Karakolda aşk ve melankoli

Krek, Kasım ayında ‘Dünyada Karşılaşmış Gibi’yle sahnelere döndü. Berkun Oya’nın yazıp yönettiği oyunda Settar Tanrıöğen, Alican Yücesoy, Fatih Artman, Defne Kayalar, Okan Yalabık, Öner Erkan ve Serkan Keskin’i izliyoruz. Binnur Kaya ve Öykü Karayel de sesleriyle oyuna dahil oluyorlar. Oyunun ışık tasarımı Cem Yılmazer’e, dekor Muhtar Pattabanoğlu’na, ses ve efekt tasarımı ise Hakan Atmaca’ya ait

Bir veda hikâyesi: ‘Kıyı’

Moda Sahnesi bu sezon, belki de son yılların en çarpıcı oyunlarından birini seyirciyle buluşturdu: ‘Kıyı’. İlk gösterimi 27 Eylül’de yapılan ‘Kıyı’nın yazarı Wajdi Mouawad 1968 yılında Lübnan’da doğmuş; iç savaş nedeniyle ailesiyle birlikte doğduğu toprakları terk ettiğinde henüz sekiz yaşındaymış. Aile önce Paris, ardından da Quebec’e taşınmış.

Mahallemizin asi delikanlısı: Kader Can

Bam İstanbul’un yeni oyunu ‘Kader Can’, 15 Aralık’ta seyircisiyle buluştu ve kısa sürede ilgiyi üzerine toplamayı başardı. Murat Mahmut Yazıcıoğlu’nın yazıp yönettiği tek kişilik ve tek perdelik oyunda Kader Can karakterini ve onun hayatına değen birçok farklı kişiyi Deniz Karaoğlu oynuyor.

Çağdaş sanatla buluşan bir klasik: ‘Martı’

Pürtelaş Tiyatro’nun Serdar Biliş rejisiyle sahneye taşıdığı ‘Martı’, Kasım 2017’den beri seyirciyle buluşmaya devam ediyor.

Işıltılı bir komedi: Leonce ile Lena’nın hikâyesi

Ludens Perform ile Uyumsuz Tiyatro’nun ortak çalışması ’Leonce ile Lena’nın Müzikli Güldürüsü’, bu sezonun öne çıkan oyunlarından biri. Oyun metninin orijinal hali olan ‘Leonce ile Lena’, 19. yüzyıl Alman yazarlarından Georg Büchner’e ait. Fransız Devrimi dönemindeki düşünürlerden etkilenmiş, yazdığı oyunlarda toplumsal adaletsizliği eleştirmiş, politik faaliyetlerde bulunmuş ve otoriteyle başı belaya girmiş bir yazar. Henüz 23 yaşındayken hayatını kaybeden Büchner, buna rağmen bir sonraki kuşağı etkileyerek 20. yüzyıl Alman tiyatrosunda etkili olmayı başarmış.

‘Seyirciye Sövgü’ bir tiyatro oyunu değildir!

Versus Tiyatro’nun, ilk gösterimi Şubat ayında yapılan oyunu ‘Seyirciye Sövgü’, seyirciye bir ‘anti-tiyatro’ deneyimi vadediyor. Avusturyalı yazar ve tiyatro sanatçısı Peter Handke’ye ait olan oyunu uyarlayan ve sahneleyen, Kayhan Berkin.

‘Bir Yaz Gecesi Rüyası’ düş mü, gerçek mi?

‘Bir Yaz Gecesi Rüyası’, 16. yüzyıldan bu yana kendinden en çok söz ettiren İngiliz şair ve yazar olan William Shakespeare’in komedi oyunlarından biri. Ardaydın Biraderler yapımıyla sahnelenen oyun, Uniq Hall İstanbul’da izleyicisiyle buluşuyor.

‘Eve Dönüş’: İçimizden kopup gelen hikâye

‘Eve Dönüş’, 2017’de kurulan GNOM Tiyatro’nun bu sezon sahneye koyduğu tek perdelik oyunu. Bu oyunda bir kadının hayatının çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik evrelerine tanıklık ediyoruz. Barış Gönenen ve Ece Nur Ateş’in ortak kaleminden çıkan oyunun yönetmenliğini Barış Gönenen üstleniyor. Oyuna konu olan Zeynep’in çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik dönemlerini sırasıyla Ece Nur Ateş, İrem Yünsel ve Tara Demircioğlu canlandırıyor. Bu üç farklı dönemde Zeynep’in hayatına giren üç erkeği ise Yusuf Sefaoğlu oynuyor.

Unutmamanın önemini hatırlatan oyun

Yersiz Kumpanya’nın ilk projesi olan ‘Unutulan’, prömiyerini 11 Mart’ta İkinci Kat’ta yaptı. Elif Ongan Tekçe’nin yazdığı, Sanem Öge’nin yönettiği iki kişilik oyunun karakterleri Mari ve Nıvart, Elif Ongan Tekçe ile Burçak Karaboğa Güney tarafından canlandırılıyor.

Kendini arayanların oyunu: ‘Bir Meşrutiyet Faciası yahut Gündüzlerimiz’

Seyyar Sahne’nin, prömiyerini Mart 2017’de yaptığı ‘Bir Meşrutiyet Faciası yahut Gündüzlerimiz’ adlı oyunu sahnelenmeye devam ediyor. Galata Perform’un yeni yazarları gün ışığına çıkarıp tiyatroya güncel metinler kazandırmak amacıyla düzenlediği ‘Yeni Metin Yeni Tiyatro’ atölyeleri sırasında okuma tiyatrosu olarak ortaya çıkan oyunun metni Volkan Çıkıntoğlu’na ait. Yönetmenliğini Celal Mordeniz’in yaptığı üç kişilik oyunda Volkan Çıkıntoğlu, Hakan Emre Ünal ve Doğu Can rol alıyor.

Bir kadının benliğine aradığı keşif yolculuğu: ‘Nora: Bir Bebek Evi’

Norveçli oyun yazarı Henrik Ibsen’in 1879 yılında kaleme aldığı ‘Nora: Bir Bebek Evi’ adlı oyun metni, yazıldığı dönemde büyük tartışmalara sebep olmuş. Sebebi, orta sınıf aile yaşantısı içinde evin süs bebeği haline gelmiş olan Nora’nın, yaşadığı hayatın plastikliğini fark ettikten sonra hem bir anne hem de bir eş olma görevini bırakıp kendini keşfetmek için evini terk eden bir karakter olması. Ibsen, böyle bir kadın karakter yaratarak din, ahlak ve toplum ekseninde idealize edilmiş olan kadın figürünü gerçeklerle yüzleştirerek yerle bir etmiş. Kadının aile içindeki ve erkeğin karşısındaki konumunu eleştirmesi bakımından feminist bir metin gibi görünen ‘Nora: Bir Bebek Evi’, Ibsen’in tabiriyle ‘hümanist’ bir oyun.

Romandan sahneye fırlayan Dirmit

Seyyar Sahne’nin Nisan 2017’den beri sahnelediği ‘Sevgili Arsız Ölüm: Dirmit’ adlı oyun ilgi görmeye devam ediyor. Latife Tekin’in ‘Sevgili Arsız Ölüm’ romanından uyarlanan tek kişilik, tek perdelik oyunda metin düzenlemesi Nezaket Erden ve Hakan Emre Ünal’a ait; yönetmenliği Hakan Emre Ünal, oyunculuğu ise Nezaket Erden üstleniyor.

Modern bir meddahın ağzından ‘Faust’un hikâyesi

‘Faust Olan Her Şey Buharlaşıyor’, Goethe’nin 1772’de başlayıp 60 yılda tamamladığı ünlü eseri ‘Faust’tan uyarlanan, tek kişilik, tek perdelik bir oyun. Uluç Esen tarafından uyarlanan ve sahnelenen oyun, 2016 yılında Beyoğlu İndigo Dance Club’da başlayan macerasına şimdilerde Moda Sahnesi’nde devam ediyor.