DİYARBAKIR

Kiliselerin 2023 depreminde ağır hasar aldığı Adıyaman, Malatya, Elazığ ve Diyarbakır’daki Hıristiyan halklar, umutla ibadethanelerinin onarılmasını bekliyor. Yazı dizimizin üçüncü ve son bölümünde, Süryani, Keldani, Ermeni ve Protestanların, mutfaktan kilise ya da odadan şapelde ibadet etseler de yeniden kiliselerine kavuşma arzularını dinliyoruz.

Türkiye Ermenileri Patrikliği Anadolu'da yaşayan Ermeni toplumu üyelerine ulaşmak ve yortularını kutlamak için özel programlar düzenliyor. Bu çerçevede Elazığ ve Diyarbakır'da Meryem Ana'nın Göğe Yükseliş Yortusu, yani Surp Asdvadzadzin kutlandı.

Gazeteci Serdar Korucu’nun, 2015-16 yıllarında yedi şehirdeki sokağa çıkma yasakları döneminde yaşananları, yakınlarını kaybedenlerin anlatımlarını kayda geçirerek hazırladığı “Bu Yas Bitmez” isimli kitabı okuyucuyla buluştu. “Onların cezasızlık karşısındaki mücadeleleri ve adalet taleplerinin altını çizdik” diyen Korucu, kitabını Selamet Yeşilmen’in eşi Abdurrahim Yeşilmen'in şu sözleriyle özetliyor: “Bizi unutmamaları lazım, kimse bizi unutmamalı, bu herkesin başına gelebilir.”

İHD, 21-22 Haziran tarihlerinde Diyarbakır’da düzenlediği “Barışa giden yol: Hafıza ve Adalet” başlıklı konferansın sonuç bildirgesini açıkladı. Bildirgede, “Sivil toplum aktörleri muhatap kabul edilmeli, sürece aktif katılımları sağlanmalıdır. Tüm tarafları ve sivil toplumu, bu süreci güçlendirmek için cesaretle ve kararlılıkla sorumluluk almaya çağırıyoruz” mesajı öne çıktı. Konferansın açılışında öldürülen Uğur Kaymaz ve Eren Bülbül'ün annelerinin mesajları okundu.

Diyarbakır Newroz Parkı'ndaki Newroz kutlamaları onbinlerin katılımıyla başladı. 2017 Newroz'unda vurularak öldürülen Kemal Kurkut, karanfillerle anıldı.

Gazeteci Derya Us ve Nurcan Yalçın gözaltına alındı.

2022 Diyarbakır Newroz’unun renklere, sloganlara, kültürel simgeler ve sembollere, sözlü edebi geleneğe, sanata, şarkılara, türkülere ve bilhassa kadın ve çocuklara, LGBTİ+lara yönelik baskının zirvede olduğu bir mücadele alanı olarak farklılaştığını söylemek mümkün.

Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermenilerin hayat hikâyeleri belgesel oldu. Yönetmenliğini gazeteci Altan Sancar ve Serhat Temel’in yaptığı ‘Saklı Haç’ adlı belgeselin kameramanı ise gazeteci Sertaç Kayar. 1915 ve sonrasında ilçede ve çevresinde yaşayan Ermenilerin akıbetini, özellikle de ilçede yaşayan Müslümanlaştırılmış Ermenilerin kimlik bunalımını, 1915 sonrası travmalarını ve kendilerinden sonraki kuşaklara aktardıkları hikâyeleri beyazperdeye taşıyacak olan ‘Saklı Haç’ı, filmin yapımcılığını da üstlenen Altan Sancar’la konuştuk.

Raffi Bedrosyan’ın ‘Trauma and Resilience, Armenians in Turkey: Hidden, not hidden and no longer hidden’ (‘Travma ve Direnç, Türkiye’deki Ermeniler: Gizli, Gizli Olmayan, Artık Gizli Olmayan’) başlıklı kitabı Londra merkezli Gomidas Enstitüsü tarafından yayınlandı. Bedrosyan’ın aile hikâyesiyle başlayan kitapta, yazarın son yıllarda Türkiye’deki faaliyetleri, Türkiye’deki Müslümanlaşmış Ermeniler, Türkiye-Ermenistan ilişkileri, geçmişle yüzleşme ve kimlik üzerine pek çok yazısı yer alıyor. Toronto’da yaşayan inşaat mühendisi, yazar ve piyanist Raffi Bedrosyan, Türkiye – Ermenistan ilişkileri, Müslümanlaşmış Ermeniler, 1915’ten arda kalan Ermeni kiliselerinin tarihi üzerine yazılarıyla biliniyor. Raffi Bedrosyan kitabının hikâyesini anlattı.

HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Garo Paylan, 24 Haziran seçimlerine Diyarbakır’dan milletvekili adayı olarak giriyor. Paylan’la bir Ermeni olarak Diyarbakır’dan aday olmanın ruh halini, Ermeni toplumunun çözülemeyen sorunlarını, siyasetteki hedeflerini konuştuk.