ZABEL YESAYAN

Zabel Yesayan Ermeni tarihinde çoğunlukla kadın hareketi içinde değerlendirilen bir figür. Ancak Aysel Yıldırım ve Duygu Dalyanoğlu’nun metninde Yesayan’ın genel anlamda siyasi yönüne vurgu yapılıyor.

Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST) tiyatro birimi, kolektif bir çalışmayla, ünlü Ermeni aydını Zabel Yesayan’ın yaşamını tiyatro sahnesine taşıdı. Pakrat Estukyan izlenimlerini yazdı.

Feminist yazar Zabel Yesayan'ın ismi, Paris'te bir sokağa verilecek

Sarsılmak iyidir. Sarsılmak, varlığını sorgulamaz hale geldiğimiz rutini, üzerimize boca edilen ve mutlak değer gibi kuşandığımız önyargıları yerle yeksan etmeye yarar. Elbet, hiç de kolay bir süreç değildir bu. Ayağınızın altından yer çekilir ve uzay boşluğunda bütün iç organlarınız çekilerek asılı kalırsınız. Ama hayatınızı değiştirecek kararları da ancak bu noktada alır, sahici ödeşmeleri ancak bu noktada başarırsınız. Yaşadığı çalkantılı tarihe doğrudan tanıklık eden sıradışı hayatı ve birbirinden özgün edebi eserleriyle çağdaş Ermenice edebiyatın vazgeçilmez mihenk taşlarından Zabel Yesayan, ‘Meliha Nuri Hanım’ kitabıyla, ruhlarda işte böyle bir sarsıntı yaratmaya talip. Aras Yayıncılık tarafından yayımlanan novellayı doğrudan Ermeniceden çeviren Mehmet Fatih Uslu, kapsamlı bir sonsözle metnin edebi ve siyasi bir okumasını da yapmış.

Boğaziçi Üniversitesi Kadın Araştırmaları Kulübü, Zabel Yesayan’ın hayatını ‘Silahtarın Bahçesi’ kitabından yola çıkarak oyunlaştırdı. Oyun kadrosundan Damla Pinçe, Duygu Dalyanoğlu ve Maral Çankaya ile, ‘Zabel’ projesine dair sohbet ettik.

Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST), Zabel Yesayan’ın hikayesini, tiyatro oyunu olarak hazırladı. Oyun 5 Mart'ta Boğaziçi Üniversitesi Demir Demirgil salonunda sahnelenecek.

Kimi insanların kaderi trajik zamanlara tanıklık etmekle geçer. Ermeni edebiyatının ünlü yazarı Zabel Yesayan da böylesi insanlardan biri. 1909 Adana katliamlarını yakından takip eden ve raporlarla belgeleyen Zabel Yesayan’ın 1915 soykırımında Ermeni kadınların maruz kaldığı zulmü ve can havliyle yapılması gerekenleri kaleme aldığı 1919 tarihli bir tebliğ ortaya çıktı.

Tarihçi Ümit Kurt ve gazeteci Alev Er, Paris’teki Nubaryan Kütüphanesi’ndeki araştırmaları sırasında, bugüne dek hiç yayınlanmamış bir belgeye ulaştılar. Dönemin en önemli Ermeni yazarlarından Zabel Yesayan tarafından kaleme alınan Paris Konferansı’nda Ermeni Delegasyonu’nu temsil eden Boğos Nubar Paşa’ya sunulan 11 sayfalık rapor, 1915 ve sonrasında Ermeni kadınların maruz kaldığı korkunç muameleyi anlatıyor.

Tarihçi Ümit Kurt ve gazeteci Alev Er, Paris’teki Nubaryan Kütüphanesi’ndeki araştırmaları sırasında, bugüne dek hiç yayınlanmamış bir belgeye ulaştılar. Dönemin en önemli Ermeni yazarlarından Zabel Yesayan tarafından kaleme alınan Paris Konferansı’nda Ermeni Delegasyonu’nu temsil eden Boğos Nubar Paşa’ya sunulan 11 sayfalık rapor, 1915 ve sonrasında Ermeni kadınların maruz kaldığı korkunç muameleyi anlatıyor.

20.Yüzyılın tanınmış Ermeni kadın entellektüellerinden Zabel Yesayan'ın hayatını anlatan ‘Zabel Yesayan’ı Bulmak’ belgeseli yarın (14 Ağustos Perşembe) saat 19.00'da Galeri Birzamanlar'da gösterilecek.