VAHAKN KEŞİŞYAN

Vahakn Keşişyan

Ermenistan’da Noel

Noel ayini, 6 Ocak’ta, Katolikos II. Karekin’in riyasetinde yapıldı. Ermenistan’da Noel’de Eçmiyadzin’e gidilir; ülkenin siyasi elitleri de orada boy gösterir, bazen aileleriyle birlikte katılırlar ayine. Ermenistan’daki kiliselerde oturacak yer azdır, bu elitler dışında herkes ayakta takip eder ayini. Bu yıl, sırtlarını ayakta duran halka dönmüş siyasilerin korumaları, ayrışmanın sınırını daha da belirgin kılıyordu. Hatta arada altın zincirler bile vardı.

Katolikos’un vaazının Ermenice, Rusça ve İngilizce olarak yer aldığı broşür, tabii ki yalnızca önde oturanlara dağıtılmıştı. Ama kilisedeki halk bu sözlere kulak verdi: “Birbirine sevgi besleyen üyelerden oluşan bir toplum, sürekli olarak bir ruhanilik yayar, üretir, böylece hayatı besler, adil, şefkatli ve merhametli olur. İnsanlık, efendimizin gösterdiği bu yoldan giderek, felaketlerden kurtulur ve tabi tutulduğu sınavlardan geçer; zorluklara karşı koyabilir ve anlaşmazlıkları adil bir şekilde çözebilir. Kardeşçe bir yaşamda, insanlığın hayatında yeni bir gün doğar.”

Katolikos’un sözleri su kaldırır cinstendi ama Eçmiyadzin’in Noel’indeki ironilerin en küçüğüydü. Ermeni Kilisesi’nde Noel’de suyu kutsama geleneği vardır. Kutsama töreninde, Kutsal Haç’ı, dinî rütbesi olmayan biri taşır ve Katolikos’a verir. Bu sene şans, Taşir Samo olarak bilinen Samvel Karapetyan’dan yanaydı. Taşir Grup’un sahibi olan Samvel Karapetyan, Ermenistan’da ve Rusya’nın 20’den fazla bölgesinde gayrimenkul ve müteahhitlik işleriyle uğraşıyor.

Samvel Karapetyan, Ermeni ve Rus oligarşi sistemlerinin en öen çıkan isimlerinden biri. Kurduğu şirketlerin giderek büyümesiyle, 90’larda Ermenistan’dan Rusya’ya açılmış ve 2007-2008 finansal krizi sırasında en çok kazanan o olmuş. Kardeşi Karen Karapetyan, 2011’de bilinmeyen nedenlerle istifa edene kadar şimdiki Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın personel müdürü olarak görev almış. Taşir Samo, Ermenistan’da siyaset alanında Serj Sarkisyan’a karşı koyabilen tek kişi olarak biliniyor; hatta dedikodulara göre, Serj Sarkisyan’ın kardeşine ateş etmiş.

6 Ocak’ta, Eçmiyadzin’de, tören kıyafetleri içindeki Samvel Karapetyan, Kutsal Haç’ı Katolikos’a verdi. Katolikos da Haç’ı aldı, su dolu iki kovaya daldırdı. Böylece, Ürdün Nehri mezmurları altında, Ermenilerin suları kutsandı ve Noel kutlandı. Ama yalnızca bununla kalınmadı; Samvel Karapetyan’ın yaptığı büyük bir bağışla, Eçmiyadzin’deki eski bir binanın restorasyonuna başlanacağı da duyuruldu.

Ermenistan’ın varlığı, Samvel Karapetyan’ın varlığının yanında, küçücük kalıyor. Ermenistan’ın 2013 yılı gayri safi milli hasılası 10 milyar dolar civarındayken, Karapetyan 3 milyar dolarla Forbes’un gözünden kaçmayanlar listesinde. Varlığının büyük kısmı Rusya’da olan Karapetyan’ın Ermenistan siyasetindeki açık rolü, birkaç sağdıçlık ve vaftiz babalığıyla sınırlı. Bu kayırmacılık ağında önemli şahsiyetler yer alıyor. Parkavac Hayastan (Müreffeh Ermenistan) Partisi’nin başkanı Gagig Dzarukyan’ın kızı ile şimdiki başbakan Hovik Abrahamyan’ın oğlunun düğününde sağdıç olmuş Karapetyan.

Muhalefetteki Gagig Dzarukyan’ın, iktidar partisiyle böyle aile ilişkilerine girmesi, hatta ortada Samvel Karapetyan gibi bir şahsiyetin olması, anlaşılması mümkün olmayan bir durum. Ermenistan’da siyaset, takip edenler için büyük gizemler taşır. Öte yandan, 6 Ocak’ta Eçmiyadzin’e, kiliseye gelmeyen ve ayinin ardından verilen ziyafete katılmayan birçok elçinin ve bakanın tavrını herkes anladı. Ziyafete katılan küçük grubu selamlayarak kadeh kaldıran Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın yüzü hiç gülmedi. Bunun nedeni, Samvel Karapetyan’ın ülkede gitgide daha önemli ve güçlü bir konum kazanması olabilir mi? Yoksa, altı gün önce imzalanan Avrasya Birliği üyelik anlaşması mıydı?