Türkiye Ermeni toplumunun aydınlarından, Ermeni Katolik cemaatinin eski ruhani önderi Başepiskopos Kerabaydzar Hovhannes Çolakyan, 17 Eylül Cumartesi günü aramızdan ayrıldı. Dinî önderliğinin yanı sıra, eğitimci ve araştırmacı-yazar olarak da toplumda önemli bir yere sahip olan Çolakyan, çalışmalarına, uzun yıllar sürdürdüğü görevinden ayrıldıktan sonra da devam etmişti. 23 Eylül Cuma günü 14:30’da Taksim Vosgeperan Kilisesi’nde yapılacak ayinden sonra Şişli Ermeni Katolik Mezarlığı’nda toprağa verilecek olan Çolakyan, sevenlerinin ve öğrencilerinin anılarında yaşamaya devam edecek.
Hovhannes Çolakyan, Adanalı Giragos Çolakyan ile, Kilikya bölgesindeki Eybez köyünden Turfanda Hanım’ın ilk oğlu olarak, 12 Nisan 1919’da İstanbul’da doğdu. İki erkek ve iki kız kardeşi vardı.
İlk öğrenimini Saint Esprit Okulu’nda alan Çolakyan, orta ve lise eğitimini, 14 Eylül 1931’de girdiği İstanbul’daki Saint Louis Manastırı’nda tamamladı. Eğitimine, 25 Ekim 1937’den itibaren Roma’da, Papalığa bağlı Levonyan Okulu’nda devam etti. Okulun müdürü, o dönemde henüz episkopos rütbesi taşıyan fakat sonraları kardinalliğe yükselecek olan Krikor-Bedros Ağacanyan’dı. Çolakyan, Roma’daki Grigoryan Üniversitesi’nin felsefe ve teoloji bölümlerine devam etti.
II. Dünya Savaşı nedeniyle İstanbul’a dönemeyen Hovhannes Çolakyan, o dönemde kilise hukuku eğitimi almaya başladı ancak geçirdiği ciddi bir hastalık nedeniyle, bu alandaki eğitimini, iki yılın ardından yarım bırakmak durumunda kaldı.
25 Mart 1943’te diyakos takdis edildi. Aynı yıl, 25 Nisan’daki Paskalya yortusunda, Roma’daki San Nicola Kilisesi’nde yapılan ayinle, Başepiskopos Sarkis Der-Aprahamyan tarafından takdis edilerek rahiplik derecesine yükseltildi.
II. Dünya Savaşı’nın ardından, 14 Temmuz 1946’da İstanbul’a dönen Çolakyan, Sakızağacı Meryem Ana Kilisesi’nde göreve başladı ve 7 Şubat 1947’de Ortaköy Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi ruhaniliğine atandı.
Kışladan kiliseye
1947’de Ankara Yedek Subay Okulu’nu bitirdikten sonra Mersin’e gönderildi; askerliğini uçaksavar bölüğünde asteğmen olarak yaptı. 1 Mayıs 1950’de din adamlığı görevine dönen Çolakyan, aynı yıl 10 Mayıs’ta Surp Agop Hastanesi Şapeli’ne atandı.
1951’de Sakızağacı Mıkhitaryan İlkokulu’nda Fransızca öğretmenliği, bir süre sonra da Beyoğlu Anarad Hığutyun Ortaokulu’nda Ahlak Bilgisi ve Ermenice öğretmenliği yapmaya başladı. Mart 1960’dan 1976 yılına kadar Esayan Kız Lisesi’nde Psikoloji, Mantık ve Felsefe dersleri verdi.
1961’de Türkiye Ermeni Katolik Cemaati Ruhani Önderi Başepiskopos Boğos Kireciyan’ın yardımcısı olarak çalışmaya başladı. Kireciyan’ın ölümünden sonra 17 Kasım 1966’da İstanbul Başepiskoposu seçildi. 5 Mart 1967’de Roma San Nicolas Kilisesi’nde Kardinal Krikor-Bedros Ağacanyan tarafından episkopos olarak takdis edilip görevi üstlendi.
Çolakyan, Ermeni Katolik cemaatinin ruhani önderi olmasının yanı sıra Türkiye Katolik Kilisesi nezdinde de önemli görevler yürüttü. Ekim 1987’de Vatikan’da toplanan VII. Episkoposlar Konsülü’ne Türkiye Katolik Episkoposlar Kurulu’nun temsilcisi olarak katıldı. 28 Kasım - 14 Aralık 1991 arasında Vatikan’da yapılan Avrupa Episkoposlar Olağanüstü Sinodu’nda hazır bulundu. 1992-1995 arasında ise Türkiye Katolik Episkoposlar ve Ruhani Önderler Kurulu’nun başkanlığını yürüttü.
Başepiskopos Hovhannes Çolakyan’ın ruhani alanda hizmete başlayışının 50. ve 75. yıldönümleri, çeşitli etkinliklerle kutlandı.
Kitapları
Çolakyan teoloji ve tarih alanında pek çok çalışmaya da imza attı. 1998’de, Türkiye’deki Ermeni Katolik Kilisesi’nin tarihini konu alan hacimli çalışması Fransızca ve Türkçe olarak yayımlandı. Elmadağ Surp Agop Hastanesi’nin tarihini konu alan Ermenice-Türkçe kitabı 2004’te, Eçmiadzin ve Roma kiliseleri arasındaki ilişkiye odaklanan kitabı 2010’da, öğretmeni ve ruhani anlamda babası olan Kardinal Krikor-Bedros Ağacanyan’ı anlattığı Fransızca-Ermenice kitabı ile 1928-2013 arasında İstanbul’da faaliyet gösteren Ermeni Katolik ruhanilerin yaşamöykülerini derlediği kitabı ise 2013’te okurlarla buluştu. Çolakyan son olarak, İstanbul Ermeni Katolik kiliselerinin ve kurumlarının duvarlarındaki yazıtları konu alan bir kitap hazırlamıştı.
