Bianet, 2016 Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını içeren üç aylık medya gözlem raporunu yayımladı.
Erol Önderoğlu’nun hazırladığı rapora göre 15 Temmuz darbe girişiminin ardından OHAL’in ilan edildiği 20 Temmuz’dan 30 Eylül’e kadar “FETÖ bağlantısı” şüphesiyle 70, “PKK bağlantısı” suçlamasıyla da sekiz gazeteci tutuklandı. 155 TV, radyo, gazete, 18 İnternet sitesi ve yayınevi kapatıldı, 7 yayına müdahale edildi, 2 gazeteci sınır dışı edildi, 1 gazete de toplatıldı.
“FETÖ yöneticiliği veya üyeliği”, “Hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs-darbecilik”, “örgüte yardım”, “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüte bilerek yardım” ve “örgüt propagandası” şüphesiyle açılan dosyaların tamamı soruşturma aşamasında bulunuyor. Tutuklu kalan 7 Kürt medya çalışanından dördü soruşturma geçirirken, ikisi yargılanmaya başladı; biriyse hükümlü olduğundan tutuklandı. “FETÖ’yle bağlantı” ve “PKK ile bağlantı” şüphesiyle tutuklanan birer gazeteci tahliye edildi.
Ayrıca, ABD’li serbest gazeteci Lindsey Snell, Suriye’den Türkiye’yi geçerken “askeri yasak bölgeyi ihlal ettiği” gerekçesiyle Ağustos başından bu yana tutuklu bulunuyor.
Raporda, KHK’ler yoluyla gazetecilerin ve yakınlarının pasaportlarına el konularak seyahat yasağı getirildiği, medya temsilcilerinin basın kartlarının iptal edildiği de belirtiliyor.
Gazetecilerin 5 günü avukatsız olmak üzere 30 güne kadar gözaltında tutulabilmelerinin önünün açılması, kötü muameleye dair şikayetleri de beraberinde getirdi. Bu dönemde, "Gülen Cemaati"ne yakın gazete, televizyon, dergi ve sitelerine çalışan en az 33 medya çalışanı çeşitli süreler için gözaltına alınıp adli kontrol ile veya adli kontrolsüz serbest bırakıldı. Ancak darbe girişimi veya "FETÖ/PDY" ile ilgisi bulunmayan Kürt ve sol medya çalışanlarından 44’ü de bu dönemde gözaltıyla karşılaştı.
Raporda, darbe girişiminden sorumlu tutulan Cemaat çevrelerine yönelik intikam havası ve tepki nedeniyle, Cemaate yakında medya kuruluşlarında çalışmış, kamuoyuna mal olmuş birçok gazeteci ve köşe yazarının gözaltı ve soruşturma süreçlerinde temsil edilme konusunda sıkıntı yaşadıkları da belirtiliyor, “Bazı köşe yazarları ve gazeteciler, savcılık ve hakimlik süreçlerinde, ya Baro CMK servislerinden son anda temin edilen destekle veya risk almayı göze alan çok az sayıda avukat tarafından temsil edilebildi” deniyor.
Gözaltında kötü muamele
OHAL döneminde bazı gazeteciler, gözaltı merkezlerinde veya cezaevlerinde kötü muamelenin varlığına tanıklık ettiler. Ayrıca, adlarını vermek istemeyen en az iki gazeteci, gözaltı merkezlerinde diğer şüphelilere yönelik işkence uygulamalarına tanıklık ettiklerini beyan ettiler. Ayrıca iki kadın gazetecinin gözaltında tacize maruz kaldıkları belirtiliyor.
Raporda, cezaevinde tutulan gazeteciler kendilerine televizyon, radyo ve gazete verilmediğini, çıplak aramaya maruz kaldıklarını ve tecrit edildiklerine dair ifadelerine yer veriliyor.
OHAL 2 bin 500 işsiz yarattı
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), OHAL ilan edildiğinden beri, Cemaat ve Kürt çevrelerinden 121 medya organının kapatılması nedeniyle 2 bin 500’e yakın gazeteci ve medya çalışanının işsiz kaldığını bildirdi.
Dink cinayeti ve tutuklamalar
Medya gözlem raporunda, Dink cinayetine ilişkin tutuklamalara da yer verildi. Darbe teşebbüsünün ardından cinayetle ilgili 14 tutuklama daha olduğuna dikkat çekilen raporda, dönemin Trabzon İl Jandarma Komutanı Albay Ali Öz, Trabzon jandarma istihbarat müdürü Metin Yıldız, jandarma istihbarat görevlisi Astsubay Veysel Şahin, İstanbul İl Jandarma Komutanlığı’nda görevli Astsubay Ecevit Emir ve Uzman Jandarma Adem Sarıgöl’ü “silahlı FETÖ terör örgütüne üyelik” ve “Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçlamasıyla tutuklandığı belirtildi.
