BÜRKEM CEVHER
Chiara Lossani’nin Günışığı Kitaplığı tarafından Türkçe’ye çevrilen ilk kitabı ‘Ailede Grev Var’ çocukların heyecanla okuyacakları bir roman. Çocukların ve gençlerin dünyalarını daha iyi anlamak isteyen yetişkinlerin de seveceklerini düşündüğüm bir kitap olan ‘Ailede Grev Var’ın en önemli özelliği, aile içi iletişimin ne kadar önemli olduğunun altını çizerken asla didaktik bir yaklaşım benimsememiş olması.
Stella’nın ailesi işyerlerine daha yakın bir eve taşınmak zorunda kalır. Ancak Stella doğup büyüdüğü evden, mahalleden, okulundan ve arkadaşlarından ayrılmak istemez Ailesinin kendisine sormadan taşınma kararı alması onu hem kırmış, hem de öfkelendirmiştir. Sonunda grev yapmaya karar verince ailesi Stella’nın sadece kapris yaptığını ve kısa sürede greve son vereceğini düşünür. Fakat bu grev çok uzun süre devam edecektir, üstelik bir süre sonra Stella kendine yeni bir aile aramaya başlayacaktır. Grev süresince Stella’nın en büyük destekçisi Büyükanne Stefania olacaktır.
Uğurlu ayakkabılar
Stella eski mahallesine geri taşınmanın yollarını ararken büyükannesinin de yardımıyla piyano derslerine geri döner. Böylece her hafta sonu eski arkadaşlarını görebilecektir. Ailesinin eski apartmanlarının bodrumunda bırakmış oldukları dolapta birbirinden farklı ve güzel bir ayakkabı koleksiyonu bulur. Bu koleksiyon büyükannesine aittir ve büyükannesi ayakkabılarını Stella’ya verir. “Ayakkabılar, ihtiyacımız olduğunda değişmenin en kolay şeklini sağlar. Kendini çirkin hissediyorsan, bir çift yüksek topuklu kırmızı ayakkabı git, top model olacaksın! Sana daha fazlasını söyleyeyim: Ayağımızdaki bir çift doğru ayakkabı, bizi hayatta istediğimiz şeye sahip olacağımıza inandırabilir. Bir çeşit büyü... Niçin denemiyorsun?”
Büyükannesinin koleksiyonundan her hafta farklı bir çift ayakkabı seçen Stella, bu ayakkabıların ona şans getirdiğine inanır. Bu inançla hem yeni hayatına uyum sağlamaya başlar hem de yavaş yavaş arkadaş ilişkilerini düzene koyar. Elbette ayakkabılar sihirli değildir, bunun bir masal olmadığını bilir Stella. Ama şans getirdiklerine inandığı için bazı adımları atma cesareti gösterir. Irkçı öğretmenine karşı çıkabilir mesela. Ailesi de onun bu cesaretini destekler. Bu sayede yeni okulunda da arkadaşlar edinmeye başlar.
Yeni aile
Stella ailesinin taşıma kararını kendisine yapılmış bir hakaret sayar, bu karar alınırken ona fikri sorulmamıştır. Eski mahallesinden koparılmasının onu var eden her şeyin inkarı olduğu sonucuna varır; onu böylesine sarsan bir karar alan ailesinin artık onu sevmediğine inanmaya başlar. Ailesinin eski mahalleye geri dönmeye niyetleri yoksa o da kendisine eski mahallesinden yeni bir aile bulacaktır. Her hafta sonu bir arkadaşının evinde misafir olur.
Ancak yeni bir aile bulması hiç kolay olmayacaktır. Gittiği her evde farklı bir aile düzeni ile karşılaşır; bu düzenler ona yabancıdır, dahası hiçbir aile kendi ailesinin yerini tutmaz. “Bir evin kapısı kapandığında, içeride neler olup bittiğini yalnızca orada yaşayanlar bilir,” der büyükannesi.
Arkadaşlarıyla oynamak için hiçbir zaman dışarı çıkmayan Monica’nın annesinin tam bir despot olduğunu öğrenir bir hafta sonu. Bir sonraki Cumartesi ise lüks içinde yaşayan arkadaşlarının aslından bir borç batağında olduklarını fark eder. Bu arada yeni arkadaşlarından birinin oldukça ciddi bir hastalık ile mücadele ettiğine tanık olur. Stella hayatın aslında hiç de kolay olmadığını bu grev sırasında fark edecektir. Herkesin sorunları vardır, her insan büyüklü küçüklü dertlerle mücadele etmektedir. Kendi sorunlarının bazı insanların dertlerinin yanında ne kadar da anlamsız olduğunu görür.
Stella’nın grevi Stella’ya büyümek için bir fırsat tanır. Büyükannesinin desteği ile hem kendini hem de hayatı tanır. Taşınmanın dünyanın sonu olmadığını fark ettiği gibi aile için iletişim kopukluğunun başını derde sokabileceğini de anlar. Yazarın en büyük başarısı tüm bu dersleri olay kurgusu içinde verirken, okura tepeden bakmaması, kahramanın aldığı derslerin altını çizmeden okura hissettirmesi, didaktik olma çabası içine girmemesidir.
Yetişkinlere tavsiye
Baba mesleği gereği defalarca ev ve kent değiştirmiş biri olarak ‘Ailede Grev Var’ın uçuk kaçık ve vicdanlı baş kişisi Stella’nın taşınmaya verdiği tepkiyi zevkle okudum. Kitabı bitirdikten sonra bir süre Stella ile aynı yaşlardaki kızımı düşündüm ve Chiara Lossani’nin çocukları ve ergenleri ne kadar yakından tanıdığını, onların dünyalarına nasıl kolayca sızabildiğini fark ettim. Stella’nın maceralarını okuyan çocukların onunla üzülüp onunla güleceklerini ve kitaptan büyük keyif alacaklarını düşünüyorum. Çocuklarının dünyalarına bir pencere açan bu güzel kitabı yetişkinlerin de keyifle okuyacaklarına inanıyorum.
Ailede Grev Var
Chiara Lossani
Çeviri: Demet Elkâtip
Günışığı Kitaplığı
223 sayfa.