Sayıların dehşeti, ağır çekim bir felaket yaşadığımızı açıkça ortaya koyuyor. İki seneye yayılan bu ölümleri kabaca gün sayısına böldüğümüzde ortaya çıkan sayılar yaşanan felaketi daha iyi idrak etmemizi sağlayabilir. Bu süre boyunca, dünyada her gün ortalama yaklaşık 7400 kişi ölmüş, tek bir günde ve her gün!
Bir seneyi daha bitirdik. 2020 için “olmasaydın da olurdu” demiş ve herkes gibi, gelen yılın daha iyi bir yıl olmasını dilemiştim. Doğrusu, 2020 mi daha kötüydü 2021 mi, tartışılır, ama bütün dünya ölçeğinde pandemi yüzünden, Türkiye’de ise pandeminin yanı sıra siyasetin, ekonominin hâli yüzünden 2021 de iyi ve güzel bir sene olamadı. İşin kötüsü, birbirini takip eden yıldırıcı seneler, “iyi bir yıl oldu” diyeceğimiz bir yıl yaşama umutlarımızı köreltiyor.
Pandeminin sonuna geldik derken ortaya çıkan Omicron varyantı, vakaların tekrar artmasına yol açtı. Bazı ülkeler tekrar kapanmaya gitti, bazıları da bu seçeneği tartışıyor. Şimdiye kadar elde edilen verilere göre Omicron çok daha hızlı yayılıyor ama neyse ki daha az hasta ediyor. Hele ki aşılarınızı olmuşsanız, hastanelik olmanızın düşük bir olasılık olduğu belirtiliyor.
Doğaldır ki, bittiğini düşündüğünüz bir belanın bitmediğini görünce mücadele edecek morali ve kuvveti bulmak daha zor oluyor. Öte yandan, bu ihtimaller işin uzmanları tarafından tahmin edilmiyor değildi. Varyantlar çıkabileceği en başında söylenmişti. Dediğim gibi, mücadele takatinde düşme olsa da aşılarımızı tamamlayarak, basit kurallara uyarak üzerimize düşeni yapalım ve umalım ki 2022 pandeminin son yılı olsun.
Tabii, ölenler için çok geç. Covid sebebiyle bütün dünyada ve Türkiye’de kaç kişi ölmüş, son zamanlarda hiç dönüp baktınız mı? Ben de bu yazıya oturana kadar aylardır bakmamıştım; hâlbuki orada işleyen bir ölüm sayacı var. Bunu kanıksamış olmamız, insana, topluma, toplum tasavvurumuza dair karmaşık ve üzerine tartışılması gereken bir durum bence. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre bütün dünyada Covid sebebiyle ölenlerin sayısı 5 milyon 400 bini geçmiş. Dile kolay, 5 milyon 400 bin! Türkiye’de ise ölenlerin sayısı 81 binin üzerinde. Üstelik bunlar resmî rakamlar. Birçok ülkede Covid vakalarının yetersizlikten veya kasten eksik kaydedildiğini göz önüne alırsak ölümlerin çok daha fazla olduğunu tahmin etmek zor değil.
Sayıların dehşeti, ağır çekim bir felaket yaşadığımızı açıkça ortaya koyuyor. İki seneye yayılan bu ölümleri kabaca gün sayısına böldüğümüzde ortaya çıkan sayılar yaşanan felaketi daha iyi idrak etmemizi sağlayabilir. Bu süre boyunca, dünyada her gün ortalama yaklaşık 7400 kişi ölmüş, tek bir günde ve her gün! Bu işlemi Türkiye için yaptığımızda her gün ortalama 110 kişinin öldüğünü görüyoruz. Mesela, iki yıl boyunca her gün ama her gün 110 kişinin öldüğü bir deprem olduğunu veya ne bileyim trafik kazalarında iki yıl boyunca her gün 110 kişinin öldüğünü ve bunun yaratacağı toplumsal hâli tasavvur edebiliyor musunuz? Biz aslında öyle bir şey yaşadık ama pandemi ve ölümler yakınlarımıza ve –belki ondan da önemlisi– gündelik hayatımıza ‘dokunmadığı’ sürece pek umursamadık, birçokları hâlâ umursamıyor. Hâlbuki ölenler bir sayıdan ibaret değil. Hepsinin ölümü yakın çevrelerinde ama az ama çok hasar bıraktı. “Pandemi gerçek değil” diyenler bir de onların yüzüne söylesinler.
Her şeye rağmen, hiç beklenmedik bir gelişme olmazsa, pandemide en kötü zamanları geride bıraktık. Bunu düşünmek, son bir gayretle dişimizi sıkıp son düzlüğü koşmamıza yardımcı olabilir. Fakat işin uzmanlarına ve bilime kulak vererek.
2022’nin hepiniz, hepimiz için daha iyi bir yıl olması dileğiyle! Mutlu yıllar!