Adalet Bakanı Sadullah Ergin, “4. Yargı Paketi” ile ilgili çalışmaları tamamladıklarını, paketin ilk Bakanlar Kurulu toplantısında gündeme geleceğini bildirdi. Taslakta bir değişiklik olmazsa, Dink cinayetinde ‘ihmal suretiyle kasten öldürme’ suçlaması yöneltilen kamu görevlileri hakkında doğrudan soruşturma yürütülebilmesi mümkün olabilecek.
FUNDA TOSUN
fundatosun@agos.com.tr
AİHM’in Türkiye’ye ilişkin kararları doğrultusunda hazırlanan taslakta yer alan, etkin soruşturma yürütülmediği hallerde soruşturma dosyasının yeniden açılmasına yönelik düzenleme Dink davasının yeniden görülmesi ihtimalini arttırıyor. Hatırlanacağı üzere AİHM’nin 2010 yılında Türkiye’yi Dink davasında etkin soruşturma yürütmediği gerekçesiyle mahkum etmişti.
Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in, “AİHM’nin verdiği ihlal kararlan neyse pakette onlar olacak” açıklamasıyla anlattığı pakette işkence konularında radikal düzenlemelerin ve terör suçlarında şiddet kriterinin yer alması bekleniyor. Taslakta “Terör suçlarının kapsamının netleştirileceği ve şiddet kriterinin esas alınacağına” yönelik düzenleme yapılacağı yönünde haberler yapılmıştı. Özellikle şiddete bulaşmayan ve şiddeti açıkça teşvik etmeyen kişilerin, terör suçundan yargılanmalarının önleneceği belirtilmiş, bu kapsamda KCK soruşturmasında bir süre tutuklu kalan Prof. Dr. Büşra Ersanlı örneğinde olduğu gibi “Siyaset Akademisi’nde ders verdi, örgütle bağlantılı” gerekçesiyle soruşturma açılmasının engelleneceği belirtilmişti. Ayrıca ‘örgütün veya amacının propagandasını yapma’ suçunun yeniden tanımlanacağı, böylece anadilde eğitim gibi, PKK’nın da savunduğu bazı konularda, örgütle hiçbir ilişkisi olmayan kişilerin düşünce açıklamalarının suç olmaktan çıkarılacağı ifade edilmişti.
PAKETTE YER ALAN BAZI DÜZENLEMELER
• Kamu görevlilerinin öldürme, kasten yaralama ya da bunlara sebebiyet verme gibi suçlardan dolayı soruşturulması veya kovuşturulması için izin şartı kaldırılacak. AİHM’nin “etkili soruşturma yapılmadığı tespiti varsa, soruşturma dosyası yeniden açılacak ve işaret edilen tüm eksiklikler giderilecek. Bu düzenlemelerin aynen geçmesi halinde Hrant Dink cinayeti davasında da olduğu gibi kapanmış bazı soruşturmalar yeniden açılabilecek.
• İşkence suçlarında zamanaşımı işlemeyecek. Böylece AİHM’in işkenceye karşı en önemli içtihadı iç hukuk kuralı haline gelmiş olacak.
• Hâkim ve savcıların terfilerinde yargılama süresinin kısalığı, davaların AİHM ve AİHS kriterlerine uygunluğu etkili olacak.
• İdare, ceza ve hukuk mahkemelerinde geçerli olan, AİHM kararlarının yeniden yargılama nedeni sayılmasına yönelik düzenleme askeri yargı için de geçerli olacak. Yani AİHM bir ihlal kararı verirse, konuyla ilgili askeri yargı önündeki davalar da yeniden görülecek.
• Yargıtay kararıyla artık suç sayılmayan “Sayın Öcalan” gibi, şiddet içermeyen hitap, fikir ve görüşler kanunen suç olmaktan çıkartılacak.
• Tutukluların tahliye taleplerine karşı savcılığın ortaya koyduğu görüş, tutuklu tarafına da tebliğ edilecek.
• 4. Yargı Paketi’nde sosyal hayata ilişkin düzenlemeler de yer alıyor. Kadınların evlendikten sonra kendi soyadını eşinin soy ismi olmadan kullanabilmesinin önü açılacak.
