Geçtiğimiz günlerde Kadıköy’de Akademi Kitabevi-Café’de Defne (İstanbul) ve Dafni (Atina) Türk-Yunan Dernekleri’nin katkılarıyla “Ege’nin İki Yakasından / Barış ve Edebiyat” buluşması gerçekleştirildi. Bu buluşmada iki önemli kitabın tanıtımı yapıldı.
BÜRKEM CEVHER
burkem_cevher@hotmail.com
Kitaplardan ilki Kıbrıs’ın iki yakasındaki öykücülerin kendi dillerinde yazdıkları ve hem Türkçe hem de Yunanca çevirilerinin tek bir kitapta toplandığı 'Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk Öykü Antolojisi' idi. 44 farklı yazardan 54 öykünün yer aldığı, Kıbrıs Cumhuriyeti Eğitim ve Kültür Bakanlığı sponsorluğunda hazırlanıp basılan antolojide yer alan Yunanca öyküleri Türkçe’ye Lale Alatlı çevirdi.
İkinci kitap ise yine Lale Alatlı’nın Türkçe’ye kazandırdığı, Kıbrıs PEN Yazarlar Derneği Başkanlığı’nı da yürüten Panos Ioannides'in 'Amerika '62' romanıydı. Bu romanın bir özelliği de yazarın kitabı bir Türk dostuna ithaf etmiş olması. Kendi anılarından yola çıkan yazar, hem bir yolculuk romanı yazmış hem de 60’lı yıllar Amerika’sına dışarıdan bir gözle bakmış. Roman yine Kıbrıs Cumhuriyeti Eğitim ve Kültür Bakanlığı desteğiyle OPM ve Ruffel Yayınevlerinin ortak basımı ile okurlara sunulmuş.
Gazeteci Celal Başlangıç’ın moderatörlüğünde yapılan toplantının açılışını Defne Türk-Yunan Derneği Genel Sekreteri Nilüfer Tarıkahya yaptı. Tarıkahya, “Türk ve Yunan halkları olarak aramızda çözemeyeceğimiz hiçbir sorun yok, yeter ki devletler karışmasın” ifadelerini kullandı; iki halkın konuşarak ve dinleyerek tüm sorunlara bir çözüm getirebileceğini belirtti.
Feridun Andaç ise konuşmasını dil ve kimlik ilişkisi üzerine kurmuştu; “Yazar dile aittir, dilin ait olduğu coğrafyaya aittir. Yazarın yurdu dilidir. Yazdığı dil yazarın belleğidir” diyerek konuşmasına başladı. Ulusları birbirine en iyi tanıtan şeyin edebiyat olduğunu belirten Andaç, Kıbrıslı Türk yazarların anayurda bağlı bir edebiyat yapmadıklarını, kendilerine ait bir dilleri, kültürleri ve Türkçe’yi kullanma biçimleri olduğunu söyledi.
Barış ve dostluğu hatırlatan antoloji
Lale Alatlı ise her iki kitabın da 15 yıllık çeviri hayatının en önemli iki kitabı olduğunu belirterek, ‘Amerika ’62’ romanını çevirirken karşılaştığı sorunları yazar Ionnides ile birlikte aştığını belirtti.
Antolojinin çevirisinin ise kendisini zorladığını, Kıbrıs Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasındaki farkların benzerlerinin Kıbrıs Yunancası ve Yunanistan Yunancası arasında da bulunduğunu belirten Alatlı, bu sorunları aşmanın kendisi için heyecanlı bir deneyim olduğunu söyledi. “Antolojiyi okuduktan sonra dostluk ve barış kalıyor aklımızda. Hayatta yaşamımızı kolaylaştıracak tek şeyin barış ve dostluk olduğunu görüyorum” dedi.
Türkiye’ye getirilemiyor
Tanıtımı yapılan ‘Amerika ’62’ romanını kitabevlerinde bulmak mümkünken, ‘Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk Öykü Antolojisi’ ne yazık ki Türkiye’de satılmıyor. Bu antolojinin Kıbrıs Cumhuriyeti Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından yayınlanması ve Türkiye’nin Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanımaması nedeniyle antoloji Türkiye’ye gönderilemiyor.
Büyük bir incelik göstererek kendi kopyasını Agos’a hediye eden Alatlı “Umarım cesur bir yayınevi çıkar ve bu kitabı Türkiye’de de yayınlar” diyor. Bir coğrafyayı ve o coğrafyanın insanlarını tanımanın önemli yollarından birinin edebiyat olduğu göz önünde bulundurulduğunda bu temenninin gerçekleşmesini umuyoruz
