1915 etiketli haberler

Surp Asdvadzadzin’den Kurtuluş Camii’ne: Antep’in çok katmanlı hafızası
Surp Asdvadzadzin’den Kurtuluş Camii’ne: Antep’in çok katmanlı hafızası
Balyan ailesinin imzasını taşıyan, Antep Ermeni toplumunun yüzyıllar boyunca şekillendirdiği Surp Asdvadzadzin Kilisesi’nin mağara-ibadethaneden katedrale, askeri depodan hapishaneye ve son olarak camiye uzanan çok katmanlı hikâyesi, deprem sonrası restorasyon süreciyle birlikte Kültürel Mirası Koruma Derneği tarafından yeniden gündeme taşınıyor. Dr. Elmon Hançer’den, 22 Kasım’da Yesayan Kültür ve Edebiyat Derneği’nde anlatacağı kilisenin tarihsel yolculuğunu dinledik.
22 Kasım 2025 Marta Sömek
Maryam Şahinyan’ın körüklü kamerasıyla 60 yıllık portresi
Maryam Şahinyan’ın körüklü kamerasıyla 60 yıllık portresi
Maryam Şahinyan, körüklü kamerasının ardında 60 yıl boyunca İstanbul’un yüzlerini, acılarını, umutlarını ve dönüşümünü belgeledi. Ermeni bir kadın olarak göçle, kayıpla ve yalnızlıkla örülü bir hayatın içinden ışıkla, sabırla ve incelikle binlerce hikâye yarattı. Her bir karesi yalnızca bir portre değil, Türkiye’nin çok katmanlı hafızasının siyah-beyaz aynası oldu. Türkiye’nin ilk kadın stüdyo fotoğrafçısı Maryam Şahinyan'ın hikâyesine uzanıyoruz.
15 Kasım 2025 Marta Sömek
Avrupa Süryaniler Birliği’nden İsviçre Parlamentosu’nda Sayfo Konferansı
Avrupa Süryaniler Birliği’nden İsviçre Parlamentosu’nda Sayfo Konferansı
İsviçre Parlamentosu’nda 17 Eylül’de Sayfo Süryani Soykırımı’nın tanınması için konferans düzenleyen Avrupa Süryaniler Birliği’nin Eş Genel Başkanı Tony Vergili, “Parlamenterlerin büyük bir çoğunluğu, Sayfo’nun İsviçre Parlamentosu’nda kabul edilmesinden yana tavır sergiledi. Ancak bazı üyelerde dış politika dengelerinden dolayı çekimserlik dikkat çekiyordu. Şimdi bütün partiler ve parlamenterlerle birebir görüşmeler yapacağız. Sayfo bütün dünya, özellikle de Türkiye tarafından kabul edilene kadar mücadelemiz devam edecek. Bu kabul gerçekleştiğinde, belki halkımız bu korku ve travmadan biraz da olsa kurtulabilir” dedi.
25 Eylül 2025 Marta Sömek
Sivas’taki Surp Minas Kilisesi ve mezarlığı harap halde
Sivas’taki Surp Minas Kilisesi ve mezarlığı harap halde
1915 öncesine kadar Ermeni yerleşimi olan Sivas’ın Zara ilçesindeki Alakilise köyünde bulunan ve 13’üncü yüzyılda inşa edilen tarihi Surp Minas Kilisesi’nin mezarlığı, tahrip edildi. Kiliseyi ziyaret ettikten sonra gözlemlerini gazetemiz ile paylaşan bir okuyucumuz, “Kilisenin aşağısında, genişçe bir alanda ortaya saçılmış kemikler olduğunu gördük. Görüntü çok kötüydü. Bu tahribata karşı bir şeyler yapılmasını umut ediyoruz” dedi.
10 Temmuz 2025 Marta Sömek
Süryaniler Sayfo’nun 110. yıl dönümünde soykırımın tanınmasını bekliyor
Süryaniler Sayfo’nun 110. yıl dönümünde soykırımın tanınmasını bekliyor
Türkiye’nin pek çok bölgesinde yaşayan 500 bin Süryani’nin “yok edildiği” Sayfo, yani Süryani Soykırımı’nın 110’uncu yıl dönümünde, Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı Evgil Türker ile konuştuk. Türker, “Sayfo, Süryaniler için bir dönüm noktası oldu. Sayfo halkımızın kimliğidir. Süryanilerin isteği, Sayfo’nun kabul edilmesi ve yüzleşilmesi. Türkiye Cumhuriyeti bu sorundan kaçmamalı, soykırımı kabul etmeli” diyor.
14 Haziran 2025 Marta Sömek
Harput Ermenileri ve felaketle yüzleşme
Harput Ermenileri ve felaketle yüzleşme
Yüksek lisansını Moskova Devlet Üniversitesi Rusya tarihi alanında yapan, tez çalışmasında 'Rus İç Savaşı Dönemi'nde Türk Politikası" üzerine çalışan Dr. İsmet Konak 1915’in öncesi ve sonrasında Harput Ermenilerinin durumuna yoğunlaşıyor.
14 Mayıs 2018
Bolulu Ermeniler için felaketin tarihi 13 Ağustos 1920
Bolulu Ermeniler için felaketin tarihi 13 Ağustos 1920
Takvor Hopyan’ın ‘Milleti Sadıka’dan 1915 Ermeni Tehcirine: Pederimin Anıları’ adlı kitabı Puslu Yayınları’ndan çıktı. Halen Kanada’da yaşayan Hopyan, 1934’te İstanbul’da doğdu. İTÜ Mimarlık Fakültesi’ni bitiren Hopyan, 1969’da ailesiyle birlikte Kanada’ya yerleşti. Takvor Hopyan’ın babası Gığmes Hopyan ise Bolu’da 1887’de doğdu. 1915 Ermeni Soykırımı’na Ankara’nın Nallıhan ilçesinde yakalanan Gığmes Hopyan hayatta kalmayı başardıktan sonra tüm yaşadıklarını yazmaya başladı. 1985’te Kanada’da vefat ettiğinde Gığmes Hopyan oğlu Takvor’a anılarını derleyip yayınlamasını vasiyet etti. Bu kitapla Takvor Hopyan babasının vasiyetini yerine getirmiş oluyor. Bolulu Ermeniler hakkında önemli tarihsel veriler ve ipuçları da içeren kitap hakkında Takvor Hopyan, sorularımızı yanıtladı.
27 Mart 2018 Ferda Balancar
‘Bu kitabı Türkler okusun diye yazdım’
‘Bu kitabı Türkler okusun diye yazdım’
Sosi Antikacıoğlu’nun kendisinin ve ailesinin geçmişini anlattığı ‘Geçmişimden Sesler ve Renkler’ adlı kitabı İletişim Yayınları’ndan çıktı. Aslen Sivaslı olup, 1915’te Samsun’da yaşamakta olan baba tarafı ile aslen Trakyalı olan anne tarafının geçmişini ayrıntılı bir şekilde anlatan Antikacıoğlu, 6-7 Eylül’ü henüz 10 yaşındayken Büyükada’da yaşamış. 37 yıl Boğaziçi Üniversitesi’nde akademisyen olarak görev yapan, Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’nde özellikle şiir üzerine verdiği derslerle adından söz ettiren Antikacıoğlu ile aile tarihinden yola çıkarak günümüzde Ermeni toplumunun yaşadığı sorunlara uzanan bir söyleşi yaptık.
19 Mart 2018 Ferda Balancar
Türkiye’de 1915’i sorgulamak ulus devletin kuruluşunu sorgulamak anlamına geliyor
Türkiye’de 1915’i sorgulamak ulus devletin kuruluşunu sorgulamak anlamına geliyor
Ömer Turan ve Güven Gürkan Öztan’ın birlikte kaleme aldıkları ‘Devlet Aklı ve 1915: Türkiye’deki “Ermeni Meselesi” Anlatısının İnşası’ İletişim Yayınları’ndan çıktı. Kitap 1918’den 2015’e kadar Türkiye’de ‘Ermeni Meselesi’ anlatısının nereden nereye geldiğini çarpıcı bir dille anlatıyor. Turan ve Öztan ile kitaptan yola çıkarak, özellikle günümüzde ‘Ermeni Meselesi’ konusunda siyasi ve bürokratik aktörlerin tutumlarına ve söylemlerine uzanan bir söyleşi yaptık.
28 Şubat 2018 Ferda Balancar
Musa Dağı direnişine dair 25 yeni fotoğraf bulundu
Musa Dağı direnişine dair 25 yeni fotoğraf bulundu
1915 Ermeni Soykırımı sırasında yaşanan Musa Dağı Direnişi’ne ait daha önce yayımlanmamış 25 tane fotoğraf bulundu.
26 Aralık 2017 Haber Merkezi
Dilde değişimle, adalet ve ceza sorunları aşılabilir mi?
Dilde değişimle, adalet ve ceza sorunları aşılabilir mi?
Buenos Aires’deki AGBU Merkezi’nde, Luisa Hairabedian Vakfı’nın işbirliğiyle 18 Kasım 2017’de düzenlenen konferansta Zoryan Enstitüsü’nün müdürü K.M. Greg Sarkissian bir konuşma yaptı. Sarkissian’ın bu konuşması aynı zamanda Enstitü’nün Akademik İdare Heyeti üyesi Prof. William Schabas’ın yayınlarını temel alıyor. Ermeni Soykırımı sonrasına yönelik hukuki tartışmalara dair bir değerlendirme özelliği taşıyan ve “insanlığa karşı suç” kavramı üzerinde durmanın yeni yollar açabileceğini savunan bu konuşmanın Türkçesini paylaşıyoruz.
22 Aralık 2017 K.M. Greg Sarkissian
Babayan’ın tanıklığıyla Antep 1915-22
Babayan’ın tanıklığıyla Antep 1915-22
1915 Ermeni Soykırımı’ndan sağ kurtulan Antepli Ermeni din adamı Nerses Babayan’ın tehcir sırasında ve sonrasında yaşadıklarını kendi ağzından aktaran, ‘Günlüğümden Sayfalar’, Tarih Vakfı Yurt Yayınları tarafından yayınlandı. Kitabın çevirmeni ve derleyeni, kendisi de Antep ve Antep Ermenileri üzerine çalışan bir tarihçi olan Ümit Kurt’la Babayan’ın günlüğü ve Antep’te 1915-22 döneminde yaşananlar hakkında konuştuk.
14 Kasım 2017 Ferda Balancar
Dört ülkeden Ermeni gençlerin 1915 belleği
Dört ülkeden Ermeni gençlerin 1915 belleği
Bellek ve Kültür Sosyolojisi Çalışmaları Derneği’nin (BEKS) Ermeni Soykırımı’nın 100. yıldönümünde başladığı ve iki yıldır devam eden ‘100. Yılına Soykırımı Hatırlamak - Ermeni Gençlerin Post-Belleği Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma’ çalışmasının raporu yayımlandı.
30 Haziran 2017 Gözde Kazaz
Aydın Selcen: 1915 ile yüzleşme Türkiye’nin damarlarına yeniden can verecek
Aydın Selcen: 1915 ile yüzleşme Türkiye’nin damarlarına yeniden can verecek
Türkiye’nin ilk Erbil Başkonsolosu ve Ermeni Soykırımı’ndan sorumlu olduğu gerekçesiyle 1922’de Berlin’de öldürülen eski Trabzon Valisi Cemal Azmi Bey’in torununun çocuğu olan Aydın Selcen'le Türkiye’nin 1915 ile yüzleşme yollarını konuştuk.
26 Mayıs 2017 Yetvart Danzikyan
‘Türkiye Ermenileri için 1915’teki soykırım sonrasında hafıza-kırım ile devam etti’
‘Türkiye Ermenileri için 1915’teki soykırım sonrasında hafıza-kırım ile devam etti’
Türkiye’de Üç Nesilde Ermeni Olmak’ başlıklı doktora çalışmasının yazarı Nazlı Temir Beyleryan “Türkiye’deki Ermenilerin 1915 sonrasındaki demografik hareketleri incelendiğinde, yaşanmış olan kırımın başta ‘hafıza-kırım’(mémoricide) olduğu gerçekliğine varıyoruz.”
26 Aralık 2016 Adnan Çelik
Hindistan’da Ermeni olmak
Hindistan’da Ermeni olmak
Hrant Dink Vakfı’nın Anarad Hığutyun Binası’nda düzenlendiği Ermenice kursu vesilesiyle tanıştığımız Nareg Seferian, kökleri Maraş’a dayansa da Hindistanlı bir Ermeni. Seferian’la Hindistan’daki Ermeni topluluğu ve ülkenin Ermeniler için önemini konuştuk.
5 Ağustos 2016 Vartan Estukyan
Yerinden sürgün - yeniden sürgün
Yerinden sürgün - yeniden sürgün
“Anneannem” kitabının yazarı avukat Fethiye Çetin bir toplantı için gittiği Kıbrıs’tan hem 1915 sonrasına dair yeni tortuların iziyle, hem de bir zamanlar Ermeni dünyasının en önemli eğitim merkezlerinden olan Melkonyan Okulu’nun yıllardır kapalı halde olması karşısında yüklendiği sorumlulukla döndü. Fethiye Çetin’in çarpıcı izlenimlerini aktarıyoruz.
22 Haziran 2016 Fethiye Çetin
Anzaklar 1915'i anlatıyor
Anzaklar 1915'i anlatıyor
Çanakkale Savaşı’nda Osmanlı ordusu tarafından esir alınan Anzak askerleri, tuttukları günlüklerle Ermeni Soykırımı’nın pek bilinmeyen bir yönünü açığa çıkarıyor. Yeni Zelandalı tarihçi ve gazeteci James Robins’in çalışmalarıyla gün yüzüne çıkan hikâyelerde, soykırıma tanıklık eden Anzak askerlerinin yaşadıkları anlatılıyor. Robins’le çalışmaları üzerine 1915’ten günümüze uzanan bir söyleşi yaptık.
12 Mayıs 2016 Fatih Gökhan Diler
Paylan'dan 1915'te öldürülen Ermeni vekiller için Araştırma Önergesi
Paylan'dan 1915'te öldürülen Ermeni vekiller için Araştırma Önergesi
HDP İstanbul milletvekili Garo Paylan, 1908-1915 yılları arasında milletvekilliği yapmış ve Nisan-Mayıs 1915’te gözaltına alınarak öldürülen yedi Ermeni milletvekiliyle ilgili Meclis Araştırması açılmasını istedi.
21 Nisan 2016 Haber Merkezi
Yüzyıl sonra yine…
Yüzyıl sonra yine…
Diyarbakır’da oğlunun cenazesini sokaktan kaldırmak isteyen baba önce Vali’ye gitmiş. Vali, demiş, “Cenaze arabanı getir, al.” Vermemiş yüzü kapalı birileri. “Biz vali mali bilmeyiz” demişler. Savcıya yollanmış: Savcı demiş ki “Ölümünden biz sorumlu değiliz. Bunu kabul eden kağıdı imzala, oğlunu git, al, göm.” Almamış.
8 Ocak 2016 Semra Somersan
1915'e 2015'in penceresinden bakarken kültür sanatta hafızaya kaydedilenler
1915'e 2015'in penceresinden bakarken kültür sanatta hafızaya kaydedilenler
Pek çok acıya, katliama, faili meçhul cinayete tanık olduğumuz 2015, bu ağır içeriğiyle doğası gereği yüzyıllık Ermeni Soykırımı’na gönderme yaparken, kültür sanat dünyası da bu resmi tabuyla yüzleşilen pek çok etkinliğe ve işe evsahipliği yaptı. Farklı alanlardan isimlere bu yılın iz bırakan etkinliklerini ve o etkinliklerin toplumsal bellek üzerindeki etkilerini sorduk.
2 Ocak 2016
‘Van bize geçmişi hatırlatıyor’
‘Van bize geçmişi hatırlatıyor’
Van, ulusal ve uluslararası birçok filmin gösterildiği ‘Van Film Festivali’ vesilesiyle, Türkiye’den ve yurtdışından birçok yönetmen, oyuncu ve davetliye ev sahipliği yaptı. Festivalde, önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da Ermeni yönetmenlerin filmleri de gösterildi. Van’da, Alec Mouhibian ile yazıp yönettiği ‘1915’ adlı filmi izleyicilerle buluşan ve “İsmi ‘1915’ olsa da film 2015’i, bugünü anlatıyor” diyen Garin Hovhannisian’la, hem filmi, hem de ailesinin tarihini anlattığı kitabı hakkında konuştuk.
25 Aralık 2015 Vartan Estukyan
TEOG'da 1915 güzellemesi
TEOG'da 1915 güzellemesi
Milli Eğitim Bakanlığı, 26 Kasım günü yapılan TEOG sınavının 8. sınıf 1. Dönem 'T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi' kitapçığında yer verdiği iki soruyla Ermeni meselesini es geçmedi.
26 Kasım 2015 Haber Merkezi
Bartev şarkılarını 1915 anısına söyleyecek
Bartev şarkılarını 1915 anısına söyleyecek
İstanbul Ermeni toplumunun sevilen seslerinden Bartev Garyan, 1915 kurbanları anısına verilecek özel konseriyle 30 Kasım'da Şişli Kent Kültür Merkezi'nde.
25 Kasım 2015 Arto Tezel
Büyük Felaket’ten sonra yeniden sevmek
Büyük Felaket’ten sonra yeniden sevmek
Eric Nazarian, Chris Bohjalian’ın 2013 yılında yayımlanan ‘The Sandcastle Girls’ adlı romanını sinemaya uyarlıyor. Proje, Ermeni Soykırımı’nı 1915’ten bugüne taşıyarak, kuşaklar boyu aktarılan etkileri ve insanî yönleriyle ele alıyor.
16 Ekim 2015 Tuğba Esen
‘Ne yapacaksın, bu sefer de 15-20 milyon Kürt’ü mü öldüreceksin?’
‘Ne yapacaksın, bu sefer de 15-20 milyon Kürt’ü mü öldüreceksin?’
Dünyanın önde gelen soykırım araştırmacılarından Ronald Grigor Suny, Sabancı Üniversitesi’nin düzenlediği ‘Ermeni Soykırımı’na Eleştirel Yaklaşımlar’ başlıklı konferans için İstanbul’daydı. Suny ile beraber, önce Ermeni Soykırımı’nın 100. yılının bir değerlendirmesini, sonra Kürdistan’da yaşanan olaylara Ermeni Soykırımı perspektifiyle bakan bir söyleşi yaptık.
14 Ekim 2015 Fatih Gökhan Diler
‘Torosyan’ın anıları birçok yerleşik yargıyı sarstığı için bu kadar tartışıldı’
‘Torosyan’ın anıları birçok yerleşik yargıyı sarstığı için bu kadar tartışıldı’
Yüzbaşı Sarkis Torosyan’ın anılarının 2012’de yayımlanmasının ardından Türkiyeli sosyal bilimciler arasında bu anıların doğruluğu üzerine önemli bir tartışma yaşandı. Birçok tarihçinin katıldığı ve gazete manşetlerine bile taşınan bu tartışmaya son katkı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan ‘Tarih, Otobiyografi ve Hakikat: Yüzbaşı Torosyan Tartışması ve Türkiye’de Tarihyazımı’ isimli kitapla geldi. Bülent Somay’ın derlediği kitapta, Taner Akçam, Suavi Aydın, Ohannes Kılıçdağı ve Kahraman Şakul’un yanı sıra Torosyan’ın anılarını yayına hazırlayan Prof. Ayhan Aktar’ın da iki makalesi yer alıyor. Aktar’la, tartışmadan geriye kalanları konuştuk.
1 Ağustos 2015 Emre Can Dağlıoğlu
Erdoğan: Ortak komisyon önerimiz hala geçerliliğini koruyor
Erdoğan: Ortak komisyon önerimiz hala geçerliliğini koruyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiye 1915 olayları konusunda yapılacak akademik çalışmalara tüm arşiv belgelerini açarak her türlü desteği vermeye kararlıdır. Ortak komisyon önerimiz geçerliliğini hala koruyor” dedi.
10 Temmuz 2015 Haber Merkezi
Başbakan’ın Bitlis’te ‘olmadı’ dediği soykırım
Başbakan’ın Bitlis’te ‘olmadı’ dediği soykırım
Başbakan Ahmet Davutoğlu, AK Parti’nin doğu illerindeki seçim mitinglerinde gündemine Ermeni Soykırımı’nı almayı sürdürüyor. Son olarak 8 Mayıs’taki mitinginde “Bitlis tarihi şahittir ki zulmü biz gördük” dedi. Halbuki soykırımdan kurtulanların hatıraları Ermenilere yönelik katliamları açıkça ortaya koyuyor.
11 Mayıs 2015 Serdar Korucu
1915’teki Ermeni annelerinden kalan şarkılar
1915’teki Ermeni annelerinden kalan şarkılar
Her yıl olduğu gibi, bugün de Mayıs’ın ikinci Pazar gününde Anneler Günü kutlanıyor. Bugün olduğu gibi, Ermeni Soykırımı döneminde de en ağır yük yine annelerin sırtındaydı. Bu acılar onların şarkılarına da yansıyordu.
10 Mayıs 2015 Serdar Korucu
Nakışlara işlenen Dersim tarihi
Nakışlara işlenen Dersim tarihi
Beyrut’ta yaşayan sanatçı ve psikolog Anita Toutikian’ın ‘N’akışlar’ adlı sergisi, 23 Nisan günü, Depo’da açıldı. Sergi, Toutikian’ın, Soykırım’dan kurtulan, 1938 Dersim Katliamı’nı yaşayan anneannesi Hıripsime Sarkisyan’ın işlediği nakışları içeriyor. Toutikian, “Anneannem hiç konuşmadı, ancak iğne ve iplikle anlattı; acısını, korkularını, tanıklığını, öyküsünü nakışlara döktü” diyor.
7 Mayıs 2015 Maral Dink
Biz kırıldık, hangi dağda menekşeler çoğaldı(*)
Biz kırıldık, hangi dağda menekşeler çoğaldı(*)
Katledilmeselerdi en az 8.5 milyon Ermeni ve yine en az 3.5 milyon da Süryani daha şimdi aramızda olmalıydı. Ya Nasturiler, Lazlar, Keldaniler, Rum-Pontuslar ve diğerleri?
1 Mayıs 2015 Aziz Yağan