İNSAN HAKLARI

Kadına karşı şiddet alanında 6284 Sayılı yasanın hazırlık çalışmalarına katkı veren, yasanın uygulanması için çalışmalarda yer alan, İstanbul Sözleşmesi'nin feshine karşı açılan davaların takibini yapan avukat Deniz Bayram son gelişmeleri Agos için yorumladı. Deniz Bayram, İstanbul Sözleşmesi’nin feshine, kadın ve LGBTI+ hakları mücadelesinde artan yasaklar ve şiddete, yaşanan baskı sürecinin hukuki boyutuna yakından bakıyor.

25 Kasım’da Tünel’de engellenen eylemde gözaltına alınan ve günlerdir geri gönderme merkezinde tutulan Azerbaycanlı Saida ve İtalyan Dalila için sınırdışı kararı verildi. Süreci takip eden ve kadınların avukatlarından olan, Mor Dayanışma Kadın Derneği’nden Avukat Sezen Ezer, son durumu Agos’a anlattı. (Yeni Gelişme: 25 Kasım Platformu'ndan yapılan açıklamaya göre iki kadın, yapılan itirazlar üzerine 2 Aralık'ta serbest bırakıldı)

İstanbul, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın ilk günlerinden bu yana, çok sayıda savaş karşıtı Rusyalının yeni adresi oldu. Bazıları başka ülkelere geçmeden önce geçici olarak Türkiye’yi seçti, bazıları ise yaşamını burada kurma çabasında. Rusyalı yönetmen Taya Zubova, savaşın başlamasıyla ülkelerinden ayrılan ve İstanbul’da savaş karşıtı Rusyalı göçmenlere ortak yaşam alanı sunan ‘Nuh’un Gemisi’nde yaşayan kişilerin hikâyelerini takip eden ‘Tanık Travması’ adlı filme imza attı.

Eylül ayında Azerbaycan-Ermenistan sınırında yaşanan savaşta rehin alınan 17 Ermenistan askeri 4 Ekim’de ülkelerine iade edildi. Bakü’den silah yaraları ve psikolojik sorunlarla dönen askerler bir ay sonra yeniden askerliğe çağrıldı. Aileler, askerlerin hem fiziksel hem psikolojik olarak askerliğe hazır olmadıklarını, tedavi görmeleri gerektiğini söyleyerek karara isyan ediyor.

Yoksulluk, ayrımcılık ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin en yoğun şekilde yaşandığı Beyoğlu, Tarlabaşı’nda bir toplum merkezi modeli olan Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği (bilinen adıyla Tarlabaşı Toplum Merkezi – TTM) kapatılma tehlikesiyle karşı karşıya. TTM’nin medyadan öğrendiği kapatılma davasının ikinci duruşması 2 Kasım Çarşamba 11.30’da İstanbul 18. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Dava, 21 Şubat 2023’e ertelendi.

20 Ekim akşamı, iki genç, Yerevan’daki Davtaşen köprüsünden atlayarak intihar etti. İntihar etmeden önce, genç çift Instagram’da beraberliklerini gösteren fotoğraflar yayınlamıştı. Paylaşım kısa süre içerisinde Arsen ve Tigran’ın eşcinsel olduğunu vurgulayan nefret dolu ve saldırgan yorumlarla sosyal medyada yaygınlaştı. Pink Armenia örgütünün avukatı Hasmik Petrosyan ile Ermenistan’da LGBTİ+’ların uğradığı hak ihlallerini, toplum ve devlet tarafından dışlanmalarını ve sıkça yaşanan intiharları önlemeye, haklarını korumaya yönelik mekanizmaların gerekliliği üzerine konuştuk.

Kadıköy’de polisin işkence uyguladığı LGBTİ+’lar ve kadınlar, 19 Ekim’de İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nde açıklama yaptı. Açıklamaya HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, SPoD, ÇHD ve İHD LGBTİ+ temsilcileri de katıldı.

Bakü Ceza Mahkemesi, 30 yaşındaki Asgar Aghazade’yi, kuzeni Sanay Yağmur’a 17 yaşındayken tecavüz etmekten beş yıl hapis cezasına çarptırdı. Mahkemenin bu kararı, olaydan iki yıl sonra, mağdur ve ailesi tarafından yetkilileri harekete geçirmek için verdiği uzun süreli bir mücadelenin ardından geldi.

Ermenistan’da gerek 2020’deki İkinci Karabağ Savaşı’nda, gerek Eylül 2022’de Ermenistan-Azerbaycan arasında çıkan iki günlük çatışmada kayıp askerlerin ailelerinin isyanı artıyor. Son olarak 15 Eylül’de iletişim sağlanmış ve üç yerden yaralı olduğu öğrenilmiş Vahe Torosyan’ın ailesi ve yakınları 10 Ekim’de Ermenistan Savunma Bakanlığı’nın önünde protesto eylemi yaptı.

Jineoloji Araştırma Merkezi Üyesi ve Jineoloji Dergisi Editörü Akademisyen Nagihan Akarsel, 4 Ekim’de Irak’ta Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ndeki Süleymaniye’de uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Akarsel’in katilleri yakalandı.