Ermeni şirketleri Azerbaycan’dan akaryakıt ithalatı için masada

Ağustos'ta Trump'la birlikte Ermenistan ve Azerbaycan arasında imzalanan anlaşmalar, hayata geçmeye devam ediyor. Ermeni yetkililerin açıklamalarına göre, birkaç Ermeni şirketi Azerbaycan'dan yakıt ithal etmek için Azerbaycan’la görüşmeler yürütüyor.

Ermenistan Ekonomi Bakanı Gevorg Papoyan, cuma günü RFE/RL'ye verdiği röportajda bu müzakerelere değindi. İlgili şirketlerin isimlerini açıklamayı reddeden Papoyan, "Bunu kendileri duyurmalı, bu onların ticari sırrı" ifadelerini kullandı. İsimleri bu aşamada kamuoyuyla paylaşmanın "çok sorunlu" olacağını da sözlerine ekledi.

Bu arada, Ermenistan'ın önde gelen akaryakıt ithalatçıları, RFE/RL'nin konuyla ilgili sorularına yanıt vermekten kaçındı.

Ermenistan'ın kullandığı yakıtın büyük kısmının halihazırda Rusya'dan ithal edildiğine dikkat çeken RFE/RL, Bakan Papoyan'a Azerbaycan yakıtının Ermenistan pazarında rekabet edip edemeyeceğini sordu. Papoyan, "Eğer rekabetçiyse pazara girer, değilse girmez" yanıtını verdi ve devletin görevinin rekabet gücünü etkilemek değil, "mümkün olduğunca çok fırsat yaratmak" olduğunu vurguladı. Bakan sözlerini, "Gerisi özel sektörün müzakere edip konuşacağı işler" diyerek tamamladı.

Aynı zamanda Ermenistan'ın Azerbaycan ile sınır belirleme komisyonundaki temsilcisi olan Başbakan Yardımcısı Mher Grigoryan da, RFE/RL'nin sorusu üzerine, Kasım ayı sonlarında Azerbaycan'ın Gebele kentine yaptığı ziyaret sırasında Azerbaycan tarafıyla yakıt ithalatı konusunun görüşüldüğünü doğruladı. Grigoryan, daha fazla ayrıntı vermekten kaçınarak, "İş birliği fırsatları mevcut," dedi. Ayrıca diğer malların karşılıklı ticareti konusunda da görüşmelerin sürdüğünü belirtti.

Gürcistan 'barışı bozuyor' mu?

Bu açıklama, Gürcistan'ın Ermenistan ile Azerbaycan arasında ticaretin kurulmasına yönelik çabaları sekteye uğratıyor olabileceğine dair spekülasyonların ortasında geldi.

Aralık ayı başlarında Ermenistan Ekonomi Bakanlığı, Azerbaycan yakıtının Gürcistan topraklarından olası ilk transiti konusunda Gürcistan ile görüşmeler yaptığını doğrulamıştı. Gürcü yetkililer, 'ortak ülkelerden' gelen tek seferlik transit taleplerini onayladıklarını ve herhangi bir tarife uygulamadıklarını açıklamıştı.

Bu açıklama, Azerbaycan hükümetine yakın bir medya organı olan Minval.az'da yayınlanan ve Gürcistan'ın Ermenistan'a gidecek Azerbaycan petrolü ve petrol ürünleri için fahiş gümrük vergisi talep ettiğini öne süren bir makaleye yanıt niteliğindeydi. Söz konusu makalede bu durum, Tiflis'in bölgedeki "barışı bozmaya" çalışmasına bir örnek olarak gösterilmiş ve Gürcistan'ın Azerbaycan'ın çıkarlarını "görmezden gelme lüksüne sahip olmadığı" iddia edilmişti.

Minval.az'a göre Gürcistan, Ermenistan'a yakıt transiti için ton/kilometre başına 0,82 dolar gümrük vergisi talep ediyordu. Bu rakam, Rusya'dan Gürcistan'a yapılan sevkiyatlar için Azerbaycan'ın talep ettiği ton/kilometre başına 0,02 dolar ve Gürcistan'ın kendi Karadeniz limanlarına giden yakıt için talep ettiği 0,04–0,05 dolar ile kıyaslandı. Ulaşım yollarının yeniden açılması, Ermenistan ile Azerbaycan arasında devam eden barış müzakerelerindeki en kilit ve hassas konulardan biri olmaya devam ediyor.

Ne olmuştu?

Kasım ayında Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan üzerinden demiryoluyla önce Rusya'dan, sonra Kazakistan'dan buğday teslim aldı. İki ülkenin barış sürecinde ilerlemeye devam etmesiyle birlikte bu olay, tarihi bir gelişme olarak kaydedildi.

(OC Media)