Silopili Ermeni Varto Aşireti’nin toprakları ile ilgili davada yeni gelişme
Keşifte davalı tarafı olarak Rakel Dink’in yanı sıra kardeşleri, Sevan Yağbasan, Mikael Yağbasan, Penyamin Yağbasan, Panos Yağbasan, oğlu Arat Dink ve avukatları Hakim Tanış hazır bulundu. Davacı tarafında ise Onuk Ailesi üyeleri ve avukatları Şırnak Baro Başkanı Abdullah Fındık yer aldı. Şırnak’ın Cizre ve Silopi ilçeleri arasında bulunan, Yolağzı Köyü çevresindeki davaya konu olan parsellerde mahkeme tarafından incelemelerde bulunuldu. Büyük bölümü tarım ve mera alanı olarak kullanılan parsellerin geçmişteki ve bugünkü kullanımları ile ilgili çevre köylerin muhtarlarının da aralarında bulunduğu mahalli bilirkişilerin beyanları alındı. Jandarmanın da hazır bulunduğu keşifte taraflar arasında kısa süreli gerginlikler de yaşandı.
1960’lardan itibaren süren davada birçok kez farklı kararlar alındı ve bozuldu. 1984 yılında yerel mahkeme tarafından Yağbasan ailesi lehine alınan karar, Yargıtay aşamasında dosyaya sonradan eklenen belgeler gerekçe gösterilerek bozulmuştu. Bu karar üzerine yerel mahkeme bu kez davacı, yani Onuk Ailesi taraf lehine karar verdi. Ancak 2008 yılında yapılan keşiflerde Yağbasan ailesi bulunmuyordu. Yağbasan ailesinin itirazları üzerine Yargıtay bu kez davayı usulden bozdu. Cizre Kadastro Mahkemesi tarafından yapılan son keşifte bölge muhtarı ve tanıklar mıntıkada Ermeni vatandaşların yaşamış olduğunu belirttiler.
Rakel Dink’in babası Siyament Yağbasan’ın hayatı boyunca uğraştığı davayı, 2004’te hayata gözlerini yumarken vasiyet etmesi üzerine çocukları takip etmeye devam ediyor.
Yağbasan Ailesi'nin 1927 tarihli tapusuRakel Dink yıllar önce yaptığı bir açıklamada davayı şu sözlerle özetlemişti:
“Benim hikayem 1915’in artıklarından olan Ermeni Varto Aşireti’nde baslar. 1959'da Mardin'de, şimdi Şırnak'a bağlı olan Ermeni Varto Aşireti’nde doğdum. Şimdi buraya Yolağzı Köyü denilmekte. Aşiretten kalanların tümü 1978'de İstanbul'a geldiler. O güne kadar köy yaşamları boyunca ve o günden sonra da yan köylerin ağalarının çıkardıkları sahte tapularla açılan mahkemelere git gelle uğraştılar. Yan köyler ki onlar da bizim toprakların üzerinde kurulmuştur. Haklarını aradıkları için dayaklar, yaralanmalar, bir iki de mucizevi bir şekilde ölümden kurtulma olayları yaşadılar. Babam, aslını ve dinini inkar etmeden onurlu bir yaşam sürdürdü. Halen davası süren topraklarda yüreği ve aklı kalarak, Brüksel'de, çocuklarından 'ilgileneceğiz' sözünü alarak gözlerini bu hayata kapadı. Asla korkak davranmadı, tembel olmadı, kimsenin emeğine gözünü dikmedi ve bizi asla kinle büyütmedi.”
90’lardaki köy boşaltmalarıyla bir kez daha ıssızlaşan yörede, 2005 yılından itibaren eski canlılığında olmasa da kısmen yerleşim var. Arazi daha çok buğday ekimi ve hayvancılık için kullanılıyor.
Dava basında son olarak davacı aşiretin bir üyesinin DEM Parti Silopi Belediye Eş Başkanı olması ile gündeme gelmişti.
Rakel Dink ve kardeşleri annelerinin mezarını ziyaret etti
Keşif nedeniyle Şırnak’ta olan Rakel Dink ve kardeşleri, komşu Hesana (Kösreli) köyünde bulunan anneleri Delal Yağbasan’ın kabrini de ziyaret ettiler. Ablaları Mayram’ın sağlık sebebiyle katılamadığı ziyarette, Delal’in 5 çocuğu ilk kez yıllar sonra bir araya gelebildi. Penyamin ve Panos Yağbasan elli yıl sonra ilk kez geldikleri annelerinin mezarından bir avuç da toprak aldılar, babaları Siyament’in binlerce kilometre ötede, Brüksel’de bulunan mezarının toprağına katmak için…
