DİASPORA

Ermeni toplumunun önde gelen pek çok aydınının tutuklandığı tarih olan, bu nedenle Ermeni Soykırımı’nın başlangıcı kabul edilen 24 Nisan, 101. yıldönümünde de Türkiye ve dünyada çeşitli anma etkinliklerine sahne olacak. Ermeni Soykırımı’nın 101. yıldönümünde dünyanın pek çok yerinde düzenlenecek anma etkinliklerinin öne çıkanlarını derledik.

28 Ocak akşamı Fransa'nın başkenti Paris’te düzenlenen 'Ermeni Kuruluşları Koordinasyon Kurulu’nun yıllık yemeği düzenlendi. Yemekte konuşan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, soykırımı inkar yasasında revizyona gittiklerini söyledi.

Michel Marian ile ‘Ermeni Soykırımı : Siyasette Adalete, Tarihte Ahlaka Yer Açmak' kitabından yola çıkarak, Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılının nasıl geçtiğini ve içinde bulunduğumuz 2016’da yaşanabilecek olası gelişmeleri konuştuk.

Bu, Agos’un kapısını çalan bir kadının hikâyesi. Babası Vietnamlı, annesi Ermeni olan Annie Nguyen Thi, soykırımdan kaçarak Fransa’ya yerleşen anneannesi ve dedesinin izinde, Türkiye’ye geldi. Thi, belki ailesinin köyünün nerede olduğunu öğrenebilmek umuduyla, belki de sadece bizimle tanışmak için Agos’a uğramıştı. Bir sanatçı ve mimar olarak köklerine döneceği bu yolculuğu bir film haline getirecek olan Thi’ yle, Elazığ ve Merzifon seyahati öncesinde konuştuk. Thi, sessizliğin gücünü, kendisi için mahrem olan Ermeniliğin ne anlama geldiğini, belleğindekileri ve nesilden nesle aktarılan travmaları anlattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum ile birlikte ortak açıklama yaptı: "Ermenistan, 24 Nisan Çanakkale 100'üncü kutlamalarını, 'Yavuz hırsız ev sahibini bastırırmış' kabilinden, güya onlara misillime yapıyormuşuz havasında konuşuyor. Bizim öyle bir derdimiz yok."

Başkent Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi’nde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Menderes Çınar, Erdoğan’ın ‘izleme komitesi’ne ilişkin açıklamaları ve Bülent Arınç’ın çıkışlarıyla gündeme oturan AKP içi gerilimin dinamiklerini yorumladı.

Hrant Dink’in ifade ettiği üzere “Her Ermeni, bir belgedir”; ancak ille de belge diye diretenlere bugünlerde eşzamanlı yaşanan iki ayrı gelişmeyi hatırlatmak gerek.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Osmanlı Arşivi Sitesi'nde "100. Yılında Dünya Savaşının Belgeleri" konulu Dünya Arşiv Yöneticileri Kongre ve Sergisi'nin açılışında konuştu: "Ey Ermeni diasporası, belgelerimiz burada. Senin ne kadar belgen var, çıkar belgelerini."

İstanbul’da yayımlanan haftalık Şalom’un Genel Yayın Yönetmeni İvo Molinas, Yahudilere yönelik medyadaki nefret söyleminden ve düşmanlıktan dem vuruyor ve Türkiye Musevi cemaatinde belki de mecburen yerleşmiş, başlıkta da gördüğünüz, az bilinen bir deyimi hatırlatıyor: “Şimdi bizde Türkçe kelimelerin de karıştığı Ladino bir deyiş vardır: “No moz karışayamoz a la eços del hükümet.”

Ermenistan Cumhuriyeti Ermeni Soykırımı 100. Yılı Etkinliklerinin Koordinasyonu Devlet Komisyonu, Diaspora örgütleriyle işbirliği içinde yürüttüğü karar süreci sonunda, 2015 deklarasyonunu açıkladı. Deklarasyonda ilk olarak, metnin Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yılında dünya genelindeki Ermenilerin iradesini ortaya koyduğu belirtiliyor.