Son bir yıldır konuşulan “Papa Ermenistan’a gidecek mi?” sorusu tüm Ermenilerin dini merkezi Eçmiadzin’den gelen açıklamaya göre cevap bulmuş gözüküyor.
20 Şubat’ta Eçmiadzin’de yapılan Ruhaniler Toplantısına AGBU direktörü Berç Setrakyan’ın yanı sıra Türkiye Ermeniler Patrik Vekili Aram Srpazan Ateşyan, ABD Batı Kanadı temsilcisi Khajak Arkepiskopos Barsamyan ve ABD Doğu Kanadı temsilcisi Hovnan Arkepiskopos Derderyan da katıldı.
Tüm Ermeniler Katolikosu’nın yönettiği toplantıda milli, kültürel, dini ve toplumsal bir çok konu konuşuldu. Soykırım şehitlerine verilen azizler rütbesi konusu ve 2016 Nisan ayında yapılacak programlara da yer verildi.
Toplantı sırasında Eylül ayında Katolik dünyasının dini lideri Papa Francesco’nun Eçmiadzin’i ziyaret edeceğinin kesinleştiği bilgisi verilirken, Eçmiadzin’den yetkililerin Vatikan ile beraber ziyareti organize ettikleri söylendi.
Vatikan’da Nisan 2015’de Soykırım için düzenlenen pazar ayininde soykırım ifadesini kullanan Papa Francesco'nun sözleri Türkiye'yi rahatsız etmiş, Vatikan’ın Ankara Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığı'na çağrılarak, "Hayal kırıklığı ve üzüntü duyduk. Güven kaybına yol açtı” mesajı vermişti. Ardından Türkiye, Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı'yi istişarelerde bulunmak için geri çağırmış, Başbakan Davutoğlu, "Papa'ya ve bulunduğu makama yakışmadı" şeklinde konuşmuştu.
Papa 2’nci Jean Paul, 2001 yılında Ermenistan’a yaptığı ziyaret sırasında Ermeni Apostolik Kilisesi Katolikosu 2’nci Karekin ile ortak bir bildiri yayınlamış ve bu metinde 1915 olaylarından “genellikle 20’nci yüzyılın ilk soykırımı olarak görülen” şeklinde bahsedilmişti. Ancak 2015 yılında "soykırım" sözü ilk kez bir Papa tarafından telaffuz edilmişti. Vatikan’ın ünlü Aziz Petrus Bazilikası’nda düzenlenen büyük ayinde konuşan Papa Francesco, “Son yüzyılda insanlık ailemiz 3 büyük ve eşi görülmemiş trajedi yaşamıştır. Bunların ilki, ‘genel olarak 20’nci yüzyılın ilk soykırımı olarak görülen’ ve ilk Hıristiyan toplum olan siz Ermeni halkının yanı sıra, Katolik ve Ortodoks Suriyelilere, Asurilere, Keldanilere ve Yunanlara çarpandır. Piskoposlar, rahipler, dindarlar, kadınlar, erkekler, yaşlılar ve hatta savunmasız çocuklar ve hastalar bile öldürülmüştür” demişti.
İtalyan La Repubblica gazetesi, Soykırım’ın 101. yılı sebebiyle Papa Francis'in Ermenistan'a gitmeyi planladığını, ancak Türkiye'nin tepkisini çekmemek için bunu Nisan değil Mayıs ayında yapmayı düşündüğünü yazmıştı. Haberde, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilişkiler halihazırda soğuk ve Vatikan Türkiye'yi rahatsız etmek istemiyor. Bu nedenle Papa, soykırımın 101'inci yıldönümüne denk gelen Nisan ayını es geçerek, Erivan'a ziyaretini Mayıs ve sonrasında gerçekleştirebilir denmişti.
Toplantı sırasında ayrıca Eçmiadzin katedrali için yapılacak çalışmalar, Veharan binasının yeniden düzenlenmesi ve “Örnekyan Okulu” yapım çalışmaları da gündeme geldi. Toplantıda sunulan 2015 finansal raporuna göre Eçmiadzin Katedrali’nde 1206, Ermenistan’ın diğer bölgelerinde ve Karabağ’da 1359 kişi çalışmakta. 2015’de Eçmiadzin’de eğitim alan öğrenci sayısı ise 295. Diaspora ve Ermenistan’da 21 yeni kilise çalışmaya başlarken, tadilat altında bulunan kilise sayısı ise 34.
