ABD Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'a yönelik geniş çaplı saldırısından günler önce ABD, AB ve Rusya'dan yetkililerin İstanbul'da bir toplantı yaptığını doğruladı. Konuya dair POLITICO sitesinde geçtiğimiz günlerde bir haber yayınlanmıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Baş Yardımcısı Vedant Patel gazetecilere verdiği brifingde,şunları söyledi:
"Bölgedeki paydaşlar ve muhataplarla oldukça düzenli temaslarda bulunuyoruz ve 17 Eylül'de İstanbul'da yapılan toplantı, özellikle acil insani meseleleri ve Dağlık Karabağ'da potansiyel insani yardım sağlanmasını ele almak üzereydi."
POLITICO'daki habere göre toplantıda ABD, Washington'un Kafkasya müzakerelerindeki kıdemli danışmanı Louis Bono tarafından temsil edilirken, AB bölge temsilcisi Toivo Klaar'ı gönderdi. Rusya, Putin'in Ermenistan-Azerbaycan ilişkileri konusunda özel elçisi olarak görev yapan Igor Khovaev'i gönderdi.
Patel “Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki diyaloğun, Güney Kafkasya'da onurlu ve kalıcı bir barış bulunması açısından son derece önemli olduğuna inanmaya devam ediyoruz. Bakan'ın (Dışişleri Bakanı Blinken) bu konuyla bu kadar kişisel olarak ilgilenmesinin ve her iki ülkedeki mevkidaşları ve muhataplarıyla görüşmeye devam etmesinin nedeni budur." diye konuştu.
Tartışmalar hakkında bilgi sahibi üst düzey bir diplomat, POLITICO'ya, toplantının, Azerbaycan'a dokuz aydır uyguladığı ablukayı kaldırması ve Ermenistan'dan insani yardım konvoylarının girmesine izin vermesi yönünde baskı yapma çabalarının bir parçası olarak 17 Eylül'de İstanbul'da gerçekleştiğini söyledi. Elçiye göre toplantıda "lanet olası" kamyonların nasıl hareket ettirileceği ve gıda ve yakıt tedarikinin tahminen 100.000 sakine ulaşmasının sağlanması üzerinde duruldu.
Siteye konuşan ABD'li bir yetkili, görüşmelerin Kremlin'in bölgede hâlâ hakim olduğu anlayışından kaynaklandığını açıkladı. Yetkili, "Bu konuda Ruslarla birlikte çalışabilmemiz gerekiyor çünkü taraflar üzerinde nüfuzları var, özellikle de şu anda istikrarsız bir dönemdeyiz" dedi.
Kremlin Sözcüsü Peskov ise gazetecilere verdiği demeçte, "Karabağ konusunda bazı temaslar gerçekten gerçekleşti" dedi. Peskov “Tam olarak haberde anlatıldığı gibi değildi. Bu materyalde birçok yanlışlık var" diye konuştu ve ayrıntıya girmedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova da toplantıyı "düzenli bir görüş alışverişi" olarak nitelendirdi.
Zakharova gazetecilere verdiği demeçte, "Bu toplantıda gizli hiçbir şey yoktu" dedi ve Washington ve Brüksel'in Moskova'ya yaklaştığını söyledi.
Söz konusu toplantıdan iki gün sonra 19 Eylül'de Azerbaycan Karabağ'a yönelik geniş çaplı bir saldırı başlattı. 20 Eylül'de Karabağ hükümeti Azerbaycan'ın şartlarını kabul etti ve ateşkes sağlandı. 24 saatlik saldırıda gerek Karabağ gerekse Azerbaycan silahlı güçlerinden yaklaşık 400 asker hayatını kaybetti. Karabağ'da sivil ölümler de yaşandı.
