İsrail, İran'ın nükleer programının "kalbini" hedef aldığını öne sürerek İran'a yönelik saldırılar başlattı. Saldırılarda 78 kişinin öldüğü paylaşılırken, İsrail'in düzenlediği yeni saldırıda ise Tebriz’deki havalimanı ve Şiraz’daki Devrim Muhafızları üssünün hedef alındığı duyuruldu.
İran devlet medyası, İsrail'in düzenlediği saldırıda Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ve Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami'nin öldüğünü bildirdi.
Buna ek olarak eski İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Feridun Abbasi ve İslami Azad Üniversitesi Rektörü Muhammed Mehdi Tehranchi'nin de Tahran'daki saldırıda öldüğü belirtildi. İran'ın yarı resmi Fars haber ajansı, İsrail'in İran'a saldırılarında 78 kişinin öldüğünü, 329 kişinin yaralandığını duyurdu. Saldırılarda ayrıca 6 nükleer bilim insanının hayatını kaybettiği bilgisi verildi.
İsrail, İran'a yönelik saldırılarının ardından dünya genelindeki büyükelçiliklerini kapatma kararı aldı. Büyükelçiliklerin ne kadar süreyle kapalı kalacağına dair bilgi verilmedi. Öte yandan ABD, İran'ın ana nükleer zenginleştirme tesisinin de vurulduğu saldırılarda, kendisinin bir rolü olmadığını söyledi.
Sabaha karşı başladı
İran'ın başkenti Tahran'da yerel saatle 03.30 sıralarında patlamalar meydana geldiği bildirildi. İran devlet medyası, yerleşim alanlarının vurulduğunu ve Tahran'ın kuzeydoğusunda da patlamalar duyulduğunu söyledi.
İsrailliler ise aynı saatlerde hava saldırısı sirenleriyle uyandığını ve acil durum telefon uyarıları aldığını paylaştı.
İran devlet medyasına göre, ilk saldırılardan birkaç saat sonra başkentin yaklaşık 225 kilometre güneyinde bulunan Natanz nükleer tesisinde bir patlama meydana geldi. Amerikan New York Times gazetesi, üst düzey İranlı yetkililere dayandırdığı haberinde, başkent Tahran civarındaki altı askeri üssün, komutanların evlerinin ve meskun mahaldeki bazı binaların vurulduğunu bildirdi.
Amerikan Axios yayını ise üst düzey bir İsrailli yetkiliye dayanarak, yoğun hava saldırıları dışında İsrail istihbaratı Mossad'ın, İran içine çeşitli gizli sabotaj operasyonları gerçekleştirdiğini belirtti. Bu saldırıların, İran'ın stratejik füzeleri ve hava savunma kabiliyetlerini hedef aldığı kaydedildi.
Netanyahu: Operasyon devam edecek
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 'Yükselen Aslan Harekatı' adı verilen saldırıların, "İsrail'in varlığına yönelik İran tehdidini geri püskürtmeyi amaçlayan hedefli bir askeri operasyon" olduğunu söyledi. Operasyonun, "tehdit ortadan kaldırılıncaya kadar" devam edeceğini söyleyen Netanyahu, "İran son aylarda daha önce hiç atmamış olduğu adımları atarak, zenginleştirilmiş uranyumu silah haline getirmeye çalışıyor. Durdurulmazsa, İran çok kısa bir sürede nükleer silah üretebilir. Bir yıl olabilir. Birkaç ay içinde, bir yıldan daha kısa bir sürede olabilir. Bu, İsrail'in varlığı için açık ve mevcut bir tehlikedir" diye ekledi. Netanyahu ayrıca ABD Başkanı Donald Trump'a, "İsrail'in nükleer silah programına karşı çıktığı" için de teşekkür etti.
İsrailli bir askeri yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada, İran'ın "birkaç gün içinde" nükleer bomba üretebilecek kadar nükleer malzemeye sahip olduğunu aktardı. Öte yandan Tel Aviv'deki Ben Gurion Havaalanı, ikinci bir emre kadar kapatıldı. İsrail Savunma Bakanı İsrail Katz, "İsrail devletinin İran'a karşı önleyici saldırısından sonra kısa süre içinde, İsrail devleti ve sivillere karşı bir füze ve SİHA saldırısı bekleniyor" dedi.
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de, onbinlerce askerin göreve çağrıldığını ve sınır bölgelerinde hazır tutulduğunu belirtti. Zamir, "Öncekilere hiç benzemeyen tarihi bir operasyondayız. Bu, bizi yok etmeye niyetli bir düşmana karşı varoluşsal bir tehdidi önlemek için kritik bir operasyon" şeklinde konuştu.
İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney de, yazılı bir açıklama yaparak, İsrail'in "şeytani ve kanlı ellerini İran'a yönelik bir suçta kullandığını ve kendisinin de acı bir kader yaşayacağını" belirtti. Reuters'a göre İran Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü, ABD ve İsrail'in saldırılar nedeniyle "ağır bir bedel" ödeyeceğini söyledi. İran Sözcüsü Ebu'l-Fazl Şekarçi, "Silahlı kuvvetler bu Siyonist saldırıya mutlaka karşılık verecektir" dedi ve Washington'ı saldırıya destek olmakla suçladı.
Bir İsrailli yetkili de, İsrail'in saldırılar konusunda Washington ile koordine olduğunu ifade etti. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, saldırılarla ilgilerinin olmadığını ve herhangi bir yardımda bulunmadıklarını söyledi.
Trump: Sonraki saldırılar daha acımasız olacak
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in İran'a yönelik başlattığı saldırılarla ilgili bir paylaşım yaptı. Trump'ın paylaşımı şöyle: "İran'a anlaşma yapması için şans üstüne şans verdim. Onlara en güçlü kelimelerle “sadece yapmalarını” söyledim, ancak ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar, ne kadar yaklaşırlarsa yaklaşsınlar, bunu başaramadılar. Onlara bunun bildikleri, tahmin ettikleri ya da kendilerine söylenen her şeyden çok daha kötü olacağını, ABD'nin dünyanın her yerinde en iyi ve en ölümcül askeri teçhizatı ürettiğini ve İsrail'in bunlardan çok daha fazlasına sahip olduğunu ve bunları nasıl kullanacaklarını bildiklerini söyledim. Bazı İranlı sertlik yanlıları cesurca konuştular, ancak ne olmak üzere olduğunu bilmiyorlardı. Şimdi hepsi öldü ve durum daha da kötüleşecek! Halihazırda büyük bir ölüm ve yıkım yaşandı, ancak bu katliamın sona ermesi için hâlâ zaman var, bir sonraki planlanan saldırılar daha da acımasız olacak. İran, geriye hiçbir şey kalmadan önce bir anlaşma yapmalı ve bir zamanlar İran İmparatorluğu olarak bilinen şeyi kurtarmalıdır. Daha fazla ölüm yok, daha fazla yıkım yok, çok geç olmadan yapın. Tanrı hepinizi korusun!"
İsrail, öğlen saatlerinde İran'a ikinci saldırı gerçekleştirdi. Saldırının yapıldığı Tebriz kentinde, havaalanı yakınının hedef alındığı kaydedildi. Şiraz kentindeki saldırıda ise İran Devrim Muhafızları Ordusu’na ait üssün hedef alındığı belirtildi. İran medyasının aktardığına göre, ülkenin kuzeybatısında yer alan Tebriz kentindeki havaalanı yakınlarında şiddetli patlamalar duyuldu.
Yerel kaynaklar, patlamaların ardından bölgeye çok sayıda ambulans ve güvenlik gücünün sevk edildiğini bildirdi. İlk belirlemelere göre olayın, İsrail tarafından düzenlenen yeni bir saldırı olabileceği ifade edildi. Konuya ilişkin İran makamlarından henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
İran BM'yi acil toplantıya çağırdı
İran'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği, Birleşmiş Milletler'e (BM) mektup göndererek acil toplanmasını istedi. İran Dışişleri Bakanı Arakçi ise Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na İsrail'i kınanama çağrısı yaptı. Ajans, saldırı sonrası radyasyon seviyesinde artış gözlemlenmediğini açıkladı.
Saldırıları kınayan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da, dijital medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İsrail'in komşumuz İran'a düzenlediği saldırılar, uluslararası hukuku hiçe sayan apaçık bir provokasyondur. Orta Doğu'da daha fazla kan, yıkım ve çatışma görmek istemediğimizi bugün bir kez daha ifade ediyoruz” sözlerini kullandı.
Ayrıca NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de, İran’a saldırıların İsrail'in "tek taraflı eylemi" olduğunu vurgulayarak, ABD de dahil olmak üzere müttefikleri gerilimi azaltmaya çağırdı.
(Ajanslar, BBC Türkçe)
