Ermeni tarihinin en önemli merkezlerinden olan Ani'deki kiliselerden Ani Katedrali, restore ediliyor. Restorasyondan sonra kilisenin cami olarak ziyarete açılması düşünülüyor.
Ani Katedrali (Surp Asdvadzadzin) bölgedeki birçok kilisenin en önemlisi ve ana kilise vasfında. 10. yüzyıl sonlarında Ermeni Pakraduni hanedanı zamanında hanedanın başkenti olan Ani'de inşa edilmişti. Mimarı ise o dönem Ayasofya Kilisesi'ni de onaran Dırtad.
Yapıda şu an bir restorasyon çalışması var.
Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan, Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada "Sultan Alparslan, Ani'nin en büyük kilisesi konumunda olan bu katedralin kubbesindeki haçı indirerek yanında özel olarak getirdiği altın hilalle değiştirmiş ve ilk cuma namazı da burada kılınmıştır." dedi.
Çalışmaların tamamlanmasıyla yapının cami olarak ziyarete açılacağını söyleyen Arslan, "Kültür ve Turizm Bakanlığımız ile Dünya Anıtlar Fonu ortaklığında devam eden üç etaplı bir restorasyon çalışması var. Çalışmalar halen daha devam ediyor. İkinci etap çalışmalarının bu yıl tamamlanması planlanmakta. Önümüzdeki yıllarda üçüncü etap çalışmalarıyla birlikte ziyaretçilere de açılmış olacak." dedi.
Anadolu Kültür öncülüğünde hazırlanan Ani Mobil Uygulaması, (Ani Mobile App) UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Ani Arkeolojik Alanı’nın ve çevresinin kültürel mirasına geniş biçimde yer veriyor.
Uygulamadaki bilgilere göre kentin 1064'te Selçuklular tarafından fethinden sonra katedral bir süre cami olarak kullanılmış ve Fethiye Cami olarak anılmış.
1199'da Gürcü-Ermeni Zakarid hanedanlığı şehrin yönetimini ele geçirdiğinde katedral yeniden Hıristiyanların kullanımına verilmiş. 1319 depreminin ardından yapının kubbesi çökmüş ve kullanılamaz hale gelmiş. 1988 yılındaki depremde ise kilisenin kuzeybatı köşesi yıkılmış ve yapıda çatlaklar oluşmuş.