ABD'de Azerbaycan Başkanı Aliyev ile barış mutabakatı imzalayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'la telefonla konuşup mutabakatın detaylarını aktardı. Paşinyan ayrıca Putin ve Makron gibi liderlerle de telefon görüşmeleri yaptı.
Cuma günü Beyaz Saray'da 30 yıllık Ermenistan- Azerbaycan çatışmasını bitiren barış mutabakatını Azerbaycan Başkanı Aliyev ile imzalayan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la telefonda görüştü.
Ermenistan Başbakanı Basın Sözcüsü Nazeli Bağdasaryan Facebook hesabından yaptığı paylaşımda Başbakan Nikol Paşinyan'ın görüşmede Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'a 8 Ağustos’ta ABD’nin başkenti Washington’da yapılan müzakerelerin sonuçlarını aktardığını belirtti. Bu çerçevede, “Ermenistan ile Azerbaycan arasında Barış ve Devletlerarası İlişkiler Hakkında Anlaşma”nın paraflanması, AGİT’e iletilen ve AGİT Minsk Grubu mekanizmalarının feshedilmesini öngören ortak başvuru, bölgesel ulaşım hatlarının ülkelerin toprak bütünlüğü, egemenliği ve yargı yetkisi ilkeleri çerçevesinde ve karşılıklılık temelinde açılması ile “Uluslararası Barış ve Refah için Trump Yolu” projesi ele alındı.
Ermenistan Başbakanı, Ermenistan ile Azerbaycan arasında barışın tesis edilmesinin, bölgede yeni nitelikte işbirliği fırsatları yarattığını vurguladı. Görüşmede ayrıca Ermenistan–Türkiye ikili gündemine ilişkin konular, özellikle daha önce varılan mutabakatların uygulanma süreci değerlendirildi. Paşinyan, bu mutabakatların hayata geçirilmesi için mevcut ortamın her zamankinden daha elverişli olduğunu ifade etti. Taraflar, aktif siyasi diyaloğun sürdürülmesi konusunda mutabık kaldı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Erdoğan görüşmede, Paşinyan’ı Azerbaycan ile sağladıkları mutabakat dolayısıyla tebrik ederken, "ortaya konan barış iradesinin bölge huzuru için kıymetli olduğunu, şimdi atılan bu adımın somut hamlelere dönüştürülmesi gerektiğini" belirtti.Erdoğan ayrıca, "Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalleşme sürecini geliştirmek için teknik düzeyde görüşmelerin devam edeceğini, bu konuda gayretlerin süreceğini" söyledi.
Ermenistan ve Türkiye'yi ayıran ve 1993'ten beri kapalı olan Alican-Margara Sınır Kapısının açılması için uzun zamandır devam eden iki ülke arasındaki görüşmeler sonrası Ermenistan bu yılbaşında gerekli adımları atmıştı. Ancak Türkiye tarafından herhangi bir somut adım atılmadı.
Putin telefonu
Paşinyan, Erdoğan'dan önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i aradı. Kremlin’in açıklamasına göre, Vladimir Putin Pazartesi günü Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşme, Yerevan'ın girişimiyle gerçekleşti.
Paşinyan, 8 Ağustos’ta Washington’da ABD Başkanı Donald Trump ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yaptığı görüşmenin sonuçları hakkında Putin’e ayrıntılı bilgi verdi.
Putin, Yerevan ile Bakü arasında kalıcı bir barış sağlanmasına yönelik adımların önemini vurguladı ve Moskova’nın bu sürece yardımcı olmaya hazır olduğunu teyit etti. Kremlin’e göre bu taahhüt, 2020–2022 yıllarında en üst düzeyde varılan ve “Ermenistan–Azerbaycan ilişkilerinin kapsamlı normalleşmesini, bölgedeki ulaşım hatlarının açılmasını” içeren bilinen üçlü anlaşmalarla uyumlu.
Rusya Devlet Başkanı ayrıca Paşinyan’a, ABD Başkanının Özel Elçisi Stephen Witkoff ile yaptığı son görüşmeler ve Alaska’da Başkan Trump ile planlanan yaklaşan buluşmaya yönelik hazırlıklar hakkında bilgi verdi. Paşinyan, Ukrayna krizinin barışçıl çözümüne yönelik atılan adımları memnuniyetle karşıladı. Liderler ayrıca ticaret ve yatırım bağlarının güçlendirilmesi ile Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) çerçevesindeki işbirliğini de ele aldı.
Rusya Dışişleri açıklaması
Putin'le telefon görüşmesinin olumlu havasına rağmen, mutabakat imzalandıktan sonra Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova konuya ilişkin ilk açıklamada daha temkinli bir tutum sergilemişti. Zaharova, Güney Kafkasya’daki sorunların çözümü için en uygun seçeneğin, 'bölge ülkeleri tarafından bulunup uygulanacak çözümler ile doğrudan komşular olan Rusya, İran ve Türkiye'nin desteğiyle gerçekleştirilmesi' olduğunu vurgulayarak, “Bölge dışı aktörlerin katılımı, barışçıl gündemi güçlendirmeye yönelik olmalı ve ilave zorluklar ya da ayrım çizgileri yaratmamalıdır. Orta Doğu’daki çatışmaların çözümüne yönelik Batı desteğinin üzücü deneyiminden kaçınmak isteriz. Güney Kafkasya’daki örneklerden biri olan AB gözlem misyonunun Ermenistan’daki varlığı faaliyetleri sürekli olarak diğer bölge aktörlerinin tepkisine yol açmaktadır" diye konuşmuştu.
Macron'u da aradı
Öte yandan Paşinyan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u da telefonla bilgilendirdi ve mutabakatla ilgili detaylı bilgileri aktardı. Başbakan Paşinyan, tesis edilen barışın Ermenistan ve bölge için yeni yatırım fırsatları sunduğunu vurguladı.
Görüşmede taraflar, ikili ve uluslararası gündemlerde aktif siyasi diyaloğu sürdürme konusunda istekli olduklarını ifade etti. Başbakan Paşinyan, Cumhurbaşkanı Macron’a sürekli desteği için teşekkür etti.
(Kaynak: Ermenistan Kamu Radyosu, Sputnik, ArmenPress)
