Ermenistan Başbakanı Paşinyan, ‘Dünya Nükleer Haftası’ kapsamında Kremlin’de Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya geldi. Görüşmede nükleer enerji iş birliği, santralin işletim süresi ve küçük modüler reaktör projeleri ele alındı. UCM’ye katılım ise Putin’in olası Erivan ziyareti önünde hukuki engel oluşturuyor.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 25 Eylül’de Rusya’nın başkenti Moskova Kremlin’inde “Dünya Nükleer Haftası” kapsamında görüştü.
Ermenistan Başbakanlığı, görüşmenin detaylarını yazılı bir açıklama ile paylaştı.
Açıklamada, Vladimir Putin’in görüşmeye, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve beraberindeki heyeti selamlayarak başladığı belirtildi. Görüşmenin amacının nükleer enerji alanındaki gelişmeler olduğunu belirten Putin, şu ifadeleri kullandı: “Ermenistan’da uzun süredir faaliyet gösteren bir nükleer santral var ve sizin de forumda belirttiğiniz gibi, ülkenin elektrik üretiminin yüzde 30’unu sağlıyor. Bu oldukça ciddi bir göstergedir. ‘Rosatom’ şu anda bu santralin işletim süresinin uzatılması için çalışıyor. Bu nedenle forumdaki varlığınız son derece anlamlı.
Genel olarak ilişkilerimiz iyi bir şekilde gelişiyor. Ticaret hacmimiz yaklaşık 11 milyar dolara ulaştı. 2024 yılında Ermenistan ile 11,7 milyar dolarlık ticaret gerçekleştirdik, ki bu rekor bir seviyedir. İlişkilerimiz diğer alanlarda da gelişmeye devam ediyor. Her zaman konuşacak konularımız var. Yakın zamanda bir araya gelmemize rağmen Moskova’da sizi görmekten büyük memnuniyet duyuyorum. Bir kez daha hoş geldiniz.”
Nikol Paşinyan da teşekkürlerini ileterek şunları söyledi:
“Sayın Vladimir Vladimiroviç, ‘Dünya Nükleer Haftası’ uluslararası forumuna davetiniz için teşekkür ederim. Bugün nükleer teknolojilerle ilgili birçok yenilik öğrendik. Bunları bizimle paylaştığınız için teşekkür ederiz. Kuşkusuz nükleer enerjinin rolü giderek artıyor ve artık küresel ölçekte çevreci enerji olarak değerlendiriliyor. Ülkemiz için de nükleer enerji son derece önemlidir. Siz de doğru belirttiniz; Rusya Federasyonu ile yakın iş birliği içindeyiz ve santralin işletim süresini 2036 yılına kadar uzatmak için çalışıyoruz.
Ayrıca Ermenistan’a uygun projeler, özellikle küçük modüler reaktörler üzerinde çalışıyor ve bu konuda Rusya ile yoğun bir diyalog sürdürüyoruz. ‘Rosatom’ şirketiyle çok verimli bir iş birliğimiz var. Genel anlamda ilişkilerimiz planlandığı gibi gelişiyor. Siz de karşılıklı ticareti vurguladınız; bu yıl bazı küresel süreçlerden dolayı düşüş yaşansa da 2023-2024 döneminde kaydedilen büyüme temposunu sürdürmek için çalışabileceğimize inanıyorum. Elbette ilişkilerimizin gündemi çok zengindir ve tartışacak birçok konumuz var.”
8 Ağustos’ta Washington’da ABD Başkanı Donald Trump öncülüğünde Ermenistan ve Azerbaycan arasında imzalanan Trump Rotası anlaşması sonrası Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Rusya Devlet Başkanı Putin’le telefon görüşmesi gerçekleştirmişti.
Yaşanan gelişmeler
Ermenistan, 1 Şubat 2024’te tarihinde ise Lahey merkezli Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) katılmıştı. Paşinyan hükümeti, 1 Şubat 2024’te Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Roma Statüsü’nü onaylamış, böylece Erivan yönetimi Lahey merkezli mahkemeye resmen taraf olmuştu.
Bu gelişme, Putin’in Erivan’a yapabileceği olası bir ziyaretin önünü de fiilen kapatmıştı. UCM, 2023’te Putin hakkında, “Ukrayna’da işlenen savaş suçları” gerekçesiyle yakalama kararı çıkarmıştı. Öte yandan Roma Statüsü’nü imzalayan Ermenistan’ın, bu kararı uygulama yükümlülüğü bulunuyor.
Uluslararası Ceza Mahkemesi hakkında
1998’de kabul edilen Roma Statüsü ile kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi, 2002’den bu yana faaliyette. Mahkemenin merkezi Lahey, Hollanda’da bulunuyor.
Mahkeme, devletlerden bağımsız olarak en ağır uluslararası suçları işleyen kişileri yargılıyor. Mahkemenin yargıladığı suç tanımlamaları şöyle:
• Soykırım• İnsanlığa karşı suçlar
• Savaş suçları
• Saldırı suçu
UCM yalnızca bireyleri yargılarken, taraf ülkeler de kendi vatandaşlarını ya da topraklarında işlenen suçları mahkemeye taşıyabiliyor.
Çeviri: Antranik Bakırcıoğlu
