7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırılarda 1.200’den fazla kişi öldü, 250 kişi rehin alındı. Ardından İsrail Gazze’ye kanlı bir savaş başlattı. Bugün de süren saldırılar ve dayatılan kıtlık nedeniyle on binlerce Filistinli hayatını kaybetti. İki yılın sonunda Gazze hükümetinin verilerine göre, 20 bini aşkın çocuk, binlerce kadın ve sivil öldü. İsrail'in saldırıları soykırıma dönüştü.
7 Ekim 2023 sabahı, Yahudilerin kutsal günü Şabat’ın ve Simhat Tora bayramının son günü, sabah saat 6.30 sularında Gazze’den İsrail’e yoğun bir roket saldırısı düzenlendi. Ardından binlerce Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el- Kassam Tugayları üyesi, “El-Aksa Tufanı Operasyonu” adını verdikleri saldırıyla İsrail topraklarına girdi.
7 Ekim 2023 Cumartesi sabahı İsrail’e yoğun bir roket yağmuru başladı. Hamas'ın fırlattığı yaklaşık 5 bin roket, İsrail'in savunma sistemi Demir Kubbe'yi geçti, İsrail topraklarında 80 kilometre içlere kadar isabet etti.
Aynı anda Hamas savaşçıları, önce patlayıcılar ardından buldozerlerle Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınırı hedef aldı. Motosikletler ve minibüslerle gelen Hamas militanları, açılan gedikleri kullanarak çoğu yaklaşık 30 dakika mesafedeki hedeflere yöneldi. Onlara, motorbotlarla denizden ve motorlu yamaç paraşütleriyle havadan destek veren diğer komandolar eşlik etti. Saldırının ölçeği ve İsrail ve dünyayı hem şaşırttı hem de sarstı. İki saat içinde Filistinli silahlı hareketin savaşçıları İsrail askeri üslerini ve yerleşim yerlerini hedef aldı.
Negev Çölü’nde 3 bin kişinin toplandığı Nova Müzik Festivali en büyük katliamın yaşandığı yer oldu. Burada 360’tan fazla festival katılımcısı öldürüldü, 44 kişi ise rehin alındı. Bu ölümlerin yanı sıra cinsel saldırı mağdurları da vardı. Birleşmiş Milletler, tecavüz, işkence ve insanlık dışı aşağılayıcı muamele vakalarını raporladı.
Esirlerin durumu
İsrail, aynı gün saat 10.00’dan önce Gazze’ye ilk hava saldırılarını düzenleyerek karşılık verdi. Saat 11.30’dan kısa bir süre sonra Başbakan Benyamin Netanyahu konuşarak ülkenin savaş halinde olduğunu açıkladı. Aynı öğleden sonra, İsrail ordusundaki 170 bin askere destek için 360 bin yedek asker göreve çağrıldı. İsrail hükümeti, saldırıya karşılık Gazze’ye geniş çaplı bir askeri harekât başlattı. Hava bombardımanlarıyla başlayan operasyon, kara saldırısıyla devam etti. Başbakan Netanyahu, operasyonun amaçlarını “Hamas’ı yok etmek, rehineleri geri almak ve İsrail’in gelecekte tehdit edilmemesini sağlamak” olarak açıkladı.
Öğleye doğru İsrail güçleri yeniden kontrol sağlamaya başladı. Ancak ordunun, Hamas ve diğer militanların saldırdığı tüm bölgeleri geri aldığını ilan etmesi 10 Ekim’i buldu. 7 Ekim’de çoğu sivil olmak üzere yaklaşık 1.200 kişi öldürüldü, 250’den fazla kişi ise rehin alınarak Gazze’ye götürüldü.
Hamas’ın o gün kaçırdığı 250 kişiden yaklaşık yarısı Kasım ayında yapılan kısa süreli ateşkes sırasında serbest bırakıldı. Geri kalan rehinelerin yarısının ise öldüğü düşünülüyor.
Hamas, saldırıyı İsrail’in yıllardır uyguladığı askeri baskılara, Filistinlilerin öldürülmesine ve Gazze Şeridi’ne yönelik ablukaya bir yanıt olarak tanımladı. Ayrıca, İsrail’in Kudüs’teki Mescid-i Aksa üzerindeki kontrol çabalarına karşı bir tepki olduğunu ileri sürdü.
İki yılın sonunda: İsrail Gazze’de soykırım uyguluyor
İsrail, 7 Ekim'den sonra Gazze'ye kanlı bir savaş başlattı. Bugün de devam eden saldırılarda ve İsrail tarafından dayatılan kıtlıkla on binlerce Filistinli hayatını kaybetti. İki yılın sonunda Gazze'deki hükümetin medya ofisinden yapılan açıklamada, 7 Ekim'de iki yılı dolacak olan soykırıma ilişkin güncel rakamlar paylaşıldı. Verilere göre, 19 bin 450'si hastanelere ulaşanlar olmak üzere hayatını kaybeden çocuk sayısı 20 bini aştı.
Yaşamını yitiren kadınların sayısı da enkaz altında kalanlar ve kayıplar da dahil olmak üzere 12 bin 500'ü geçti.
154'ü çocuk olmak üzere 460 kişi ise açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybetti. 14'ü çocuk olmak üzere 17 kişi soğuktan donarak öldü.
7 Ekim'den bu yana ölen Filistinli sayısı 67 bin 139. Kayıplarla birlikte bu rakam, 76 bin 639'a ulaştı.
Gazze savaşının insani bilançosu sadece ölülerle sınırlı değil. 169.000'den fazla insan yaralandı ve birçoğu engelli kaldı. UNICEF, Gazze'de 3.000 ila 4.000 çocuğun bir veya daha fazla uzvunu kaybettiğini tahmin ediyor.
Sağlık sektörüne yönelik saldırılar
Açıklamaya göre, İsrail saldırılarında bin 670 sağlık ve 140 sivil savunma personeli ile 254 gazeteci hayatını kaybetti, 12 bini aşkın hamile kadın gıda ve yetersiz beslenme nedeniyle düşük yaptı. 38 hastane, 96 sağlık merkezi İsrail tarafından bombalandı, yıkıldı veya hizmet dışı bırakıldı. 197 ambulans ve 61 sivil savunma aracı da hedef alındı.
Yüzlerce kişi hastane koğuşlarından ve hasta yataklarından zorla alınarak İsrail hapishanelerinde ve askeri kamplarda alıkonuldu.
Sağlık Çalışanları İzleme Örgütü'ne göre, İsrail güçleri 22 Temmuz itibarıyla cerrahi, anesteziyoloji, yoğun bakım ve çocuk hastalıkları gibi hayati alanlarda 18 kıdemli uzman da dahil olmak üzere 28 doktoru tutukladı. Uzman doktorlardan ikisinin İsrail gözaltında işkence altında öldüğü ve cesetlerinin hala alıkonulduğu bildiriliyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, Ekim 2023'ten bu yana, hastanelere, kliniklere ve ambulanslara yönelik hava bombardımanları da dahil olmak üzere sağlık tesislerine yönelik 790'dan fazla belgelenmiş saldırı gerçekleşti.
Su altyapısına saldırılar
İsrail, Ekim 2023'ten bu yana Gazze'nin zaten tehlikede olan su altyapısını sistematik olarak hedef alıyor; kuyuları, boru hatlarını, tuzdan arındırma tesislerini ve kanalizasyon sistemlerini vuruyor.
BM uzmanlarına göre, bölgedeki su ve kanalizasyon şebekesinin yüzde 89'u hasar gördü veya yok oldu, bu da hanelerin yüzde 96'sından fazlasının su güvenliğinden yoksun kalmasına neden oldu.
Yerel yetkililer, Gazze'nin su dağıtım sisteminin büyük bir bölümünün harabe halinde olduğunu, önemli boruların kırıldığını ve kuyuların arıtılmamış kanalizasyonla kirlendiğini veya devam eden çatışmalar ve zorla yerinden edilmeler nedeniyle erişilemez hale geldiğini söyledi.
Günümüzde Gazze nüfusunun neredeyse yarısı, içme ve yemek pişirme için günde 6 litreden az suyla hayatta kalmaya çalışırken, nüfusun yüzde 28'i hijyen ve temizlik için günde 9 litreden az suya erişebiliyor. Bu rakam, "kısa vadeli hayatta kalma" için belirlenen acil durum standartlarının (20 litre) çok altında.
Okullara saldırılar
Gazze Şeridi'ndeki okulların yüzde 95'i bombalama sonucu hasar gördü. 668 okul doğrudan bombalandı, 165 okul, üniversite ve eğitim kurumu tamamen, 392'si ise kısmen yıkıldı. 13 bin 500'ü aşkın öğrenci, 830 eğitimci ve 193 akademisyen ve araştırmacı saldırılarda öldü. 785 bin öğrenci ise eğitimden mahrum kaldı.
İbadethaneler
Saldırılarda üç kilise birden fazla kez hedef alındı. 835 cami tamamen, 180 cami de kısmen yıkıldı. 60 mezarlıktan 40'ı yıkıldı.
İsrail ordusu, hastanelerin içinde yedi toplu mezar açtı, mezarlardan 2 bin 450 kişinin naaşını çaldı.
Saldırılarda 268 bin konut tamamen, 153 bin konut kısmen yıkıldı, 148 bin konut ciddi şekilde hasar aldı ve yaşanmaz hale geldi. 288 bin Filistinli aile evsiz kaldı. 725 merkezi su kuyusu, beş bin 80 kilometre elektrik şebekesi tahrip edildi. 247 hükümet binası, 292 tesis, oyun alanı ve spor salonu yıkıldı, 208 arkeolojik ve kültürel miras alanı hedef alındı.
"Ateşkes çağrısı hiçe sayıldı”
Gazze hükümeti basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, “Ateşkes çağrılarını hiçe sayan İsrail, son iki günde 94 Filistinliyi öldürdü. İsrail ordusu, Filistin halkına yönelik vahşi saldırılarını sürdürüyor. İşgalci İsrail, ABD Başkanı’nın duyurduğu ateşkes çağrısına ve Hamas’ın olumlu tepkisine aldırış etmeden saldırılarını sürdürüyor " bilgisi paylaşıldı.
İsrail ordusunun, 4 Ekim sabahından 5 Ekim akşamına kadar Gazze Şeridi’nin çeşitli bölgelerinde yoğun nüfuslu sivil yerleşimleri ve yerinden edilmiş kişilerin bulunduğu alanları hedef alarak 131 hava ve topçu saldırısı gerçekleştirdiğine dikkat çekilen açıklamada, saldırılarda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 94 sivilin hayatını kaybettiği, bunlardan 61’inin Gazze kentinden olduğu aktarıldı.
Açıklamada, saldırıların "Filistin halkına karşı süregelen soykırımın bir parçası olduğu, İsrail’in uluslararası toplumun ateşkes çağrılarını görmezden geldiği ve "sistematik biçimde sivilleri öldürüp Gazze’yi yaşanılamaz bir yer yapma çabalarını sürdürdüğü" kaydedildi.
Kaynaklar: BBC, Guardian, Anadolu Ajansı, Al Jazeera
