ABD Başkanı Donald Trump ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin liderliğinde 20'den fazla lider Mısır'da Gazze için biraraya geldi. Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad es-Sani, ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gazze Şeridi'nde ateşkesin kesinleştirilmesine ilişkin bir belge imzaladı.
ABD Başkanı Trump, 13 Ekim sabahı İsrail parlamentosunda konuşma yaptı ve ardından üç saatlik bir gecikmeyle Mısır'a ulaştı.
Zirve Donald Trump ve Abdulfettah es-Sisi'nin Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde birarada yaptığı basın toplantısıyla başladı.
Barış anlaşması müzakerelerinin ikinci aşamasının ne zaman başlayacağı sorulduğunda Trump, "Başladı" diye yanıtladı.
Es-Sisi, Mısır'da toplanan delegeleri "barış şehrine hoş geldiniz" diyerek selamladı ve ateşkes anlaşmasını "eşi benzeri görülmemiş bir başarı" olarak nitelendirdi.
Daha sonra Trump'a, Gazze'deki savaşı sona erdirebilecek tek kişinin ABD başkanı olduğunu söyledi.
Ayrıca, İsrailli rehinelerin kalan tüm cesetlerini İsrail'e geri götürmek ve ateşkesin yürürlükte kalmasını sağlamak için çalışmak istediğini ekledi.
Trump, ABD'nin Gazze planına göre bölgeyi geçici bir süre yönetmesi öngörülen uluslararası kuruluşta Cumhurbaşkanı Sisi'nin de bulunmasını istediğini belirtti.
Es-Sisi de "Orada olacağım" diye yanıtladı.
ABD'nin Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff kurulda yer almak için "uzun bir başvuru listesi" olduğunu söyledi.
Ateşkes anlaşmasının da imzalanacağı zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra İngiltere Başbakanı Sir Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kanada Başbakanı Mark Carney dahil 21 ülke lideri katılıyor. Ermenistan Başbakanı Paşinyan da zirvede yer alıyor.
Belge imzalandı
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad es-Sani, ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 13 Ekim'de Şarm el-Şeyh'te düzenlenen barış zirvesinde Gazze Şeridi'nde ateşkesin kesinleştirilmesine ilişkin bir anlaşma imzaladı. Trump belgeyi imzaladıktan sonra, "Bugüne gelmemiz üç bin yıl sürdü, hayal edebiliyor musunuz? Bu anlaşma işe yarayacak," diye vurguladı. Etkinlik, Mısır Cumhurbaşkanlığı Ofisi tarafından canlı olarak yayınlandı.
Gelinen noktaya karşın Hamas'ın geleceği, İsrail'in geri çekilmesinin boyutu ve Gazze'yi kimin yöneteceği gibi başlıklar halen yanıt bekliyor.
Diğer yandan ülkelerin Gazze'nin yeniden inşası ve bölgeyi yeniden ayağa kaldırma konularında sağlayacakları destekler konusunda açıklamalar yapması bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail parlamentosundaki konuşması sırasında İsrailli Arap milletvekili Ayman Odeh ve sol görüşlü Ofer Cassif tarafından protesto edildi.
Odeh "Filistin'i Tanı" yazan bir kağıt açtı.
İki vekil de salondan çıkarıldı, Trump konuşmasına devam etti.
Trump, "Bu, yeni bir Ortadoğu'nun tarihi şafağıdır" dedi.
Müzakerelerelere katılan Arap ülkelerine de teşekkür eden Trump, "inanılmaz bir zafer" ifadesini kullandı.
Trump, İsrail'e yolculuğu sırasında Air Force One uçağında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
"Savaş bitti" diyen Trump ateşkesin kalıcı olacağına inandığını belirtti.
"Birçok neden var. Ama bence insanlar bundan bıktı. Yüzyıllardır var, sadece yakın zamanda değil. Yüzyıllardır sürüyor" dedi.
ABD Başkanı, Gazze için hızla bir "Barış Kurulu" kurulacağını ve Gazze'nin bir "yıkım alanı" gibi göründüğünü ekledi.
Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisinden (OCHA) yapılan açıklamada, İsrail'in aylarca insani yardım geçişini engelleyen ablukası nedeniyle kıtlık ilan edilen Gazze'de 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkesin yardımlara etkisi ele alındı.
Açıklamada, "Gazze'deki insani yardım faaliyetlerimizin artırılması yolunda çalışmalarımız sürüyor ve bugün önemli ilerleme kaydedildi. Gazze Şeridi'ne marttan bu yana ilk kez yemek pişirmek için tüp girdi." ifadeleri kullanıldı.
Gıda, ilaç, yerinden edilen ailelere dağıtılacak çadırların Gazze'ye girişinde artış olduğu belirtilen açıklamada, toplam 190 ton insani yardımın dağıtılması için gerekli izinlerin alındığı kaydedildi.
Birleşmiş Milletler'in güvenilir bulduğu Hamas kontrolündeki bölgedeki sağlık bakanlığının verilerine göre, İsrail'in Gazze'ye düzenlediği operasyonda en az 67.869 kişi hayatını kaybetti.
Veriler siviller ve Hamas üyeleri arasında ayrım yapmıyor, ancak ölenlerin yarısından fazlasının kadın ve çocuk olduğunu gösteriyor.
(BBC Türkçe, AA, France 24)
