1999'daki Ermenistan parlamento baskınında 8 milletvekili öldürüldü, saldırganlar ömür boyu hapis cezası aldı. Saldırı sonrası tartışılan isim Robert Koçaryan oldu, muhalefete göre karşısında durabilecek hiçbir güçlü aday kalmamıştı. 2003'te yapılan seçimlerde Koçaryan tekrar seçildi ve toplam 10 yıl Cumhurbaşkanlığı görevini üstlendi.
Ermenistan Cumhurbaşkanı Vahagn Haçaturyan ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, dün 27 Ekim 1999'da Ermenistan Parlamentosu'na yapılan silahlı saldırıda ölen sekiz milletvekilini anmak için vekillerin vurulduğu Meclis'e çiçek bıraktı ve saldırının 27. yılında ölenleri andı.
27 Ekim 1999’da Nairi Hunanyan'ın yönettiği silahlı beş kişi tarafından Ermenistan Milli Meclisine yönelik yapılan 1999 Ermenistan parlamento baskını, dönemin başbakanı Vazgen Sarkisyan ve Meclis Başkanı Garen Demirciyan'ın da dahil olduğu sekiz kişinin ölümüyle sonuçlandı.
Baskında, Başbakan Vazgen Sarkisyan, Parlamento Başkanı Garen Demirciyan, Parlamento Başkan Yardımcısı Yuri Bakşiyan, Parlamento Başkan Yardımcısı Ruben Miroyan, Acil Sorunlar Bakanı Leonard Petrosyan, milletvekili ve Ulusal Bilimler Akademisi üyesi Mikhael Kotanyan ile Milletvekili Armenak Armenakyan öldürüldü.
Milletvekili ve Hayastan gazetesinin yazı kurulu başkanı Genrik Abramyan da olay sırasında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.
Hunanyan, basın kartıyla parlamentoya kolaylıkla girmeyi başardı. Sekiz kişiden oluşan grup, baskın sonrasında 50 kadar parlamenteri rehin tutarak, hayat garantisi, adil yargılama ve televizyondan canlı yayında halka seslenmek istediklerini dönemin Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan'a ilettiler.
Saldırı sonrasındaki pazarlık
Cumhurbaşkanı Koçaryan saldırıyı yapanlara yazılı bir garanti belgesi verdi. Saldırganlar rehineleri serbest bırakılarak, saldırıyı sona erdirdi ve teslim oldular.
Olayı gerçekleştiren silahlı kişiler ise şunlardı: Nairi Hunanian, Karen Hunanian, Eduard Grigoryan, Vram Galstyan ve Derenik Bejanyan.
Daha sonra Nairi Hunanian ifade vererek, 1991 yılında devlet düzeyinde bir terörist program planladığını, ancak şartlar nedeniyle bunu gerçekleştiremediğini açıkladı.
"27 Ekim olayı” ile ilgili mahkeme kararı 2 Aralık 2003 tarihinde ilan edildi.
Merkez Mahkemesi kararına göre, altı kişi ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı 1 kişi ise 14 yıl hapis cezası aldı.
Olaylar sonrasında ülkede üç günlük yas ilan edildi. Saldırgan grubun başını çeken Hunanyan, eylemin amacının halkı yoksulluktan ve yolsuzluğa bulaşmış hükümetten kurtarmak olduğunu söyledi.
Saldırıyı lanetleyen Tüm Dünya Ermenileri Katolikosu II. Karekin, halka hitaben yaptığı konuşmada eylemi kınadı ve halkı birlik olmaya çağırdı.
Ermenistan muhalefeti bu saldırıdan Koçaryan'ı sorumlu tutarak saldırının Koçaryan tarafından düzenlendiğini iddia etti, çünkü Koçaryan'ın en güçlü rakipleri olan Garen Demirciyan ve Vazgen Sarkisyan'ın meclis baskınında öldürülmesinden sonra karşısında devlet başkanlığı seçimlerini kazanacak güçlü bir aday kalmamıştı.
2003 Ermenistan Cumhurbaşkanlığı Seçimleri
Robert Koçaryan, Stepan Demirciyan ve Artur Bağdasaryan aday oldu. Koçaryan yüzde 52 oy alarak tekrar Cumhurbaşkanı seçildi ve 10 yıl aralıksız olarak Ermenistan Cumhurbaşkanı görevini üstlendi.
Seçim sonuçları, Ermenistan’daki başkanlık sistemi tartışmalarının da erken örneklerinden biri olarak görülüyor; sonraki yıllarda parlamenter sisteme geçiş tartışmaları gündeme geldi. 2015 yılında Ermenistan parlamenter sisteme geçti.
Öldürülenler kimlerdi:
Başbakan Vazgen Sargisyan, ülkenin önde gelen askeri ve siyasi figürlerinden biriydi. Birinci Karabağ Savaşı sırasında kazandığı ün ve liderliği ile tanınan Sargsyan, hem devletin hem de hükümetin güvenliğini simgeliyordu.
Onun yanında saldırıda ölen Devlet Güvenlik Bakanı Robert Kotoryan, ülkenin istihbarat ve güvenlik alanındaki en kritik isimlerinden biriydi ve Ermenistan’ın bağımsızlığını takip eden dönemde güvenlik politikalarının şekillenmesinde etkili olmuştu.
Garen Demirciyan, Sovyetler döneminde Ermenistan Komünist Partisi’nin liderliğini yapmış ve bağımsız Ermenistan’da parlamentonun önemli isimlerinden biri olarak biliniyordu. Halk arasında hem deneyimi hem de etkili siyasi kariyeri ile tanınıyordu.
Saldırıda yaşamını yitiren diğer milletvekilleri, farklı partilerden ve ideolojik geçmişlerden gelmelerine rağmen, hepsi parlamentonun işleyişinde kilit rol oynayan deneyimli siyasetçilerdi.
27 Ekim'de anma
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Parlamento bahçesinde 27 Ekim’de hayatını kaybedenlerin anısına saygı duruşunda bulundu. Kendisine Meclis Başkanı Alen Simonyan ve Cumhurbaşkanı Vahagn Haçaturyan eşlik etti.
