DOSYA

DOSYA Artin Boşgezenyan ‘kolektif hafıza’da nasıl unutuldu?

4-5 Kasım'da gerçekleştirilen 'İstanbul, 1914-1922: Savaş, Çöküş, İşgal ve Direnişin Tarihi’ başlıklı konferansta sunum yapan isimlerden biri de Vahé Tachjian’dı. Aynı zamanda Houshamadyan sitesinin de yöneticilerinden olan Tachjian, “Bir Konuşmanın Hikâyesi: I. Dünya Savaşı Sonrasında İstanbul’da Ermeni-Türk İlişkilerini Tartışmak” başlığını verdiğini sunumunda ağırlıklı olarak II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı Meclisi'nde Halep mebusu olan Artin Boşgezenyan'ın konuşmalarına odaklandı. Boşgezenyan'ın 1918'de Osmanlı Meclisi'nde yaptığı bir konuşmayı hatırlatan Tachjian, Boşgezenyan'ın bu konuşmada Ermeni Soykırımı'na değindiğini, "Müthiş bir suçtan bahsediyoruz, Ermeni felaketinden bahsediyorum. Burada esas fail Türk ulusu değildir, önceki Türk hükümetleridir" dediğini aktardı. Tachjian, Boşgezenyan'ın ulus ile suçu işleyenler arasında bir fark gözettiğine dikkat çekti. Tachjian ile sunumundan yola çıkarak Artin Boşgezenyan’ı ve dönemin siyasi atmosferini konuştuk.
DOSYA İstanbul’da savaş, çöküş, işgal ve direnişin tarihi: Konferanstan notlar

‘İstanbul, 1914-1922: Savaş, Çöküş, İşgal ve Direnişin Tarihi’ başlıklı bilimsel toplantı 4-5 Kasım 2022 tarihlerinde İstanbul’da düzenlendi. Hrant Dink Vakfı Anarad Hığutyun binasında yüz yüze yapılan konferans, vakfın internet sitesinden, Facebook ve YouTube kanalından ve Zoom üzerinden İngilizce ve Türkçe canlı olarak yayınlandı. Konferansa yurtiçi ve yurtdışından pek çok akademisyen katıldı.
DOSYA Bir asırda iki hayat: Hagop Mıntzuri

On bir yaşına geldiğinde, baba mesleği, ekmekçilik yapsın diye İstanbul’a gönderildi. Aile büyüklerinin işlettiği fırında çıraklık yaptı. Ortaköy, Beşiktaş ve Teşvikiye’nin yokuşlarını inip çıkıyor, kapı kapı dolaşıp ekmek dağıtıyordu. İlkokulu İstanbul’da tamamladı. Orta öğrenimi için Robert Kolej’e başladı. İlk öyküsü “Gelin Kaynana”, 1906’da Ermenice bir gazetede yayınlandı.
DOSYA “Dönemin diğer kadın yazarları Yesayan kadar cesur tezler savunmadı”

Yazar ve eğitimci Sosi Antikacıoğlu’nun yeni çalışması ‘Zabel Yesayan Yaşamı ve Eserleri – Olağanüstü Bir Kadının Destansı Öyküsü’ başlıklı kitap, İnkılap Yayınları’ndan çıktı. Kitapta, Zabel Yesayan’ın detaylı yaşam öyküsünün yanı sıra kaleme aldığı makale ve kitaplar hakkında kapsamlı incelemeler yer alıyor. Titiz bir araştırmanın ürünü olan kitabı Antikacıoğlu ile konuştuk.
DOSYA Napolyon Sukacidis’in ölümü hiçe sayan fedakârlığı

Sukacidis ve 199 yoldaşı, 1 Mayıs 1944’te, İşçi Bayramı gününde, Atina’nın Kesaryani semtinde kurşuna dizilirler. Kesaryani , ezici çoğunluğu Anadolu kökenli olan Yunan halkının Nazilere ve daha sonra İngiliz işgal güçlerine karşı direnişinin merkezi olmuştur.
DOSYA İmrozlu Rumlar anlatıyor: Mutlular Adasından Yasak Bölgeye

Gazeteci-yazar Serdar Korucu’nun yeni çalışması ‘Şimdi Kim Kaldı İmroz’da?- Mutlular Adasından Yasak Bölgeye’ İstos Yayınları’ndan çıktı. Laki Vingas’ın danışmanlığında hazırlanan kitapta Cumhuriyet hükümetlerinin İmroz’a uyguladığı sert politikalar ve Rum nüfusun göç etmesi konu ediliyor. Kitapta Korucu’nun Ekümenik Patrik Bartholomeos’la birlikte 28 İmrozlu ile yaptığı söyleşiler yer alıyor. Serdar Korucu ile kitap üzerine konuştuk.
DOSYA TKP ve Kürt Sorunu

Erden Akbulut ve Erol Ülker’in Yordam Kitap tarafından yayımlanan 'TKP, Komintern ve Kürt İsyanları' çalışması Türkiye sosyalist hareketinin bu ilk kuşak temsilcilerinin Kürt meselesine bakışlarına dair daha tafsilatlı bir okuma imkanı veriyor ama bundan da önemlisi daha adil bir okumaya davet ediyor.
DOSYA Rigas’tan Paramaz’a Osmanlı’da eşitlikçi düşünce

Daha önce “Ermeni Devrimci Paramaz” adlı kitabında bize milliyetçi ayrılıkçılar olarak tanıtılan Hınçak Partisi ve en önemli militanlarından Matdeos Sarkisyan (Paramaz) özelinde, Osmanlı’da varlık gösteren ilk sosyalist oluşumu anlatan Kadir Akın; bu kez daha geniş bir anlatımla diğer Ermeni siyasal oluşumları, hatta daha eskiye giderek 18.yüzyıl sonlarında Osmanlı’nın durumunu, Rum devrimci Rigas’ı, Sened-i İttifak’tan 1908 Devrimine giden uzun yolu, Marksist bir bakış açısıyla bizlere sunuyor
DOSYA Baron Pakrat ve “Fesi Düşürmemek”

Gazeteci Elif Atalay’ın Agos’un Ermenice sayfaları editörü Pakrat Estukyan ile yaptığı nehir söyleşi kitabı ‘Fesi Düşürmeden’, İletişim Yayınları’ndan çıktı. Kitap, Estukyan’ın ailesinin Anadolu’da başlayan zorlu yaşam mücadelesinde ayakta kalıp İstanbul’a gelişini; kendisinin Rumelihisarı’nda başlayan çocukluk dönemini, sol siyasi hareket içerisinde yer aldığı yılları, Sayat Nova Korosu’nu ve Agos’ta devam eden yazı hayatını ele alıyor. Atalay ve Estukyan ile kitap üzerine konuştuk.