EMRE CAN DAĞLIOĞLU

26 Ağustos 1896 Osmanlı Bankası baskınıyla birlikte İstanbul’a Ermeni karşıtı bir şiddet dalgası hakim oldu. Bu baskını ve pogromu, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nden Prof. Edhem Eldem’le konuştuk.

İttihatçıların materyalistliğinden ve dinsizliğinden başlayıp pozitivistliğine ve modernistliğine uzanan günahlar silsilesi, bu tarih anlayışında Ermeni Soykırımı’nı pek tabii içermiyor. Hatta Abdülhamid dönemindeki 1894 ve 1895-96 Katliamları’nın bu tarih perspektifinde adı dahi anılmıyor. Bu şiddet dönemine hiç bulaşmamak için dizinin suların nispeten durulduğu Ağustos 1896’da başlaması bu anlamda kıvrak bir taktik

Bangladeş’te soykırım ve savaş suçlarından dolayı ölüm cezası uygulananların sayısı dörde yükselirken, Türkiye, daha önceki infazlarda olduğu gibi Dışişleri Bakanlığı’nın yayınladığı açıklamayla verilen cezanın uygulanmasına tepki gösterdi. Ancak 2012’den bu yana gelişen süreçte ortaya çıkan tabloya bakıldığında, Türkiye’nin birçoğu Cemaat-i İslami liderlerinden oluşan soykırım sanıklarının yargılanmalarına müdahale etmeye çalıştığı görülüyor.

Yüzbaşı Sarkis Torosyan’ın anılarının 2012’de yayımlanmasının ardından Türkiyeli sosyal bilimciler arasında bu anıların doğruluğu üzerine önemli bir tartışma yaşandı. Birçok tarihçinin katıldığı ve gazete manşetlerine bile taşınan bu tartışmaya son katkı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan ‘Tarih, Otobiyografi ve Hakikat: Yüzbaşı Torosyan Tartışması ve Türkiye’de Tarihyazımı’ isimli kitapla geldi. Bülent Somay’ın derlediği kitapta, Taner Akçam, Suavi Aydın, Ohannes Kılıçdağı ve Kahraman Şakul’un yanı sıra Torosyan’ın anılarını yayına hazırlayan Prof. Ayhan Aktar’ın da iki makalesi yer alıyor. Aktar’la, tartışmadan geriye kalanları konuştuk.

Çözüm sürecini yakından takip eden akademisyenlerden Arzu Yılmaz’la, sürecin bu noktaya nasıl geldiğini ve gelecek öngörülerini konuştuk.

İtirazları Anayasa Mahkemesi ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu tarafından geri çevrilen Sevan Nişanyan’ın hapisten çıkması için çözüm yolları var. Yeter ki TBMM ve hükümet gereken iradeyi göstersin.

Geçtiğimiz günlerde Mardin, Batman, Diyarbakır ve Şengal’den Bulgaristan sınırına doğru yola çıkan ve sınırdan geri döndürülen Ezidileri huzursuz eden söylentinin kaynağı aydınlanıyor.

Halen Aydın Yenipazar Kapalı Cezaevi’nden bulunan ve hakkında 11 yılı aşkın hapis cezası bulunan Sevan Nişanyan’ın durumu hakkında CHP İstanbul Milletvekili Selina Doğan, Adalet Bakanlığı’na soru önergesi verdi.

Ezidilerin Türkiye’den gitmek istedikleri artık bilinen bir gerçek. Bu yolculuğa çıkma gerekçeleri ise çok açık: Türkiye’de her an kendilerine yönelecek bir şiddet dalgasından korkuyorlar.