ԾՈՎԻՆԱՐ ԼՈՔՄԱԿԷՕԶԵԱՆ
Այսպիսի անարդիւնաւէտ խորհրդարան երբեք չէինք ունեցել, -սա քաղաքագէտների կարծիքն է մեր այսօրուայ քաղաքականութեան վերաբերեալ։ Մարդիկ տապալեցին հին իշխանութիւնը եւ ընտրեցին նորը, սակայն իրենց ընտրած վարչապետը դիմեց իր ընտրողներին «Հանգիստ նստէք ձեր տեղերում» կոչով եւ սկսեց մէկը միւսի հետեւից հիասթափեցնոց քայլեր անել, որոնք ձեւաւորեցին միայն մի զգացմունք՝ խաբուած լինելու դառնութիւնը։ Կայ որոշակի մի զանգուած, որը բաւարար է 2 տարի առաջ կատարուածից. «Միայն նրա համար, որ Փաշինեանը տապալեց գողապետական ռեժիմը, ես գոհ եմ։ Մենք պիտի զինուենք համբերութեամբ եւ սպասենք։ Հեշտ չի նախկինների թալանը հետ բերել եւ կարգի բերել երկիրը։ Բացի այդ նրան խանգարում են հէնց այդ նախկինները» ասում են նրանք։ Ահա այս ֆաստարկը նրանց բաւարարւում է, նրանք խորը չեն թափանցում ներկայ իրավիճակին, լճանում են եւ չեն շրջում արդէն անցեալ դարձած էջը։ Սակայն բաւական է գէթ մէկ անգամ դիտել կառավարական նիստը եւ պարզ կը լինի, որ երկրում բացարձակ ոչ մի առաջընթաց չի արձանագրւում եւ չի էլ կարող։ «Ամբողջ աշխարհում է թագաժահրի պատճառով տնտեսութիւնը տուժել», կարող ենք նման բան ասել։ Եւ կան ասողներ, անշուշտ։ Սակայն դա սովորական դեմագոգիա է։ Չի կարելի յիմարութիւնը բացատրել բազմաթիւ միւս յիմարութիւններով։ Եւ մենք հետզհետէ տեսնում ենք, որ վարչապետի քայլերը պայմանաւորուած են ոչ թէ տրամաբանական անհրաժեշտութեամբ, այլ քաղաքական պահանջով։ 6 ամիս շարունակ երկիրը պահեց արտակարգ դրութեան մէջ, ստիպելով դիմակ կրել։ Դիմակը առհասարակ դարձրեց երկրի ամենագլխաւոր հարցը։ Ես ինձ ստիպում էի ամէն Աստծոյ օր դիտել կառավարական նիստը, որը հիմնականում նուիրուած էր դիմակին։ Նստած են կառավարութեան անդամները եւ մենք զգում ենք, թէ ինչպէս են տառապում այդ դիմակից, որի մէջ խօսում են, փութալով չթաքցնել իրենց նեղուածութիւնը, դիսկոնֆորտը՝ փակ բերանով խօսելու պարտադրանքից։ Չեն յանդգնում քրտինքը սրբել, քրտինքը նաեւ քոր է առաջացնում, բայց նրանք դիմանում են, միայն վհատուած դէմքերն են մատնում իրենց միակ ցանկութիւնը, որն է՝ ժամ առաջ վերջ տալ այս կրկէսին, պատռել դիմակը, ինչպէս դա արեց մի անգլիական հաղորդավար Մարք Տոլանը, որը ուղիղ եթերում կտրատեց մկրատով դիմակը եւ յայտարարեց, որ եթէ մենք ուզում ենք վերադառնալ նորմալ եւ լիարժէք կեանքին, ապա առաջինը, ինչ պէտք է անենք-դա պատռենք այս նուաստացնող դիմակները։ Միայն պաշտօնական անձինք, որոնք ղեկավարւում են դրսի հզօր ուժերով, կարող են հեքիաթները պատմել դրանց անհրաժեշտութեան մասին, բայց այդ հեքիաթներին արդէն հաւատացող չկայ։ Այն զանգուածը, որը քարացաւ իր վախի մէջ այս վիրուսի հանդէպ, առանց պարտադրանքի ցմահ կը կրի այդ չարաբաստիկ դիմակը, բայց երբ ես նայում եմ փողոցում մարդկանց վրայ, որոնցից միայն 1%-ն է միայն համոզմունքով կրում, իսկ մնացած 99%-ը ոստիկանի վախից է դա անում եւ քիթը չի փակում, ուրեմն ո՞ւմ է պէտք այս թատրոնը։ Ո՞ւմ։ Պատասխանը քաղաքական է. եթէ մարդիկ ազատուեն սահմանափակումներից, նրանք անմիջապէս ճամբաները կը փակեն եւ կը պահանջեն իրենց ընտրած վարչապետի հրաժարականը, ինչպէս դա արեցին յեղափոխութեան ժամանակ։ Նրանք դա չեն մոռացել եւ կարող են կրկնել այդ դասը։ Այս անգամ արդէն ժողովրդին տանջողին պատասխանատուութեան կը կանչեն։ Այսպիսով, մէկը վախենում է վիրուսից, միւսը դիմակից, իսկ ղեկավարը՝ ժողովրդի ազատութիւնից։ Այդ պատճառով նա արտակարգ դրութիւնը փոխարինեց կարատնինով, որը նոյն արտակարգ դրութիւնն է, բայց ամրագրուած օրէնքով։ Խեղճ մարդիկ չեն հասկանում, թէ ինչ է կատարւում, խնդրում են։ Մեզ հանգիստ թողէք, բայց ո՛չ, ամէն հակամարդկային քայլ ամրագրուում է օրէնքով։ Ի զուր են բժիշկները բացատրում, որ կարանտինի անհրաժեշտութիւն չկայ, որովհետեւ համաճարակ կոչուածը նահանջում է, այն էլ այս տաք եղանակային պայմաններում, եւ սահմանափակել մարդկանց ազատ շնչելու իրաւունքը, այն էլ 6 ամսով, արդէն ոչ մի աղերս չունի վիրուսի կանխարգելման հետ։ Դեռ աւելին, վարչապետը եւ առողջապահութեան նախարարը զգուշացրել են, որ նորմալ կեանքին կարող ենք վերադառնալ միայն պատուաստումից յետոյ, որը նոյնպէս օրէնքով է ամրագրուելու, այսինքն նրանք, ովքեր կը փորձեն խուսափել պատուաստումից, կ՚ենթարկուեն քրէական պատասխանատուութեան։ Սարսափելի է։ Սակայն ամենասարսափելին սպասում է մեր երեխաներին, որոնք 6 տարեկանից, նոյնիսկ 5 տարեկանից պարտադրուելու են դիմակ կրել դպրոցներում եւ մանկապարտէզներում։ Բժիշկները զգուշացնում են հիւանդութիւնների մասին, որոնք առաջանալու են դիմակից։ Հարց. Ինչո՞ւ երեխաները չեն հիւանդանում թագաժահրով։ Պատասխան. որովհետեւ նրանք չեն վախենում։ Բայց դպրոցում նրանց կը սովորեցնեն վախենալ վիրուսից եւ միմեանցից։ Հարց դպրոցական կանոնների պատասխանատուին.
-Ինչպէ՞ս էք պատկերացնում, որ 6 տարեկան երեխան դպրոցում պիտի երեք ժամ դիմակ կրի։
- Ես զարմանում եմ, որ ուշադրութիունը սրում էք դիմակի վրայ, նոյն յաջողութեամբ կարող էք ասել, ինչպէ՞ս է նա երեք ժամ հագուստով նստելու։
- Ուրեմն դիմակը եւ հագուստը նո՞յնն է։
-Այո, իրար համարժէք բաներ են, պէտք է միայն սովորել...
Երբ այս ստոր կարանտինի օրէնքը ուժի մէջ մտաւ, բժիշկ Հայկ Մանասեանը հերթական անգամ մտաւ եւ արդէն չխօսեց համաճարակի, առհասարակ թագաժահրի մասին, որովհետեւ մենք այլեւս ակնյայտ յայտնուել ենք չար ուժերի ձեռքերում։ Նա ասեց, որ իշխանութիւնը ամէն ինչ անում է, որպէսզի մարդիկ փչանան։ Անօգուտ է կոչերով դուրս գալ կառավարութեան դէմ ու ընդվզել։ Կարեւորը մաքուր մնալն է մինչեւ Յունուարի 11-ը։ Չփչանալը։ Թէեւ ես անձամբ կարծում եմ, որ Յունուարի 11-ին մեր չարչարանքները բնաւ չեն աւարտուի...։