ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

Ահաբեկիչը ու դիւանագէտը

Հա­ւանա­բար աշ­խարհի բազ­մա­թիւ եր­կիրնե­րու քա­ղաքա­կան ան­ցուդարձնե­րու մէջ Թուրքիան է առա­ջինն է՝ որ յա­ճախա­կի կեր­պով կը շա­հագոր­ծէ «Ահա­բեկիչ» ածա­կանը։

Տաս­նա­մեակ­նե­րէ ի վեր Թուրքիոյ բո­լոր կա­ռավա­րու­թիւննե­րը եւ պե­տական մար­միննե­րը երկրին գո­յու­թեան սպառ­նա­ցող իբ­րեւ գլխա­ւոր վտանգ ահա­բեկ­չութիւ­նը հա­մարած են։ Ոչ միայն կա­ռավա­րու­թիւննե­րը, այլ միայն մէկ բա­ցառու­թեամբ բո­լոր քա­ղաքա­կան կու­սակցու­թիւննե­րը, դա­տական հա­մակար­գը, սպա­յակոյ­տը եւ բազ­մա­թիւ հա­սարա­կական կազ­մա­կեր­պութիւն հա­մաձայն են այս վար­կա­ծին։ Հա­սարակ ժո­ղովուրդի մտքի խո­րերուն քան­դա­կուած է եր­կի­րը ան­ջա­տելու մի­տող ահա­բեկ­չութեան մը առ­կա­յու­թիւնը։ Այս հա­մոզու­մը այնքան հաս­տա­տօրէն իւ­րա­ցու­ցած է որ, ան­կա­րելի է անոր իրո­ղու­թեան մա­սին վի­ճել։ Ան­ցեալին, Տի­յար­պէ­քիրի փաս­տա­բան­նե­րու կա­ճառի նա­խագահ Թա­հիր Էլ­չի առար­կած էր այդ հա­մոզու­մին, եւ գոր­ծած մեղ­քը հա­տու­ցած իր կեան­քով։ Ի՞նչ էր Թա­հիր Էլ­չիի ըսա­ծը. «ՓՔՔ, թէեւ ան­ցեալին այդ իմաս­տին հա­մապա­տաս­խա­նող արարքներ ու­նե­նալով հան­դերձ, իրա­կանու­թեան մէջ ահա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պութիւն մը չէ, այլ զի­նեալ դի­մադ­րութիւ­նը որ­դեգրած ազա­տատենչ քա­ղաքա­կան կու­սակցու­թիւն մը»։

Այսքա­նը բա­ւարար էր, որ նախ դատ բա­ցուէր իր այդ խօս­քե­րուն դէմ եւ ապա քայլ առ քայլ յա­ռաջա­նար դէ­պի մա­հափորձ տա­նող ճա­նապար­հը։ Գոր­ծադրու­թիւն մը՝ որուն ծա­նօթ ենք Հրանդ Տին­քի սպա­նու­թեան օրի­նակով։

Ան­շուշտ որ ահա­բեկ­չութիւն կո­չուա­ծը հիմ­նա­կանին պա­տերազ­մե­լու ան­պաշտօն եղա­նակն է, որ ձեռնտու է նախ անի­րաւո­ւած եւ հզօր պե­տու­թիւննե­րու դէմ ան­զօր մնա­ցող­նե­րու հա­մար։ Յի­շենք Լէյ­լա Հա­լիտ անու­նը եւ Պա­ղես­տի­նի խնդրին հա­մաշ­խարհա­յին ու­շադրու­թիւն գո­յաց­նե­լու հա­մար մար­դա­տար ինքնա­թիռ­նե­րու առե­ւանգման դէպ­քե­րը։ Յի­շենք հա­յոց ցե­ղաս­պա­նու­թեան հա­մաշ­խարհա­յին մո­ռացու­թեան մը մատ­նո­ւելուն դէմ պայ­քա­րող ԱՍԱ­ԼԱ-ի գոր­ծիչնե­րը։ Այս բնոյ­թի օրի­նակ­նե­րը կա­րելի է շա­տաց­նել Իր­լանտիայէն մին­չեւ Քա­թալան­նե­րու, Պա­սիքե­րու եր­կիրներ, Հնդկաս­տա­նէն մին­չեւ Հոնկ-Քոնկ եւ այ­լուր։

Ահա­բեկ­չութիւ­նը ընդհան­րա­պէս կը դա­տապար­տո­ւի խա­ղաղ բնա­կիչ­նե­րու, քա­ղաքա­ցինե­րու կեան­քը խլե­լուն բեր­մամբ։ Հա­սարակ ժո­ղովուրդի զան­գո­ւածա­յին սպա­նու­թեան իրա­ւունքը վե­րապա­հուած է պե­տու­թիւննե­րուն։ Օսա­մէ Պին Լա­տինի Նիւ Եոր­քեան աշ­տա­րակ­նե­րուն յար­ձա­կու­մը ահա­բեկ­չութիւն է եւ պէտք է պատ­ժո­ւի։ Իսկ աւագ կամ կրտսեր Պու­շե­րու (ՄԱԿ-ի բո­լոր առար­կութիւննե­րով հան­դերձ) Աֆ­ղանստա­նի եւ Իրա­քի դէմ յար­ձա­կումնե­րը որ­պէս պե­տական ոճիր մնա­ցին ու կը մնան ան­պա­տիժ։

Այս բո­լորը կը յի­շենք լսե­լով Հա­յաս­տա­նի ԱրտԳործ նա­խարար Զոհ­րապ Մնա­ցակա­նեանի Գա­հիրէի մէջ ու­նե­ցած մամ­լոյ յայ­տա­րարու­թիւնը։ Մնա­ցակա­նեան Եգիպ­տո­սի մայ­րա­քաղա­քին մէջ նշեց թէ Թուրքիա, բազ­մա­թիւ վարցկան զի­նուոր­ներ ուղղար­կած է Ատրպէյ­ճան։ Այստեղ նշո­ւած վարձկան զի­նուոր­նե­րը այն ահա­բեկիչ­ներն են, որոնք Իրա­քի եւ Սու­րիոյ, ապա Լի­պիոյ մէջ ծա­ռայե­ցին Թուրքիոյ քա­ղաքա­կան նպա­տակ­նե­րուն։ Ծա­նօթ իրո­ղու­թիւն է թէ իրենց մէջ յա­ճախա­կի կեր­պով բա­ժանո­ւող, ապա նոր անուանու­մով ներ­կա­յացող այդ խմբակ­նե­րը ընդմիշտ ծա­ռայե­ցին այս կամ այն պե­տու­թեան հա­շիւ­նե­րուն, փո­խարէ­նը ստա­նալով մար­դա­վաճա­ռու­թեան, աւա­զակու­թեան, թա­լանի իրա­ւունքներ եւ շատ ան­գամ ալ մեծ գու­մարնե­րու հաս­նող ամ­սավճար­ներ։

Աշ­խարհի ամե­նաս­տո­րին աս­պա­րէզն է դի­ւանա­գիտու­թիւնը, որ ի պա­հան­ջեալ հար­կին ան­վա­րան կը դի­մէ ահա­բեկ­չութեան, կը սնա­նի մար­դու մսով ու կը յայտնո­ւի քա­ղաքա­վարու­թեան ամէն տե­սակ կեղ­ծի­քով ու սու­տով։ Իսկ ինք՝ ահա­բեկի­չը շատ ան­գամ զոհն է այդ դի­ւանա­գիտա­կան ընտրանիին։

pakrates@yahoo.com