Yetvart Danzikyan
Sayfa 11
AKP’nin YSK hamlesi ve olası sonuçları
Dolayısıyla AKP ve Erdoğan rejimi İstanbul’u kaybetmek istemiyor. Bunun için iyi kötü, Türkiye’deki çok partili hayatı bugünlere getiren seçim sisteminin altını oymak da göze alınıyor.
12 Nisan 2019
Alametler çoktan belirmişti
Tablonun en önemli parçalarından Kürt hareketine gelecek olursak; HDP tüm iç tartışmalara ve üzerlerindeki ağır devlet baskısına rağmen başarılı bir performans sergiledi ve hem iktidara hem de muhalefete “Kürtler olmadan başarı zor” mesajı verdi. Önümüzdeki dönemin en önemli gündem maddelerinden biri de hem AKP’nin, hem de CHP’nin bu mesajı nasıl değerlendireceği.
5 Nisan 2019
‘Parti-devlet büyük kentlerde hegemonya kuramadı’
"HDP oyun kuran veya iktidarın kurduğu oyunu bozan ana parti konumunda. Bu çok büyük bir başarı. Bu kadar ağır baskı, dışlanma, engellenme içinde HDP son derece etkili stratejik karar alabilen ve daha önemlisi seçmenlerinin çok büyük bölümünün bu kararı anlayıp, benimseyip, hayata geçirilmesini sağladığı bir parti. Buna şapka çıkarmak lazım. ."
3 Nisan 2019
31 Mart’a doğru manzara
Bu tablo içinde gidilecek seçimlerden ne beklemeliyiz? Sonuçları bugünden öngörmek elbette mümkün değil ancak gelen haberler iktidar ile muhalefet arasındaki makasın biraz daha daraldığı yönünde. Bu hafta sonu Türkiye tekrar sandık başına gidecek. Ancak bir yerel seçim yapıyor gibi değiliz pek. AKP-MHP bu seçim için argümanı ‘beka’ meselesinden kurdu. Ortalıkta bir beka meselesi elbette yok; daha doğrusu, iktidardaki AKP-MHP ittifakı için olabilir ancak bu beka meselesi. Zira ekonomik krizin tüm toplumu iyice zorladığı bir seçimde iktidar blokunun oy kaybı yaşaması muhtemel. İktidar bloku da bunu bildiğinden, seçimi yine bir ölüm kalım meselesine çevirmeye çalışıyor. Bunun toplumda ne kadar karşılık bulduğunu şimdiden bilmek zor, ancak seçime doğru iktidarın bu anlamda ‘çıta’yı yükselttiği de ortada.
29 Mart 2019
Yeni Zelanda-Türkiye: Ne çok fark var değil mi?
İslamcı ve milliyetçi kesimin bir kısmı, nihayet alıştıkları sulara kavuşmuş gibiydi. Saldırı ve saldırganın dili, onlara bu canice ve ırkçı zihniyetle mücadele etmeye çalışan makul kesimden daha dikkate değer gelmişti sanki. Yoksa o görüntülerin mitingde dev ekranda yayınlanmasını nasıl açıklayabiliriz?
22 Mart 2019
Rövanş iddianamesi
Fakat işin doğrusu, iddianame bu açıdan da çelişkilerle dolu. Mesela Arap Baharı hareketleri neden suç? Doğu Bloku ülkelerinde olanlar hakkında ne biliyoruz?
7 Mart 2019
Tarih yazıyor bunları, ona göre
Ermeni toplumunun yanısıra Alevileri de yaralayan sözlerdi bunlar. Zaten Alevi örgütleri de bu sözlere tepki gösterdi. Ama ne oldu? Hiç. Seçim ortamında CHP de ülkücü oylara kendince göz kırpmış oldu, geçildi gidildi.
22 Şubat 2019
Tanzim satışlar neyin göstergesi?
Türkiye toplumu büyük ölçüde hafızasız olduğu için, daha doğrusu toplumun büyük bir kesimi olup biten her şeyi anlık algılamaya ve anlamaya alışkın olduğu için, günümüzdeki fiyat artışları sanki esrarengiz bir yerden kaynaklanıyormuş gibi anlaşılıyor, algılanıyor.
15 Şubat 2019
Türkiye laik bir devlet mi?
Türkiye’nin laik bir devlet olduğu yönündeki argümanları dikkate almak çok zor. Daha gerçekçi bir analiz yapacak olursak, devlet, kendi iç ve dış politikaları çerçevesinde her türlü süreci kontrol etmek ve dizayn etmek istiyor. Bu, doğrusunu isterseniz, 100 yıllık devlet politikalarından, Cumhuriyet tarihi boyunca Ermeni toplumunun üzerinde Demokles’in kılıcını dolaştırma politikalarından farklı değil.
7 Şubat 2019
‘Diyarbakır benim için Halep’ti’
Suriye Halep doğumlu karikatürist ve animasyon sanatçısı Vrej Kassouny’nin işlerini son olarak Özcan Alper’in kısa animasyon filmi “Yıkıntılar Arasında”da görmüştük. Yakında çizimleri Agos’ta da yayınlanacak olan Kassouny ile sanat hayatı üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik.
6 Şubat 2019
‘Nakba ile 1915’in ortak noktası, inkar’
Filistinli yazar, hukukçu, insan hakları savunucusu Raja Shehadeh Hrant Dink Konferansı için Boğaziçi Üniversitesi’ndeydi. Shehadeh Boğaziçi Üniversitesi’nin 2008’den bu yana her yıl düzenlediği ve bu yıl 18 Ocak 2019 Cuma günü gerçekleşen “Hrant Dink İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Konferansı”nın konuşmacısı oldu. ‘İnsan Hakları Ne Yapabilir? Ortak Dünyamızda Filistin’ başlıklı bir konuşma yapan Raja Shehadeh, Ramallah'ın işgal süreci ve sonrasndaı gelen ilhak hareketinin tüm dünyaya duyurulması anlamında önemli bir figür olarak kabul ediliyor. Shehadeh, Filistinli bir Hıristiyan aileden geliyor. 1951 Yafa doğumlu Raja Shehadeh, halihazırda Batı Şeria’nın Ramallah kentinde yaşıyor. Hrant Dink için yapılan anma toplantısına da katılan Shehadeh ile hem Hrant Dink’in mücadelesini, hem 1915’e yaklaşımın,ı hem de Ortadoğu meselesindeki son durumu konuştuk.
31 Ocak 2019
Gittikçe dağınıklaşan siyaset sahnesi
30 Ocak 2019
Bir kardeş selamında, seni aramak var ya
Oyunda Ahmet Kaya’nın hayatı alışılagelmiş bir anlatım tarzıyla değil, Salih’in şahsında açlık grevleri, faili meçhuller, hapislik, sürgünlük ve memleket hasreti üzerinden aktarılıyor. Malatya’daki çocukluk anıları ise, köylerini terk etmek zorunda kalan Ermenilerden kalan gizemli bir sandığın hikâyesiyle iç içe geçmiş durumda.
21 Ocak 2019
'MİT boyutunun soruşturulması bütünlüklü yargılama için gerekli'
"Başbakanlık Teftiş Kurulu üyeleri görüşmede Hrant Dink cinayeti ile ilgili ‘kırıntı’ bilgi talebinin dahi karşılanmadığını zira MİT Trabzon Bölge Başkanı’nın ‘Kırıntı sizi fırına götürür’ şeklinde yanıt verdiğini doğruladılar."
18 Ocak 2019
Hrant Ahparig’e 12. yıl raporu
Diyarbakır demişken. Surp Giragos Kilisesi ve çevresine giriş çıkış hala yasak. Hançepek diye bir mahalle kalmadı, dümdüz edildi. Kilise’nin şu an ne halde olduğunu bilmiyoruz, ama ziyarete kapalı olmasına rağmen epey tahrip edildi, kıymetli objeler çalındı. Bunun nasıl olabildiğini açıklamıyor bile, yetkililer.
16 Ocak 2019
‘Türkiye’nin Suriye’de manevra alanı kalmıyor’
Suriye’de özellikle kuzey bölgesinde gelişmeler hızlandı. ABD’nin bölgeden çekileceğini açıklaması, Türkiye’nin bölgedeki YPG’ye yakın Kürt oluşumunu kastederek “Fırat’ın doğusuna gireceğiz” demesi, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton’un Kürtlerin güvenliği için Türkiye’den güvence talep etmesi ve Türkiye’nin buna tepkisiyle neredeyse tüm dünyanın gözü tekrar bu bölgeye çevrildi. Uzun yıllar Halep’te yaşamış olan gazeteci Vahakn Keşişyan son durumu Agos için değerlendirdi.
10 Ocak 2019
Avukat Erdal Doğan can güvenliğinden kaygılı
Malatya Zirve Katliamı davası müdahil avukatlarından, Dink Cinayeti Davası’nda da müdahil avukatlık yapmış isimlerden Erdal Doğan geçtiğimiz hafta barosunu ziyaret eden şüpheli kişilerin fotoğraflarını yayınlayarak can güvenliğinin tehlike altında olduğunu duyurdu. Doğan sonrasında savcılığa suç duyurusunda da bulundu. Avukat Erdal Doğan ile aldığı tehditleri ve yaşanan süreci konuştuk.
9 Ocak 2019
Seçime doğru yeni ‘zorlanma’ belirtileri
9 Ocak 2019
‘Kendini inkara zorlanmamış bir Ermeni varlığı son yüz yılda hiç mümkün olmadı’
Talin Suciyan’ın geçtiğimiz haftalarda Aras Yayınları’ndan çıkan “Modern Türkiye’de Ermeniler/ Soykırımsonrası Toplum, Siyaset ve Tarih” başlıklı kitabına dair sohbetimiz bu hafta da sürüyor. Konuşacak o kadar çok konu vardı ki, iki haftaya ancak sığdırabildik. Bu son bölümde Ermeni basınının Türkiye’deki iktidar ile ilişkilerini, muhalif basın ve entelijensiya açısından 1940’ların nasıl geçtiğini, Zaven Biberyan’ın Ermeni basın tarihinde çok özel bir yeri olan “Al gı pave” (Yeter artık) yazısını konuştuk. Bu arada bir de hatırlatma: Talin Suciyan’ın Modern Türkiye’de Ermeniler (The Armenians in Modern Turkey) ve Lerna Ekmekçioğlu’nun Recovering Armenia adlı kitabı merkezi ABD’de bulunan Society of Armenian Studies/ Ermeni Araştırmaları Birliği’nce 2015-17 yılları arasında “sıra dışı kitap” ödülüne layık görüldü.
28 Aralık 2018
2018 biterken, tehlikeli oyunlar
İktidar çok tehlikeli oyunlar oynuyor. Hazzetmediği, kendi seçmeni olmayan insanları yargı ya da açıklamalar yoluyla kendi seçmenine hedef gösteriyor, seçmeninin şiddet içeren gösteri ve tehditlerini mesele olarak görmüyor, hatta bunları teşvik ediyor.
28 Aralık 2018
‘Ermeni idaresinin akamete uğratılmasında 103 yıl sonra en dip noktadayız’
Talin Suciyan’ın ‘The Armenians in Modern Turkey: Post-Genocide Society, Politics and History’ adlı kitabı ‘Modern Türkiye’de Ermeniler: Soykırımsonrası Toplum, Siyaset ve Tarih’ başlığıyla ve Ayşe Günaysu’nun çevirisiyle Aras Yayınları’ndan çıktı. Kitap soykırım sonrasında Ermenilerin bir inkar siyasetinin hayli güçlü olduğu yıllarda yaşadıklarına ve bu inkar siyasetinin hangi temeller üzerine inşa edildiğine odaklanıyor. Ve bunun dönemin Ermenice ve Türkçe kaynaklardaki yansımalarını da izliyor. Halen Münih, Ludwig-Maximilian Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdüren Suciyan ile kitabını ve 1915 sonrası Ermenilerin hayatını konuştuk.
24 Aralık 2018
Gazetecinin hedef gösterilmesi
Erdoğan ve AKP bu intikam siyaseti olmadan iktidarlarını sürdüremeyeceklerini düşünüyor olmalılar. Kendi başına bile tehlikeli olan bu siyasetin bizi getirdiği yer ise, anayasal bir hak olan ‘protesto’nun suç, AKP rejiminin destekçileri dışında kalanların ise sokağa çıktıkları anda şiddete maruz kalması meşru insanlar haline getirilmesidir. Yani aslında Portakal’ın şahsında tehdit edilen, AKP’li –ve MHP’li– olmayan herkestir.
19 Aralık 2018
Hukuk sistemimize güven her gün artarken (ya da devlet vatandaşına tuzak kurar mı?)
Şu soruyu sormak gerekir: Devlet vatandaşlarını tuzağa düşürür mü? Önder de Demirtaş da bütün faaliyetlerini devletin başlattığı bir çözüm süreci çerçevesinde yaptılar, bu konuda attıkları her adımdan hükümetin de devletin de haberi vardı.
14 Aralık 2018
Gergeryan arşivi 1915’e ışık tutacak
ABD'de Clark Üniversitesi, Prof. Taner Akçam’ın yönetiminde çok önemli bir projeyi hayata geçiriyor.Ermenilerin sürgün ve imhaları konusunda en önemli arşivlerden birisi olan Rahip Krikor Gergeryan’a ait özel arşiv internet ortamında okuyucuları ile buluşuyor. Clark Üniversitesi 3 Aralık’ta konuya dair resmi bir duyuru yayınladı. “Clark Üniversitesi tarihçisi Ermeni Soykırımı’nı belgeleyen digital arşivi açıyor” başlıklı duyuruda “İmha emirlerini de kapsayan binlerce döküman internette ulaşılabilir durumda” ifadesine yer verildi. Arşiv için uzun süredir bir ekiple birlikte çalışmalar yürüten Clark Üniversitesi’nden Prof. Taner Akçam ile yeni açılan arşivin önemi üzerine konuştuk.
7 Aralık 2018
Ülkenin kaymağını kim yiyor?
Bitmeyen bir kin ve ‘kendi gibi olmayanı süpürme’ hırsı AKP ve Erdoğan’ın siyasetine yön veriyor çok uzun süredir. Seçim geceleri televizyonlarda gördüğümüz parçalı, –kabaca– üç renkli haritayı hem Doğu’da, hem de Batı’da tek renk yapmak istiyorlar.
30 Kasım 2018
Sivil toplumdan ne isteniyor?
Siyasetin, daha doğrusu tek bir kişinin kendini yargı yerine koyduğu, daha ortada bile olmayan davalar için hüküm verdiği, insanların tüm televizyonlardan yayınlanan konuşmalarla ağır biçimde itham edildiği, bunun içine bir de anti-semitizmin boca edildiği bir dönemden geçiyoruz.
23 Kasım 2018
‘Varlık Vergisi Türkleştirme politikasında önemli bir aşama’
11 Kasım 1942, Varlık Vergisi Kanunu’nun TBMM’de kabul edildiği tarih. Bu uygulama ile gayrimüslimlere ödeyemeyecekleri bir vergi salındı, çoğu mallarını haraç mezat elden çıkarmak zorunda kaldı. Mükelleflerin %87’si gayrimüslim azınlıklardan oluşuyordu. Vergisini süresinde ödeyemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" amacıyla çalışma kamplarına yollandılar. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile 27 Ocak 1943 günü Aşkale’ye doğru yola çıktı. 1943 yılı Şubat ve Eylül ayları arasında haciz ve satışlar devam etti. Bu dönemde toplam 1229 kişi Aşkale’ye yollanmış ve 21 kişi de Aşkale'de “borçlu olarak” ölmüştü. Çalışma mükellefiyeti sadece gayrimüslimlere uygulanmış olduğu için, Aşkale'de ölenlerin tümü gayrimüslimdi. Uygulamanın dünya basınına yansımasından sonra 15 Mart 1944 tarihinde çıkan bir kanunla devlet o güne kadar tahsil edilememiş tüm vergi alacaklarından vazgeçti. Bu konu üzerine çalışmaları bulunan Prof. Dr. Ayhan Aktar ile Varlık Vergisi’ni konuştuk.
19 Kasım 2018
Mısıroğlu, Ermeniler, Yahudiler
Kadir Mısıroğlu sadece Atatürk ve Cumhuriyet rejimine dair çıkışlarıyla bilinmiyor; o aynı zamanda, bu ülkedeki siyasal İslamcılığın içinde barınan, Hıristiyan ve Yahudilere yönelik komplocu bakış açısını da en iyi yansıtan isimlerden biri.
16 Kasım 2018
Kış uykusu
Türkiye siyasetinde yine iyi kötü seçim yapılabiliyor. Ya Ermeni toplumunda? Hayır. Seçme ve seçilme hakkı Ermeni toplumunun elinden alınmıştır ve bu çarpıklığın her mecrada dile getirilmesi, sorunun çözümü için çaba gösterilmesi gerekir.
13 Kasım 2018
İddianamesiz, mahkemesiz bir yıl
Baksanıza, son yaşadığımız ekonomik çalkantıyı bile “yurtdışında bir başkentte planlanmış operasyon” olarak sundular. Hatta 12 Eylül’de bile böylesi görülmemiş. 12 Eylül’deki ekonomik saldırıdan ne kast edildiğini, komplo teorisi zihniyetiyle bile çözmek imkânsız.
31 Ekim 2018
Hakkı ödenir mi?
Ermeni toplumu da, tarihsel olarak kendinden zorla alınanı, pek sesini çıkarmadan, ama bu sanatçıları sayarak, severek, bağrına basarak telafi etmeye çalışmıştır diyebiliriz.
26 Ekim 2018
Gavur gitti, mahallesi gitti, ismi gitti
Yazar Mıgırdiç Margosyan üç yıllık bir aradan sonra geçtiğimiz haftalarda yeniden gerçekleştirilen Diyarbakır Kitap Fuarı’nın Onur Konuğu idi. Aynı günlerde bugüne kadarki tüm kitapları Aras Yayınları tarafından ‘Fıllaname’ başlıklı özel bir cilt altında toplandı. Margosyan fuardan hemen sonra Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri’ne de katıldı. Diyarbakır dönüşü usta yazar Margosyan ile buluştuk. Hem fuarı, hem ‘Fıllaname’yi hem de doğup büyüdüğü Diyarbakır’a dair son izlenimlerini konuştuk.
24 Ekim 2018