TEHCİR

Tarihçi Taner Akçam, Teşikilatı Mahsusa ve İttihat Terakki yöneticisi Bahaettin Şakir’in 4 Temmuz 1915 tarihli Ermenilerin sürgün ve imhalarını koordine etmek amaçlı telgrafının şifresini çözdü. Telgrafı içeren belgenin üstündeki antet ise telgrafın orijinal olduğunu hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtlıyor.

Bakalım becerebilecek miyim; eski, 45 yıldır tanıdığım bir arkadaşımın üç kuşak önceki akrabalarının en azından tanığı olduğu bir tehcir hikâyesi anlatacağım.

Ermeni meselesine dair çalışmalarda İstanbul’da yürüyen karar süreci kadar, bu politikanın ve kararların yerelde nasıl uygulandığını öğrenmek de giderek önem kazanıyor. Kocaeli Üniversitesi Tarih Bölümü’nden Dr. Oya Gözel Durmaz, Kayseri’de bu sürecin nasıl yürütüldüğü üzerine önemli bir çalışma yaptı. Tarih Vakfı’nın Perşembe Konuşmaları çerçevesinde 19 Mart’ta Kayseri’de emval-i metrukenin el değiştirme süreci üzerine sunum yapan Gözel Durmaz’la Kayseri’de 1915’e giden yolu, 1915’i ve sonrasını konuştuk.

Meclis Başkanı Cemil Çiçek’in “geçmişe dönük Meclis kayıtlarının okunması bile problem teşkil ediyor, çok az sayıda insan istihdam ederek bunları gün ışığına çıkarmaya çalışıyoruz” dediği Meclis’in Osmanlıca yazılmış kayıtlarında soykırım tartışmaları öne çıkıyor.

Irkçılığa ve Milliyetçiliğe DurDe! Girişimi’nin organize ettiği 'Birinci Dünya Savaşı ve Ermeni Soykırımı' adlı panelde, 19. Yüzyıl sonundan itibaren, 1915 Soykırımı’nın öncüsü olarak görülen iktidar poitikaları, resmi tarih anlatısı ve bunların 1. Dünya Savaşı dönemiyle bağlantısı konuşuldu.

Tarih Vakfı’nın düzenlediği ‘Perşembe Konuşmaları’, 1915’in 100. yılının arifesinde Ermeni Soykırımı’na odaklanıyor. Toplantı serisinin ilk konuğu ise Michigan Üniversitesi’nden sosyal bilimci Fatma Müge Göçek olacak. “İnkârın Şiddeti: Ermenilere Yönelik Toplu Şiddet, 1789-2009” başlıkla konuşma 2 Ekim günü gerçekleşecek.