ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

ԲԱԳՐԱՏ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ

Ո՞վ է ահաբեկիչը

Բա­ռեր կան որոնց շրայլ օգ­տա­գոր­ծումը կը մա­շեց­նէ նաեւ անոնց ներ­կա­յացու­ցած իմաս­տը։ Թրքե­րէնի մէջ շնոր­հիւ նա­խագահ Էր­տո­ղանի գլխա­ւորած կա­ռավա­րու­թիւննե­րուն, ահա­բեկիչ բա­ռը այս տե­սակ իմաս­տազրկու­մի մը մատ­նուեցաւ։ Այսօր փո­ղոցի տհաս երա­խան ան­գամ գի­տէ թէ Էր­տո­ղանի հաս­կա­ցողու­թեամբ ահա­բեկիչ են բո­լոր անոնք, որոնք հա­մակար­ծիք չեն նա­խագա­հի հա­մոզումնե­րուն։ Խեղճ մար­դիկ ի զուր տեղ կը փոր­ձեն այս տա­րօրի­նակ անուանա­կոչու­մը որոշ տրա­մաբա­նու­թիւնով մը իմաս­տա­ւորե­լու, սա­կայն ապար­դիւն փորձ մըն է այդ։ Նա­խագա­հը եր­բեք ետ քայլ ընե­լու միտք չու­նի, որու որ ահա­բեկիչ ըսաւ այդ խեղճն ալ այս հան­գա­ման­քէն դուրս գա­լու առիթ չու­նի։

Բայց կ՚ար­ժէ նիւ­թին վրայ քիչ մը խորհրդակ­ցել։ Իրաւ ալ ո՞վ է ահա­բեկի­չը։ Մէ­կը եթէ եր­թայ եւ ու­րի­շին տու­նը կա­մ խա­նու­թը կո­ղոպ­տէ այդ ըրա­ծը աւա­զակու­թիւն է։ Աւա­զակու­թիւնը բո­լոր եր­կիրնե­րու մէջ օրէն­քի բո­լոր գիր­քե­րուն մէջ ու­նի իր հա­մապա­տաս­խան պա­տիժը։ Յան­ցանք է աւա­զակու­թիւնը վեր­ջա­պէս։ Բայց եթէ ցան­կա­ցած որե­ւէ եր­կիր իր զօր­քով եր­թայ ու ու­րիշ եր­կիր մը կո­ղոպ­տէ՞։ Այս վար­կա­ծի բազ­մա­թիւ օրի­նակ­ներ կան աշ­խարհի վրայ, բայց անոնց հա­մար տնօ­րինուած ոչ մէկ պատ­ժա­միջոց։ Կրնանք հարցնել, եթէ ան­հատներ մար­դասպա­նու­թիւն գոր­ծե՞ն։ Մար­դասպա­նու­թիւնը յան­ցա­գոր­ծութիւն է աշ­խարհի բո­լոր եր­կիրնե­րու մէջ։ Բայց այդ յան­ցա­գոր­ծութիւ­նը ամէն երկրին իրեն յա­տուկ ըն­կա­լումնե­րով կը ձե­ւաւո­րուի։ Օրի­նակի հա­մար եթէ Թուրքիոյ մէջ այր մը կնոջ դէմ մար­դասպա­նու­թիւն կա­տարէ դա­տաւո­րը առա­ջին հեր­թին պի­տի հարցնէ «ին­չո՞ւ» հար­ցումը։ Ահա­ւասիկ այդ պա­հուն ար­դէն կը սկսի ոճի­րը ըն­դունե­լի դարձնե­լու մի­տու­մով ար­տա­սանուած բազ­մա­թիւ պատ­ճա­ռաբա­նու­թիւն։ Անոնցմէ ամե­նաշատ ներ­կա­յացուող պատ­րուակը պա­տուոյ խնդիրն է։ Այս երկրին մէջ ընդհան­րա­պէս պա­տուա­զուրկ մար­դիկ խիստ բծախնդիր են իրենց սե­փակա­նու­թիւնը հա­մարած կի­ներուն պա­տուին նկատ­մամբ։ Իրենք անձնա­պէս որ­քան ալ զուրկ ըլ­լան բա­րոյա­կան ար­ժա­նիք­նե­րէն, երբ խնդրոյ առար­կայ է կի­նը՝ իս­կոյն խիստ շա­հախնդիր կը դառ­նան։ Ամէն բա­նէ վեր կը դա­սեն կնոջ պա­տիւը։ Այդ պատ­ճա­ռաւ կը սպան­նեն, կը մոր­թեն, միտ­քով ան­ցած ամէն տե­սակ չա­րիք կը գոր­ծադրեն եւ ապա դա­տարան ներ­կա­յանա­լով ինքնավստահ կը յայտնեն թէ մաք­րած են իրենց կեղ­տո­տուած պա­տիւը։ Այս խօս­քը ան­շուշտ որ փո­խադարձ ու­նի դա­տաւո­րի մօտ։ Ահա­ւասիկ գտած է այդ նշա­նաւոր «ին­չո՞ւ»ի հա­ւաս­տի պա­տաս­խա­նը։ Այդ հանգրուանէ ետք իրեն կը վի­ճակի պա­տուի հա­մար մար­դասպան եղած այս խեղ­ճը նուազա­գոյն վնա­սով փրկե­լու ջան­քը։

Վե­րադառ­նանք պե­տու­թիւննե­րու աւա­զակու­թեան։ Մար­դասպա­նը իր սե­փական մի­ջոց­նե­րով ոճիր կը գոր­ծէ, իսկ պե­տու­թիւնը իր սե­փական բա­նակով։ Մէ­կը յան­ցանք է, միւ­սը ոչ։ Երբ որ պե­տական բռնու­թեան չափ ու սահ­մա­նի կշիռ­քը խան­գա­րի զի­նուոր­նե­րուն գոր­ծադրածն ալ կը դառ­նայ ահա­բեկ­չութիւն։ Ար­դա­րեւ սկսե­լով Միացեալ Նա­հանգնե­րէ աշ­խարհի վրայ բազ­մա­թիւ պե­տու­թիւններ իրա­կանու­թեան մէջ ահա­բեկ­չա­կան խմբակ­ներ են։ Իսկ երբ դա­նակը կը հաս­նի մին­չեւ ոս­կո­րին եւ յան­կարծ հա­սարակ մար­դիկ կը փոր­ձեն իրենց կա­րելիու­թիւնով դի­մադ­րել պե­տու­թիւննե­րու ահա­բեկ­չութեան, ահա­ւասիկ այդ պա­հուն ՄԱԿ-ի ան­դամ բո­լոր պե­տու­թիւննե­րը միաձայ­նութեամբ կ՚ահա­զան­գեն ահա­բեկ­չութեան դէմ վտան­գի եւ այդ վտան­գը կան­խե­լու մի­ջոց­նե­րու մա­սին։

Այս անար­դար աշ­խարհի մէջ իս­կա­կան ար­դա­րու­թիւնը ահա­բեկիչ պե­տու­թիւննե­րու կոր­ծա­նու­մով կա­րելի է, այլ ոչ թէ ահա­բեկիչ խմբակներու։