TURABDİN

Tarım ve Orman Bakanlığı bütçe görüşmelerinde, boşaltılan Süryani köylerinde bulunan taşınmazlara el konulduğunu söyleyen DEM Partili George Aslan, “Bu taşınmazların bir kısmı fahiş fiyatlarla tekrar kendilerine satılmak isteniyor. Oysa bütün araziler yüzyıllardır Süryaniler tarafından fiilen kullanılan, üzerinde bağcılık ve tarım yapılan, ailelerin geçim kaynağı olan alanlar” dedi.

Yedi kez boşaltılan, savaş ve baskılarla dünyanın dört bir yanına savrulan Süryaniler, Nusaybin’deki Arbo köyünün özgün adını geri aldı. 44 yıl sonra doğduğu topraklara geri dönen Horiepiskopos Şemun Bagandi, Arbo’nun yeniden doğuşunun, diasporadaki Süryaniler için nasıl bir umuda dönüştüğünü anlatıyor.

Nusaybin’deki Süryanilerin, “Taşköy” olarak değiştirilen köylerinin ismine yaptıkları başvuru sonucu yeniden Süryanice olan Arbo ismi verildi. Arbo, Bethkustan mahallesinden sonra Türkiye’de Süryanice ismi iade edilen ikinci yer oldu.

Midyat’ın Bethkustan Mahallesi’nden Yakup Akyüz, Türk Hava Yolları’nda ilk Süryani pilot adayı olarak tarihe geçti. Çocukluk hâyâlini gerçekleştiren 24 yaşındaki Akyüz, “Hırsla ve azimle çalışın, umudunuzu hiç kaybetmeyin. Ben yaptıysam siz de yaparsınız” diyerek Süryani gençlere ilham veriyor.

Şam’da bulunan Antakya ve Doğu Süryani Ortodoks Kilisesi Patriği Mor İğnatiyus II. Afrem Kerim, Turabdin ziyaretine başladı. Patriğin Deyrulzafaran Manastırı’nda yönettiği ayine Süryaniler akın etti.

Süryani Ortodokslar, Meryem Ana'nın göğe alındığı İntikal Bayramı’ını bu yıl da coşkuyla kutladı. Süryaniler üzümlerin kutsandığı bu önemli günü, “ŞUNOYO DYOLDATH LALOHO” diye kutluyor.

Turabdin’in Bethkustan köyünde, anadilini ailesinden öğrenen Lukas Aktaş, Süryaniceyi yalnızca bir dil değil, “bir direniş, bir hatırlayış, bir umut” olarak anlatıyor. Çocukluğunda Süryaniceye sarılan Aktaş, bu yıl Artuklu Üniversitesi ve Süryani Dili ve Edebiyatı Bölümü birincisi oldu. Aktaş, “Bu dil olmadan dualarımız eksik kalır, hikâyelerimiz anlaşılmaz hale gelir, hatta mezar taşlarımız bile sessizleşir. Kendi hayatımda eksikliğini derinden hissettiğim Süryanice eğitimi, ileride başkaları için erişilebilir kılmak en büyük hedeflerimden biri” diyor.

İzla Cafe, Turabdin’de Süryani kadınlarının üretkenliğini, köklü yemek kültürünü ve dayanışmasını yaşatan üç Süryani kız kardeşin emeğiyle Haziran ayında açıldı. Kafeye emek veren kardeşlerden Songül Özgün Gürkan, “Bu kafe, kadın dayanışmasının kalbinden doğdu. Bir yandan bu toprakların kadim dağlarından biri olan İzla Dağı'na bir gönderme yaparken, diğer yandan ablamızın adını, anısını, mücadelesini ve insanlara kattığı umudu bu isimle yaşatıyoruz. Midyat’ta bir halkın ruhunu, kokusunu ve tatlarını hissetmek isteyen herkesi İzla Cafe’ye bekliyoruz” diyor.

Türkiye’de yalnızca bir anaokulu bulunan Süryaniler, anadilinde eğitim hakkından faydalanamıyor. Uzman Süryolog ve Turabdin Enstitüsü Başkanı Adem Coşkun’un girişimiyle, Cumhuriyet tarihinde ilk kez, Mart ayında Midyat’ta Süryanice dil kursu açıldı. Üç ay süren kursta 29 öğrenciye eğitim veren Coşkun, “Süryaniler, anadillerine sahip çıkmalı” dedi.

Türkiye’nin pek çok bölgesinde yaşayan 500 bin Süryani’nin “yok edildiği” Sayfo, yani Süryani Soykırımı’nın 110’uncu yıl dönümünde, Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı Evgil Türker ile konuştuk. Türker, “Sayfo, Süryaniler için bir dönüm noktası oldu. Sayfo halkımızın kimliğidir. Süryanilerin isteği, Sayfo’nun kabul edilmesi ve yüzleşilmesi. Türkiye Cumhuriyeti bu sorundan kaçmamalı, soykırımı kabul etmeli” diyor.