ERMENİ

Hayko Bağdat, ‘Bir azınlık olarak Hayko’ üst başlığında okuyabileceğimiz türlü çocukluk, bıçkın ergenlik, askerlik anılarına yer verdiği ilk kitabı ‘Salyangoz’da, birkaç Hrant Dink, 1915 ve 6-7 Eylül öyküsü de aktarıyor ve kitabına Taraf’taki köşe yazılarından bazılarını eklemeyi de ihmal etmiyor. Bağdat'la kitabı konuştuk.

Haziran ayında, İstanbul Ermeni Katolikleri Apostolik Yöneticisi ve Amida Başepiskoposu olarak atanan Kerabaydzar Levon Boğos Zekiyan’ın episkoposluk takdis töreni yapıldı. Yaklaşık yüz yıl aradan sonra İstanbul’da düzenlenen ilk episkoposluk takdis töreni olma niteliği taşıyan ayin, Ermeni Apostolik, Rum Ortodoks, Süryani Katolik Süryani Ortodoks ve Keldani kiliselerinden temsilcileri buluşturdu.

1915 tehcir harekâtından sonra bir şekilde hayatta kalmayı başaran Ermeniler, dünyanın dört bir yanına savruldu. Ermenilerin geride bıraktığı evleri, kiliseleri ve mezarlıkları, hayalleri gibi talan edildi. Doğdukları topraklarda yaşamaya devam eden Ermeniler ise, soykırıma uğramış bir halkın çaresizliği ile uzun yıllar boyunca, bu kültürel talan karşısında sessiz kaldı.

Tarihçi Ümit Kurt ve gazeteci Alev Er, Paris’teki Nubaryan Kütüphanesi’ndeki araştırmaları sırasında, bugüne dek hiç yayınlanmamış bir belgeye ulaştılar. Dönemin en önemli Ermeni yazarlarından Zabel Yesayan tarafından kaleme alınan Paris Konferansı’nda Ermeni Delegasyonu’nu temsil eden Boğos Nubar Paşa’ya sunulan 11 sayfalık rapor, 1915 ve sonrasında Ermeni kadınların maruz kaldığı korkunç muameleyi anlatıyor.

Tarihçi Ümit Kurt ve gazeteci Alev Er, Paris’teki Nubaryan Kütüphanesi’ndeki araştırmaları sırasında, bugüne dek hiç yayınlanmamış bir belgeye ulaştılar. Dönemin en önemli Ermeni yazarlarından Zabel Yesayan tarafından kaleme alınan Paris Konferansı’nda Ermeni Delegasyonu’nu temsil eden Boğos Nubar Paşa’ya sunulan 11 sayfalık rapor, 1915 ve sonrasında Ermeni kadınların maruz kaldığı korkunç muameleyi anlatıyor.

Agos'un bu haftaki manşetinde Erdoğan'ın yüzünde bir tiksinti ifadesiyle Ermeni olmadığını açıklaması var: Kuran’ın Hucurat Suresi’nde bir ayet, “Ey insanlar! Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık; sonra da, birbirinizi tanıyasınız diye milletlere ve kabilelere ayırdık” der. Acaba Başbakan, sözlerinin hangi değerleri çiğnediğinin farkında mı?

Van'ın Edremit ilçesi, kamusal alandaki çok dilli kent tabelalarına Ermenice'yi de dahil etti. Edremit Belediyesi eş başkanları, 1915 Ermeni tehciri ve soykırımı öncesinde Van'ın Ermeni halkının en yoğun yaşadığı kentlerin başında geldiği için böyle bir çalışma yaptıklarını aktarıyor.

İstanbulluların gözde sayfiye mekânlarından Yalova’ya bağlı Çınarcık’a yaz aylarında rağbet eden Ermeni nüfus, son yıllarda ilçedeki kilise ihtiyacını daha fazla dile getirmeye başladı.

Suriye’de üç yıldır devam eden iç savaşın 21 Mart’ta şehre sıçramasıyla hayalet kente dönüşen Kesab’ı terk etmek zorunda kalan Ermeniler, memleketlerine dönüyor. Kesab artık aynı Kesab olmasa da, halk, her şeye sıfırdan başlamaya hazır.

İstanbul’daki gayrimüslim vakıfların karşılaştığı sorunların benzeri, Hatay’daki azınlık vakıflarını da meşgul etmeye devam ediyor. Geçtiğimiz hafta sonu Cemaat Vakıfları Temsilcisi Laki Vingas’ın başkanlığında Hatay’da bulunan Rum-Ermeni-Musevi cemaat vakıfları bir araya gelerek bu sorunları masaya yatırdı.