Ռուհի Սուի վաստակը անմահ է

Թրքերէն երաժշտութեան մէջ իւրայատուկ անուն մըն է Ռու­հի Սու։ Այս շա­բաթ զա­նազան մի­­ջոցա­­ռումնե­­րով կը նշուի այս անուանի եր­­գիչ, եր­­գա­­­հաւաք երա­­­ժիշ­­­տի մա­­­հուան 32 ամեակը։

Ան ծնած էր 1912-ին Վա­­­նի մէջ։ Որ­­­բա­­­­­­­ցաւ կորսնցնե­­­լով իր բո­­­լոր հա­­­րազատ­­­նե­­­­­­­րը։ Իր յի­­­շողու­­­թեան մէջ առա­­­ջին տա­­­նիքը եղաւ Տաւ­­­րո­­­­­­­սի լեռ­­­նե­­­­­­­րուն վրայ ապ­­­րող ալե­­­ւի գառ­­­նա­­­­­­­րածի մը հա­­­մեստ տու­­­նը։ Չո­­­պանը խիստ աղ­­­քա­­­­­­­տու­­­թեան պայ­­­մաննե­­­րու մէջ չէր կրնար որ­­­բուկի սնունդը իսկ հո­­­գալ։ Այդ պատ­­­ճա­­­­­­­ռաւ ալ քա­­­նի մը տա­­­րի անց դի­­­մեց մօ­­­տակայ զի­­­նուո­­­րական դպրոց, որ­­­պէսզի իբ­­­րեւ գի­­­շերօ­­­թիկ սան ըն­­­դունին իր խնա­­­մած որ­­­բուկը։ Հոն է որ առա­­­ջին ան­­­գամ իրեն տրուեցաւ անուն մը՝ Ռու­­­հի, որուն աւե­­­լի ետք ինք աւել­­­ցուց «Սու» մա­­­կանու­­­նը։ Պա­­­տանի աշա­­­կեր­­­տի հո­­­գեկան կա­­­ռու­­­ցուած­­­քը չէր հա­­­մապա­­­տաս­­­խա­­­­­­­ներ զի­­­նուո­­­րական դպրո­­­ցի պար­­­տադրանքնե­­­րուն։ Ար­­­դա­­­­­­­րեւ ան ամէն ճիգ վատ­­­նեց, որ­­­պէսզի փո­­­խէ իր յա­­­ճախած ուսման հաս­­­տա­­­­­­­տու­­­թիւնը եւ ըն­­­դունուի երաժշտա­­­կան ու­­­սուցիչ պատ­­­րաստող դպրոց։ Յա­­­ջողե­­­ցաւ եւ վկա­­­յուե­­­ցաւ այդ դպրո­­­ցէն, որ­­­մէ ետք յա­­­ջողե­­­ցաւ նաեւ Ան­­­գա­­­­­­­րայի օփե­­­րայի քննու­­­թիւննե­­­րուն։ Ստա­­­ցած էր դա­­­սական երաժշտու­­­թեան կրթու­­­թիւն, բայց իր մէջ միշտ վառ կը մնար ժո­­­ղովրդա­­­կան եր­­­գե­­­­­­­րու նկատ­­­մամբ ար­­­տա­­­­­­­կարգ սէ­­­րը։

Ռու­­­հի Սուի անու­­­նը այ­­­սօր դրոշ­­­մուած է իբ­­­րեւ թրքե­­­րէն ժո­­­ղովրդա­­­կան եր­­­գե­­­­­­­րու իւ­­­րա­­­­­­­յատուկ մեկ­­­նա­­­­­­­բան։ Ան յա­­­տուկ ու­­­սումնա­­­սիրու­­­թիւնով մշա­­­կեց ժո­­­ղովրդա­­­կան երաժշտու­­­թեան անուանի դէմ­­­քե­­­­­­­րու ստեղ­­­ծա­­­­­­­գոր­­­ծութիւննե­­­րը։ Այսպէս իրա­­­րայա­­­ջորդ կեր­­­պով լոյս տե­­­սան Եու­­­նուս Էմ­­­րէի, Քէօրօղ­­­լուի, Գա­­­րաճաօղ­­­լա­­­­­­­նի, Փիր Սուլթան Ապ­­­տա­­­­­­­լի եւ Տա­­­տալօղ­­­լուի նման հսկա­­­ներու գոր­­­ծե­­­­­­­րէն բաղ­­­կա­­­­­­­ցող ձայ­­­նապնակ­­­ներ։ Բա­­­ցի ամէն մէ­­­կը խոր ու­­­սումնա­­­սիրու­­­թիւննե­­­րու ար­­­դիւնք հան­­­դի­­­­­­­սացող այս գոր­­­ծե­­­­­­­րէն Ռուհի Սու մշա­­­կեց նաեւ տա­­­րագ­­­րութեան եր­­­գե­­­­­­­րէ բաղ­­­կա­­­­­­­ցող ալ­­­պոմ մը, պան­­­դուխտ եր­­­գե­­­­­­­րու հա­­­ւաքա­­­ծոյ մը եւ իր բա­­­նաս­­­տեղծու­­­թիւննե­­­րու յօ­­­րինու­­­մով ձայ­­­նապնակ մը։ Այս վեր­­­ջին երեք գոր­­ծե­­­րը նաեւ նկա­­րագ­­րա­­­կանն էին եւ մեկ­­նա­­­բանու­­թիւնը Թուրքիոյ պատ­­մա­­­կան ու ըն­­կե­­­րային շատ կա­­րեւոր իրա­­դար­­ձութիւննե­­րուն։

Ռու­­հի Սու ար­­դա­­­րացուց նաեւ իր երաժշտու­­թեան ու­­սուցի­­չի կո­­չու­­մը հիմ­­նե­­­լով յա­­տուկ երգչա­­խումբ մը։ «Տոսթլար» անու­­նով ծա­­նօթ այդ երգչա­­խումբը մին­­չեւ օրս հա­­ւատա­­րիմ կը մնայ իր հիմ­նա­դիր վար­պե­տի աւան­դին եւ կը շա­րու­նա­կէ հա­մերգնե­րով պան­ծացնել մեծ եր­գի­չի յի­շատա­կը։

Kategoriler

ԱՌՕՐԵԱՅ