SÜRYANİCE

Türkiye’nin pek çok bölgesinde yaşayan 500 bin Süryani’nin “yok edildiği” Sayfo, yani Süryani Soykırımı’nın 110’uncu yıl dönümünde, Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı Evgil Türker ile konuştuk. Türker, “Sayfo, Süryaniler için bir dönüm noktası oldu. Sayfo halkımızın kimliğidir. Süryanilerin isteği, Sayfo’nun kabul edilmesi ve yüzleşilmesi. Türkiye Cumhuriyeti bu sorundan kaçmamalı, soykırımı kabul etmeli” diyor.

İmralı temasları ile başlayan ve PKK kongresinde “fesih” kararı alınmasıyla ilerleyen süreçte, PKK’nin “Lozan” vurgusunda bulunması gündemdeki yerini koruyor. Lozan Antlaşması çeşitli yönleriyle tartışılırken gölgede kalan ve pek tartışılmayan bir mesele de Türkiye’nin gayrimüslim halklarından Süryanilerin yaşadıkları hak kayıpları. Antlaşmanın “Azınlıklar” başlığı altındaki 37 – 44. Maddeleri azınlık toplumlarının eğitim, dini ve geleneklerin korunmasına atıf yapıyor ve aslında herhangi bir grubun ismi zikredilmiyor. Bugüne kadar sadece Ermeniler, Rumlar ve Yahudiler devlet tarafından bu kapsamda görüldü. Süryaniler ise bu halklar arasında sayılmadı ve 100 yıllık süreçte büyük hak kayıplarına uğradılar. Süryani hakları aktivisti David Vergili, “Var olan eğitim kurumları, sonrasında da dini eğitim merkezleri kapatılarak, asimilasyon ve inkâr politikalarına maruz kaldılar. Varlıkları ve gelecekleri tehlike altında. Süryanilerin anadilinde eğitim hakkı ile yasal ve anayasal güvenceleri sağlanmalı" diyor.

Boğaziçi Üniversitesi Folklor Kulübü, bu yılki gösterileri olan "Devran"da çok dilli repertuarları ile 20 ve 24 Mayıs'ta baskı ve ayrımcılığa karşı ses yükseltiyor.

HDP Batman Milletvekili Mehmet Ali Aslan'ın, mecliste kadim Akitu bayramını Süryanice olarak kutladığı konuşması meclis tutanaklarına ‘x’ şeklinde, yani bilinmeyen dil olarak geçti.

Mardin Artuklu Üniversitesi’nde altı senedir devam eden Süryani Dili ve Kültürü Anabilim Dalı yüksek lisans bölümünün ardından, edebiyat fakültesi bünyesinde Süryani dili ve edebiyatı lisans bölümü hazırlıklarına başlandı. 2016’da öğrenci alımına başlayacak olan fakülte için müfredat hazırlıkları devam ediyor. Bir sonraki aşama Ermeni Dili ve Edebiyatı ile ‹brani Dili ve Edebiyatı bölümlerini açmak olacak. Fakültenin tek ihtiyacıysa Ermenice bilen Ermeni akademisyen bulmak.