ՄՇԱԿՈՅԹ ԵՒ ԱՐՈՒԵՍՏ

Իրա­կանու­թեան մէջ կը մեռ­նի, եւ մենք կա­րողու­թիւնը եւ իրա­ւունքը ու­նինք իր մա­հը սգա­լու։ Իրա­ւունքը մէկ կողմ, դժուարը սգա­լու կա­րողու­թիւնն է։ Չի բա­ւեր կորսնցնել, նաեւ մենք կը կրենք ցա­ւը չսգա­լու։ Չենք կրցած նոյ­նիսկ սգալ, լալ, հեծկլտալ ու մղկտալ։ Եթէ սգա­ցած ենք, սգա­ցած ենք գաղտնա­գողի։ Քա­նի որ եթէ Պոլ­սոյ մէջ ար­գի­լուած եղած է, ապա սփիւռքի մէջ ամօ­թալի եղած է սգալ, հար­կա­ւոր եղած է ոտ­քի կե­նալ, ոտ­քի մնալ, հար­կա­ւոր եղած է վե­րապ­րիլ։ Կամ ար­գի­լուած, կամ վե­րապ­րե­լով տա­րուած, մոռ­ցած ենք սգալ։

Կարգ մը գիրքեր գնահատանքի արժանի են ոչ միայն իրենց բովանդակութիւնով, այլ նաեւ ստեղծման ամբողջ գործընթացով։ Այս հաստատումը կ՚ընենք, քանի որ կը տեսնենք թէ անոնք մեծ դժուարութիւններ յաղթահարելով հասած են ընթերցողին։ Այդ տեսակ գիրք մըն է Սերտար Ճանի «Մեծ Մօրս Հէքեաթները» անուն գիրքը, որուն հեղինակը ամենածանր տանջանքներով ծանօթ Տիյարպէքիրի բանտէն արձակուելով, 1991-ին, Թուրքիոյ համար խիստ դժուար տարեթիւի մը համարձակեցաւ 1915-ի Հայոց ցեղասպանութեան մասին գրելու։ Մահապարտ մըն էր ան ու ամէն օր կը սպասէր այդ պատիժին գործադրման։ Բայց յեղափոխականը մահուան ճանապարհին իսկ պիտի մտածէ Թուրքիոյ պետութեան ուրացումով, ժխտումով, սուտով հիւսած պարիսպը փլելու մասին։ Երջանկութիւն է տեսնել որ այդ պարիսպը փլելու ուխտածներու թիւը օրըստօրէ կ՚աւելնայ։ Այս գիտակցութիւնով գիրքի հրատարակութենէն 24 տարիներ ետք ուզեցինք հեղինակին՝ Սերտար Ճանի հետ զրուցել։

Այս տա­րուայ գրա­ֆիկա­կան հու­մո­րի մի­ջազ­գա­յին փա­ռատօ­նը, որին մաս­նակցե­ցին 47 երկրնե­րի 141 եր­գի­ծան­կա­րիչ­ներ, հա­յերի ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100-եակից զատ ար­ձա­գան­գեց ժա­մանա­կակից աշ­խարհի պա­տերազմնե­րի ար­դիականա­ցուած ձե­ւերին։

Պողազիչի Համալսարանի Թատերախումբը՝ «Գիշեր Մը Փերայի Մէջ» խորագրուած թատերական գործով պիտի ներկայանայ հանդիսատեսին։

Հրանդ Տինք Հիմ­­նարկը ինչպէս նա­­խորդ տա­­րիներ այս տա­­րի ալ կոչ կ՚ուղղէ հա­­մացան­­ցի եւ մա­­մու­­լի մի­­ջոցաւ բո­­լոր անոնց, որոնք պի­­տի կա­­րենան թեկ­­նա­­­ծու­­ներ առա­­ջար­­կել մի­­ջազ­­գա­­­յին Հրանդ Տինք Մրցա­­նակի հա­­մար։ Հիմ­­նարկի այս նա­­խաձեռ­­նութեան շնոր­­հիւ Իս­­թանպու­­լի տա­­րեկան տո­­մարին մէջ նշո­­ւած օր մը դար­­ձաւ 15 Սեպ­­տեմբե­­րը՝ Հրանդ Տին­­քի ծննդեան օրը։

«Ակօս»ի ընթերցողներուն ծանօթ գեղանկարիչ Մերի Մուն կը ներկայանայ իր ստեղծագործութիւններով

Մարտի 19-ից մինչեւ Ապրիլի 1-ը Երեւանի Նկարիչների Տանը անցնում է Արեւավիշապ միջազգային գրաֆիկական հումորի փառատօնը, որն արդէն 3 տարեկան է։ 2013-ին Արեւավիշապի թեման գիրքն էր, քանզի Հայաստանը նշում էր հայ գրատպութեան 500-ամեակը։

Ցեղասպանութեան 100 ամեակի տարելիցին առթիւ Տիյարպէքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցւոյ մէջ համերգ մը տեղի պիտի ունենայ։ Ռաֆֆի Պետրոսեանի դաշնամուրային մենահամերգը, 23 Ապրիլ, Հինգշաբթի օրը, ժամը 19.00-ին պիտի սկսի։ Համերգէն առաջ, ժամը 18.30-ին ցեղասպանութեան զոհ 1.5 միլիոն հայ նահատակներուն յիշատակին մոմավառութիւն մը տեղի պիտի ունենայ։

Ամէն թռչուն թեւեր ունի եւ կարող է չուել տաք Եգիպտոս, բայց ճանապարհը գիտի միայն երամը։ Թռչուններից կազմուած երամը դառնում է մի մարմին եւ ձեռք է բերում այն բնազդը, որն օգնում է գտնել ճանապարհը դէպի Եգիպտոս։ Այդ բնազդը գործում է միայն այն դէպքում, երբ թռչունները երամի մէջ են միաւորւում։ Եթէ նրանք թռացրիւ լինեն, ապա բնազդը կ՚անհետանայ եւ թռչունները վայր կ՚ընկնեն անկենդան։ Չուելու ընթացքում ամէն թռչուն տրւում է երամին, դառնալով նրա մասնիկը… Գեղեցիկ է, այնպէս չէ։ Հրանդ Մատթէոսեանի խոհերից է։ Մեր ազգի մասին չէ, անշուշտ։ 100 տարուայ մէջ երամ չկազմեցինք, տաղանդաւոր անհատները, որոնք կան ամէն բնագաւառում, մնացին անպահանջ ու առանձին, նրանց տաղանդը չծառայեց ազգին եւ պետականաշինութեանը։

Կը զգաս գաղութը, իր ամբողջ ուժով ու ներուժով ու ինքնութեամբ- մինքնութեամբ։ Եկած են մարդիկը, ահա հոս են բոլորը, նոյնքան կենդանի որքան մերինները, նոյնքան բամբասող, նոյնքան հագուած շքուած, նոյնքան մրցակցային։