ՄՇԱԿՈՅԹ ԵՒ ԱՐՈՒԵՍՏ
Զրոյց մերօրեայ մեծագոյն երգահանի հետ
Իսթանպուլի երաժշտական փառատօնի շրջագծով հիւրաբար քաղաքս կը գտնուի հայ երաժշտութեան մերօրեայ կարեւորագոյն յօրինող Տիգրան Մանսուրեան։ Ստորեւ կը ներկայացնենք թերթիս աշխատակից Լորա Սարըյի մեծ երգահանի հետ կատարած հարցազրոյցէն հատուածներ։
Երգը՝ համամարդկային եւ հարազատ
Պաղլամա, տարբեր տեսակի սրինգներ, էլէքտրոկիթար, բամբ կիթար, հարուածային գործիքներ նուագող հինգ երաժիշտներ բեմ եկան նախ, ապա անոնց միացաւ օրուան մենակատարը՝ Տիրէն։ Իսթանպուլի Մշակոյթի եւ Արուեստի հիմնարկİKSV-ի դահլիճին մէջ եզակի համերգ մը կը սկսի։ Վերջերս «Քալան» ընկերութեան հրատարակութիւնով լոյս տեսաւ տէրսիմցի երիտասարդ երաժիշտ Տիրէնի անդրանիկ ալպոմը՝ «Խորէ»։
100 տարի–100 հայկական տարազ
Ճուլիա Մութլուի տարազների տողանցքը սպասում էին 2011-ից ի վեր։ Նրանք, ովքեր դիտել էին եւ նրանք, ովքեր չէին դիտել եւ իմացել էին դիտողներից։ Ապրիլ-2015-ի միջոցառումներից ամենակարեւորն էր Ճուլիա Մութլուի հաւաքածոն, քանզի դա մեր ինքնութեան տողանցքն էր, մենք տեսանք մեզ այնպէս, ինչպիսին մենք եղել էինք սկսած 1590 թուականից… մեր հողերում։
Մհեր Խաչատրեանի նկարները այստեղ եւ ԱՄՆ-ում
24 Ապրիլին 60 երկրներից ժամանած ներկայացուցիչներ Ծիծեռնակաբերդում կանգնեցին հայ ժողովրդի կողքին։ Նաեւ 4 երկրների նախագահներ՝ Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, Կիպրոսի եւ Սերպիայի։ Ինչո՞ւ յատկապէս այդ 4 երկրները ներկայացան նախագահի մակարդակով։
Իսթանպուլեան Մարտահրաւէրին Ընդառաջ
Նկարչութեան մեկնակէտը առաջին հերթին գիծն է անկասկած։ Նախնական մարդը հետք թողած որեւէ իրով՝ ածուխի, գաճի կամ կաւի միջոցաւ նախ գիծ մը գծեց քարայրի պատին վրայ։ Ապա փորձեց ընդօրինակել իր շուրջը տեսածները։ Շատ աւելի ուշ եկաւ այդ գծուածները ներկելու խորհուրդը։ Գիծը այսօր ալ գեղանկարչութեան կարեւորագոյն միջոցն է։ Եւ արուեստագէտը այս օր ալ իր շուրջը տեսածները կը վերարտադրէ գիծերով։ Անշուշտ հիմա քարայրի պատերուն տեղ կը նախընտրէ թուղթն ու մատիտը կամ կտաւն ու վրձինը։ Բայց ինչպէ՞ս կրնանք մերժել քաղաքի պատերը զարդարող հնարամտութիւնը՝ կրաֆիթին։ Արդարեւ կրաֆիք արուեստն ալ գեղանկարչութեան անբաժան մասնիկն է։
Ցեղասպանութիւնը կերպարուեստի լեզուով
Հայաստանի ազգային պատկերասրահում։ Ի՞նչ կատարուեց մեզ հետ 100 տարի առաջ։ Արիւնահեղութիւն։ Այսօր մենք զոհի բարդոյթից ձերբազատւում ենք, փոխելով «արիւնահեղութիւն» հասկացութիւնը «արիւնառութիւն»ով։ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. Կաթողիկոսի ասած «արիւնը աւիշը դարձաւ մեր կեանքին, տալով իմացեալ մահով նահատակուելու քաջութիւնը»։
«Նուագելու ես ժողովուրդիդ համար»
Հայոց ցեղասպանութիւնը խորհրդանշող անմոռուկ ծաղիկը 2015-ի տարեմուտով իրենց վզին կախող կամ լամբակին ագուցողները գիտէին թէ այդ նշանը պիտի պահեն ամբողջ տարուան ընթացքին, նոյնիսկ աւելի ալ երկար։ Այդ գիտակցութիւնով էր որ «Քալան» ընկերութեան սեփականատէր Հասան Սալթըք տակաւին 2013-ին անուանի երաժիշտ Արա Տինքճեանին խորհուրդ կու տար որ յատուկ ձայնագրութիւն մը պատրաստելու է Մեծ եղեռնի դարադարձին հրատարակելու համար։ «Դուն կը որոշես թէ մենանուագ պիտի ըլլայ, թէ ոչ փոքր կամ մեծ նուագախումբի ընկերակցութիւն։ Ուր որ ուզես կրնաս ձայնագրել, ԱՄՆ, Հայաստան կամ Թուրքիա։ Կարեւոր է ժողովուրդիդ համար այս բանը ընելդ» ըսած էր։ Տինքճեան կը խոստովանի որ այս առաջարկը բաւական ցնցած էր զինք։ Ոդիսականը լսենք Արա Տինքճեանի խօսքերով՝ որոնք տեղադրուած են «Յոյս եւ Իրողութիւն» ալպոմի կողքաշապկին մէջ։
Զահրատի 91-րդ տարեդարձը կը նշուի նոր թրքերէն թարգմանութեամբ մը
Շաբաթ 9 Մայիսին Պէյօղլուի Ճեզայիր սրահին մէջ տեղի ունեցաւ գրական երեկոյ նուիրուած Զահրատի (Զարեհ Եալտըզճեան) 91-րդ տարեդարձին, որուն ընթացքին ներկայացուեցաւ նայեւ երեկոյի կազմակերպիչ «Արաս» Հրատարակչատան կողմէ հրատարակուած հեղինակին թրքերէն թարգմանութիւններու հատորը։
«Սայաթ Նովա» Երգչախումբի Սպասուող Համերգը
Կազմուելուն 42-րդ տարեդարձը անցեալ տարի տօնած «Սայաթ Նովա» երգչախումբը 22 Մայիսին համերգ պիտի ունենայ։ «Կռունկ» խորագրուած համերգը հանդիսատեսին պիտի ներկայացնէ 100 տարի առաջ Անատոլու ապրած հայ երաժիշտներուն եւ երգահաններուն գործերը։ Համերգին որդեգրած կարգախօսը «խապրիկ մը մեր աշխարհէն» առնուած է «Կռունկ» երգէն։ Շիշլի Քէնթ Մշակութային Կեդրոնին մէջ տեղի ունենալիք համերգը ժամը 9-ին պիտի սկսի։ Այս առթիւ զրուցեցինք երգչախումբի ղեկավար Մելիքճան Զամանի եւ վարչութեան անդամ Նարօտ Էրքօլի հետ։