Vartanants Korosu, ölümünün 80. yıldönümünde Gomidas Vartabed’i anıyor. Koro Şefi Adruşan Halacyan, Gomidas’ın bestelerinin yanı sıra, Klasik Batı Müziği repertuvarından eserlerin de seslendirileceği konsere yönelik çalışmalarını anlattı.
Vartanants Korosu, 12 Haziran Pazar akşamı saat 20.00’de, Harbiye’deki Saint Esprit Kilisesi’nde, Gomidas’ı yâd etmek için sahneye çıkacak. Adruşan Halacyan’ın yönetimindeki koroya, piyanoda Lusi Kahvecioğlu eşlik edecek.
“Gomidas’ın ölümünün 80. yıldönümünde, ona yaraşır bir repertuvarla konser vermek” niyetiyle yola çıktıklarını ve yaklaşık beş aydır prova yaptıklarını belirten Halacyan, repertuvara kapsamına ilişkin sorumuza şöyle yanıt veriyor: “Konser repertuvarının büyük kısmını Gomidas’ın eserleri oluşturuyor. Sanatçının bugüne kadar fazla icra edilmeyen, zor eserlerini seçtik. İstanbul’da hiçbir koronun seslendirmeye cesaret etmediği, ‘zordur’ deyip kenara bıraktığı eserleri repertuvarımıza aldık. Örneğin ‘Bahar’ (Karuna) adlı şarkısını hazırlamak çok zamanımızı aldı. Konserde Avrupalı bestecilerin eserlerinden de örnekler sunmak istiyoruz. Verdi, Puccini ve Bizet’den aryalar seslendireceğiz. Dört solo parça olacak: Krikor Terziyan, Armen Dikranyan’ın ‘Anuş’ operasından ‘Saro’nun Aryası’nı; hem piyanistimiz hem de solistimiz olan Lusi Kahvecioğlu ise, kızı Sesil’le birlikte, Bizet’nin ‘Carmen’ operasından meşhur ‘Habanera’ aryasını söyleyecek. Tenor Hovsep Kuyumcuoğlu, Puccini’nin ‘Turandot’ operasından ‘Nessun Dorma’yı; soprano Alis Şahinoğlu ise Puccini’nin ‘Gianni Schicchi’ operasından ‘O Mio Babbino Caro’ aryasını seslendirecek. Verdi’nin ‘Nabucco’ ve ‘Macbeth’ operalarından bazı eserleri de repertuvarımıza dahil ettik. Sonuçta ortaya, Klasik Batı Müziği’nden, koral müzikten hoşlananların kaçırmaması gerektiğine inandığım, çok sürükleyici bir repertuvar çıktı.”
Çiftçiliğe dair şarkılar
Bu konserde dindışı eserlerin ağırlıkta olduğunu söyleyen Halacyan, koronun, dinleyicilerle buluşturmayı istese de repertuvar dışında bırakmak zorunda kaldığı şarkılar da olduğun belirtiyor. Bunlardan biri, Magar Yegmalyan’ın başlayıp, onun öğrencisi olan Gomidas’ın geliştirdiği Badarak düzenlemesi. “Yegmalyan, kesinlikle, Gomidas’tan daha önemsiz bir besteci değildir; ancak çağın gereklilikleri doğrultusunda basit yapıtlar sunmaya mecbur kalmıştır. Yegmalyan kiliseye org soktuğu için aforoz edilmiştir. Bir gün, kendi yazdığı melodiyi öğrencisine teslim eder ve der ki, ‘Bunu en iyi şekilde sen tamamlayabilirsin, ben yapamıyorum.’ Gomidas, bu melodiyi alıp, çok zengin, Batılıların da hayranlıkla dinlediği bir Badarak düzenlemesi yapar. Bu eserden örnekler sunmayı çok istedik ama o durumda repertuvar çok uzayacaktı.”
Halacyan, konserin Gomidas’ın ‘Karuna’ adlı eseriyle açılacağını ve dinleyicilerin bu şarkıyı genellikle ayakta dinlediğini belirterek, repertuvarda kır kökenli eserlerin ağırlıklı olduğunu söylüyor: “Müziğimizde ayrı bir yer tutan çiftçilik kültürü üzerine şarkılar seçtik. ‘Gali Yerk’ ve ‘Kutani Yerk’te çiftçinin tarlaya giden hayvanlara hitap edişi, onlara seslenişi canlandırılır. Gomidas’ın, Sona isimli bir kıza övgüler içeren ‘Sona Yar’ adlı eserini de seslendireceğiz. Bu şarkıda tenor soloyu Hovsep Kuyumcuoğlu, soprano soloyu ise Anet Mehteryan icra edecek. ‘Leblebici Horhor Ağa’dan, ‘Anuş’ operasından da örnekler vereceğiz. Bir buçuk saatlik programda, Ermeni ve Avrupalı bestecilerin sevilen eserlerini bir araya getirdik.”
Profesyonellere yaraşır icra
Halacyan, Gomidas’ın, kıymeti yeterince bilinmeyen, çok önemli bir müzik insanı olduğunu, bıraktığı eserleri icra etmenin çok zor olduğunu söylüyor. Sanatçının dünyada, özellikle de Avrupa’da, Türkiye’de olduğundan daha fazla tanındığını belirtiyor. Bu konuda onlara çok iş düşse de, mekân ve sponsor bulma sıkıntısı, kimi zaman konser organizasyonları yapma ve müziği yayma isteklerinin önüne geçiyormuş.
Gomidas’ın melodileri ile, Klasik Batı Müziği’nin tanınmış tınılarının aynı mekânda yankılanmasını sağlayacak olan konserin tekrarlanması, dinleyicinin ilgisine ve talebine bağlı. Halacyan, salon bulmakta da sıkıntı yaşadıklarını söylüyor: “Bu iş için uygun salonlar çok yüksek kiralar istiyor. Onlara ulaşmak neredeyse imkânsız olduğundan, kapasitemizin yettiği mekânları tercih etmek durumunda kalıyoruz. Bazen belediye başkanlarından yardım istiyoruz.”
Vartanants Korosu’nun Gomidas anısına Saint Esprit Kilisesi’nde vereceği konsere giriş ücretsiz. 32 yıldır koroyu çalıştıran Halacyan, “Amatör bir kilise korosuyla nasıl profesyonel sanatçılara yakın bir icra sergilenebileceğini merak edenler bu konsere gelsin” diyor.
