Doğuştan kazanılan hak anlamına gelen İngilizce birth right ifadesinden yola çıkan ‘Depi Hayq’ yani ‘Ermenistan’a Doğru’ projesi her Ermeninin Ermenistan’ı en azından bir kez görmeye hakkı olduğunu söyleyerek dünyanın dört bir yandan 20-32 yaşları arasındaki Ermeni gençleri Ermenistan’a gönüllü olarak çalışıp ülkeyi tanıma ve hissetmeye çağırıyor.
LILIT GASPARYAN
lilitgasparyan@agos.com.tr
Doğuştan kazanılan hak anlamına gelen İngilizce birth right ifadesinden yola çıkan ‘Depi Hayq’ yani ‘Ermenistan’a Doğru’ projesi her Ermeninin Ermenistan’ı en azından bir kez görmeye hakkı olduğunu söyleyerek dünyanın dört bir yandan 20-32 yaşları arasındaki Ermeni gençleri Ermenistan’a gönüllü olarak çalışıp ülkeyi tanıma ve hissetmeye çağırıyor. ABD’li bir Ermeni hayırsever olan Eden Hovnanyan’ın 2003 yılında başlattığı proje ile birlikte ilk gönüllüler 2004 yazında Ermenistan’a geldi.
2004 yılından bugüne kadar otuz ülkeden 750 gönüllüye kapı açan bu proje Ermenistan’dan uzakta yaşayan Ermenilerin ülkeyi yakından tanıma, anlama ve sevme imkânı tanımış. Agos’a konuşan projenin Ermenistan sorumlusu Sevan Kabakyan’a göre “zaman ve tecrübe şunu göstermiştir ki Ermenistan’dan uzakta yaşayan her Ermeni ülkeyi tanıma fırsatı bulunca ona daha çok katkıda bulunmak istiyor.” Proje sadece bir yaz programı değil on iki ay boyunca devamlı başvurular kabul ediliyor ve gönüllüler Ermenistan’a getiriliyor. En az dokuz hafta en fazla da bir yıllık süreçle gelen gönüllülerin yol masraflarını proje karşılıyor, misafirperver ailelerin yanına yerleştiriyor.
Projeye dâhil olabilmek için katılan kişinin Ermeni olması ya da büyük babası veya büyük annesinin Ermeni olması gerekiyor. Ayrıca Ermenistan’lı olan fakat 12 yasından önce ülkeden temelli olarak ayrılmak durumunda kalan gençler de katılabiliyor.
Ermenistan sadece Yerevan değil
Gönüllülerin çalışma alanları her geçen yıl daha da büyüyor. Kabakyan yirmi yıl önceki gönüllü çalışma alanlarıyla bugünkülerin aynı olmadığını söyleyerek “eskiden gönüllülük fakirlere yemek dağıtmak, yetimlerle oynamaktı. Ancak bugün öğretmenlerimiz, mühendislerimiz, bilim adamlarımız, tasarımcılarımız, çevrecilerimiz var. Alan çok genişlendi” şeklinde konuştu.
Gönüllüler yaz ayları dışında Yerevan’da çalışıyor. Yaz aylarında ise diğer bölgelerde görev yapıyorlar. Proje yakın zamanda Gümrü, Vanadzor ve Artsakh’a kadar genişleyecek. “Ermenistan sadece Yerevan’dan ibaret değil o yüzden farklı şehirlerde de çalışıyorlar. Zira Ermenistan’ı da böylece daha iyi tanıyabilirler.”
Kabakyan projenin geleceği için iyimser ve umutlu; “Biz kısa vadeli sonuçlardan ziyade daha çok uzun vadeli sonuçlar görmek istiyoruz. Ağacın büyüyüp meyve verebilmesi için yirmi yıldan fazlası gerek.”
Katılan gönüllülerin yüzde yetmişi ABD ve Kanada’dan geliyor. Diğer yüzde otuzu Güney Amerika, Avrupa ve Orta Doğu’dan… Rusya’ya yönelik çalışmalar yürütülüyor. Kabakyan “Türkiye’den de ilk gönüllüyü bekliyoruz. Bugüne kadar hiç olmadı. Artık çok geç kaldılar, gelmeleri lazım” diyor.
Proje hafta sonu gezileri düzenliyor, Ermenice dil dersleri veriyor. Uzun lafın kısası Ermenistan’ı olabildiğince yakından tanıtmak istiyor. Hayırseverlerin yardımlarıyla yürütülen bu proje Ermenistan için uzaktan da olsa bir şeyler yapmak isteyenleri destekliyor. Ermenistan’a ilişkin projesi, fikri olanlar için ayrı bir fon oluşturulmuş durumda. Ayrıca proje Ermenistan’a temelli yerleşmek isteyenler için 3 ay boyunca kalabilecekleri bir konaklama imkânı sağlanıyor ve iş bulma konusunda yardımcı olunuyor.
