BERGE ARABİAN

Bu Sovyet dönemi Ermeni fotoğraf üstadıyla, Gagik Harutyunya'la kurallara uygun ve katı bir söyleşi yapmıyorum. Yaptığımız, Türkiye’de ‘sohbet’ dediğimiz şey. Bu gizemli, neredeyse sofu adamla ilgili merak ettiğim çok şey var. Bilgi arayışıyla bir hocanın önüne oturuyormuş gibi hissediyorum. Ve biliyorum ki onunla yapıp yapabileceğim ilk ve tek sohbet bu olacak.

Iraklı bir ailenin çocuğu olarak Birleşik Arap Emirlikleri’nde doğan, Kanada’da büyüyen, şu anda ise Beyrut’ta yaşayan Tamara Abdul Hadi’nin işleri, klişelerle anılan ve yeterince temsil edilmeyen azınlıklara odaklanıyor. Çalışmalarıyla maskülenlik ve benlik temsili temalarını da keşfe çıkan Hadi, dünyanın farklı şehirlerinde düzenlediği atölyelerde kendi fotoğraf anlayışını anlatıyor.

10 fotoğrafçı Karabağ’ın Şuşi kentini 48 saate fotoğrafladı ve bu fotoğraflar bir albüm haline geldi. Peki neden 48 saat? Projeyi hayata geçirenlerden Spartak Karabğtsiyan “1990’da bir Sovyet komutanının Şuşi’yi terk etmem için 24 saat müddet verdiğini anımsadım. German Avakyan devreye girerek, 24 saatin çok kısa olduğunu, 48 saatlik bir proje yapmamız gerektiğini söyledi.” sözleriyle açıklıyor bu durumu. Berge Arabian Ermenistan seyahatinde bu fotoğraf albümü projesini organize eden German Avakyan ve Spartak Karabğtsiyan ile buluştu. Birlikte Şuşi’nin kültürel tarihine bir yolculuk yaptılar.

Uluslararası üne sahip Ermeni fotoğrafçı Antoine Agoudjian Musul’u IŞİD’den kurtarma operasyonuna katıldı ve bir ay boyunca operasyonun tüm aşamaları hem insanı açıdan hem de bir haberci olarak izledi. Agos sayfalarından tanıdığınız, kendisi de bir fotoğrafçı olan Berge Arabian, Agoudjian ile hem savaş fotoğrafçılığı hem Ortadoğu’nun 1915’e kadar uzanan travmatik tarihi hem de bu tarihin Ermeni bir fotoğrafçıda yarattığı bellek üzerine çarpıcı bir söyleşi gerçekleştirdi. Bu söyleşiyi Agoudjian’ın Türkiye’de ilk kez yayınlanan Musul fotoğrafları işliğinde sunuyoruz.

Fotoğrafçı Berge Arabian, bu kez bize sokakların kontu İvan’ı tanıtıyor. Hayatın zirvelerini de çukurlarını da görmüş geçirmiş bir adamı.

Berge Arabian’ın, fotoğraf karelerine ailesinin ve Kamışlı’daki Ermenilerin hayatını sıkıştıran babasına yazdığı, farklı bir versiyonu fotoğraf odaklı Dogfood dergisinin 2014 yaz sayısında yayımlanan bir mektup...

Romanyalı foto muhaberi Andrea Tanase’nin ‘Romanya'daki Ermeniler’ projesi; röportajlar, kitap lansmanları ve fotoğraf sergileriyle Bükreş, Kaloşvar, Yerevan ve Gümrü'de tanıtıldı. Ülkesindeki Ermeni topluluğun tarihinde çıktığı yolculuğu, dünden bugüne soykırımın izlerinin belgelendiği özel bir çalışma hakkında Tanese ile konuştuk.

Gün geçmiyor ki, Suriye’den yollara düşen göçmenlerle ilgili dehşetengiz haberler gündeme oturmasın. Tam da bugünlerde fotoğraf editörümüz Berge Arabian’ın babasının ve büyük anne ile büyükbabasının Diyarbekir’den Halep’e doğru 1930’larda yaptığı zorunlu göçün görsel güncesini paylaşmak istedik. Açılışını 23 Mayıs’ta Diyarbakır’da yapan ve İstanbul ile Yerevan’a da uğrayacak olan serginin kitap hazırlıkları da sürüyor. Tarihin göçlerle sınadığı halkların başında gelen Ermeniler, iç savaşlarla çalkalanan Ortadoğu’da sürekli göç halinde oldu. Bir nevi tersine göç olan bu hikâye ise, daha ziyade bir hasretin ifadesi. Kaybedilen memlekete, Diyarbekir’e hüzünlü bir uzun hava…