Yılbaşlarının ne manası var? Aslında yalnız yılbaşları değil, bütün yıldönümleri için bu soru sorulabilir. Bizim yüklediklerimiz dışında bir anlamları yok! Bu açıdan 1 Ocak’ın 31 Aralık’tan gün olarak bir farkı yok. Ben şahsen yılbaşlarının zamanın genişliği, göreceliği ve niteliği üzerine düşünme, sorgulama ve bu sorgulamanın yarattığı anlamsızlık, küçüklük, geçicilik hislerini bir daha hatırlama vesilesi olmasından yanayım. Ben de yılbaşı yazılarını mümkün olduğu kadar bu konuya ayırmaya çalışıp, bariz ama hep unuttuğumuz gerçekleri hatırlatmaya çalışacağım. Bu küçüklük ve anlamsızlık hissi belki insani hırsların törpülenmesine yarar gibi naif bir beklentimiz de olabilir. Varsın olsun.
Dünyanın yaşı 4,5 milyar yıl olarak tahmin ediliyor, insanın anatomik atalarının ise 200 bin yıl önce ortaya çıktığı söyleniyor. Her şeyden evvel, sizi bilmem ama benim zihnim 4,5 milyar yıllık bir süreyi tahayyül edemiyor. O zamanı kavrayamıyorum, ölçülerim böyle bir süreye sıfat biçmeye yetmiyor. Karşılaştırmalı söyleyecek olursak dünyanın yaşı insanın yaşının yaklaşık olarak 22.500 katı. Bu da zor anlaşılabilir bir büyüklük. Aslında bunların Türkçesi şu: İnsanoğlunun bu dünyadaki varlığı henüz kesin değil! Biz aslında belki de yokuz! Ya da olup olmayacağımız belli değil! Dinozorların dünya üzerindeki varlığı 135 milyon yıl sürmüş ve dinozorlardan, dayanıklı bir tür olarak bahsediliyor. Dinozorlar çok mu büyük geldi, o zaman hamamböceklerine bakalım, üstelik onlar hâlâ yaşıyor. Hamamböceklerinin tür yaşı için tahmin edilen rakam 350 milyon yıl! Üç-beş milyon yıl oynayabilir, üç-bheş milyon yıl! Bu sürelerin yanında insan türünün yaşı hiç mertebesinde! Üstelik insanoğlu yerkürenin şimdiye kadar görmediği şirretlikte bir canlı ve onu hırpalayarak bindiği dalı kesmekte ısrarcı. Yaşı birçok canlı türüne göre hiçbir şey ama verdiği zarar, milyonlarca yıl yaşayan canlı türlerinin toplam zararının kat kat üstünde. Böyle bakınca insanoğlu etrafı kırıp döken şımarık, yaramaz, nalet bir ‘çocuk’. Ömrünün dinozorlar kadar olması pek mümkün görünmüyor.
Üstelik, bunlar, insanoğlunun bir tür olarak varlığı için yapılmış hesaplar. Bireysel ve ‘milli’ varlıklarımızın lafını bile etmeye değmez. ‘En eski millet’in bile hamamböceği kadar geçmişi yok bu dünyada. Milliyetçiler için acı ama gerçek!
Ha, “Ben iman ettim, bunlarla uğraşmıyorum, kafam rahat” diyorsanız, ne diyelim, dünya hakikaten size güzel. Tadını çıkarın. (Dikkat! Kinayeli ironi!)
4,5 milyar + 1. yıl herkese mutluluk getirsin ama siz yine de dinozorların akıbetini ve hamamböceklerini aklınızın bir kenarında tutun.