Ülkemizde “el sanatları”, az bilinirliği ve el sanatları ile ilgili az sayıda çalışma yapıldığı için resim öğretmenimizle röportaj yaptık.
Anna Maria Dipgil
Dença Silahlı
Kendinizi tanıtır mısınız?
Ben Kuharik Üstün, Hatay’da doğdum. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü’nden mezun oldum. 20 yıldır resim öğretmenliği yapıyorum.
El sanatları hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce nasıl keşfedilmiştir?
El sanatlarının insanlık kadar eski bir geçmişi vardır. Aletlerin icat edilmediği dönemlerden beri insanlar ellerini kullanarak ihtiyaçlarını giderecek ürünler üretmişlerdir. Sanat olması ise kültürel duyguların, özelliklerin ve beğenilerin yansıtılması ile ortaya konulmuştur.
El sanatları tarihinde önemli noktalar ve kişilerden bahseder misiniz?
El sanatları insanların günlük ihtiyaçlarından ortaya çıktığı gibi çevre şartlarından da etkilenmiştir. Kullanılabilir eşyalardan, giyim, ayakkabı, halı, örtü gibi eşyalar bölgelere göre malzeme bakımından farklılıklar gösterir. Daha sonra dokumacılık ve nakışlarda yine bölge ve kültürlere göre estetik özellikler gösterirler, daha çok doğadan yararlanılır. Kuşlar, hayvanlar, çiçek motifleri gibi. Sonraları el sanatları babadan, aileden geçen meslek haline gelerek üretimde bulunulmuştur.
Türkiye’de el sanatları ne kadar derindir?
Türkiye’de el sanatları çok eski tarihlere dayanır. Göçebe bir toplum olduğundan daha çok halı, kilim motiflerinde kendini gösterir. Dokumacılık, dericilik, oymacılık, marangozluk, demircilik, kolajcılık gibi bir çok el sanatlarını geliştirmişlerdir. Bunlardan bazıları artık günümüzde fabrikalar tarafından üretilmektedir.
El sanatları ile ilgilenen birine ne önerirdiniz?
Her şeyden önce sanatı çok sevmeleri gerekir. Araştırma yapmaları eski yapılan el sanatlarını inceleyip görmeleri gerekir. Doğduğum köyde de iğne oyası çok mükemmel bir çalışma ürünüdür. Eskiden bazı aileler geçimini bu sanat dalıyla sağlarlarmış. Günümüzde bu sanat dalının ölmemesi için bunları yaşatıp değerini gelecek kuşaklara aktarmamız gerektiğine inanıyorum.
